MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil (zilyetlik tespiti)

... mirasçıları; ... ve müşterekleri ile Hazine ve Osmaniye Orgazine Sanayi Bölgesi arasındaki tapu iptali ve tescil (zilyetlik tespiti) davasının kısmen kabul ve kısmen reddine dair Osmaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 10.05.2011 gün ve 120/390 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı vekili, imar–ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik nedenlerine dayanarak idari yoldan Hazine adına tescil edilen 1297 parsel kapsamında kalan yaklaşık 5 dönümlük taşınmaz bölümünün tapu kaydının iptaliyle vekil edine adına tapuya tesciline, yargılamanın ilerleyen safhalarında Osmaniye Organize Sanayi Bölgesi Başkanlığına tahsis edilmesi nedeniyle taşınmaz zilyetliğinin müvekkili adına tespitine karar verilmesini istemiş, harcını yatırmak suretiyle verdiği 12.06.2008 tarihli ıslah dilekçesiyle talebini 9912.99 m2’ye yükseltmiştir.
Davacı ...’ün 10.08.2005 tarihinde ölmesi üzerine, mirasçıları vekâletname vererek davayı sürdürmüşlerdir.
Davalı Hazine vekili ile Osmaniye Organize Sanayi Bölgesi Başkanlığı vekili, kazanma süresi ve koşullarının davacı lehine gerçekleşmediğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
Mahkemece, önceki kararda davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar Hazine ve Organize Sanayi Bölgesi Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmiş, Dairece; taşınmazın idari yoldan Hazine adına tescil edildiği 20.01.2004 tarihinden geriye doğru 20 yıl ve daha önce çekilmiş hava fotoğraflarının getirtilerek taşınmaz başında uygulanması gerektiğine işaret edilerek bozma sevk edilmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, 120 ada 2 parsel kapsamında kalan 4413.34 m2,120 ada 3 parsel kapsamında kalan 4.45 m2, park ve dinlenme alanında kalan 5495.20 m2 yerin zilyetliğinin davacı ... adına tespitine karar verilmesi üzerine; hükmün kabule ilişkin bölümü davalılardan Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu taşınmaz bölümleri, 1954 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında taşlık, çalılık ve leçelik niteliğinde tespit dışı bırakılmış, 2004 yılında taşlık niteliğiyle 1297
parsel numarası verilerek idari yoldan Hazine adına tescil edilmiş, 02.09.2005 tarihinde Osmaniye Organize Sanayi Bölgesine tahsis edilmiş, aynı yıl niteliği arsa olarak düzeltilmiş ve 27.12.2005 tarihinde yapılan imar uygulaması sonucu dava konusu parseller oluşmuştur.
Mahkemece kazanma koşullarının gerçekleştiği görüşünden hareketle davanın kabulüne karar verilmiş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmediği gibi orman bilirkişisi aracılığı ile uygulanan 1953 yılına ait hava fotoğrafı taşınmazın niteliğini belirlemekten uzaktır.
Dava konusu taşınmaz, kadastro çalışmaları sırasında taşlık, çalılık ve leçelik olarak tespit dışı bırakılmıştır. Böyle bir yerin emek ve masraf sarfı suretiyle imar-ihya işlemlerinin tamamlanarak tarıma elverişli hale getirilmesini müteakip, kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresinin geçmesi suretiyle 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17. maddeleri hükümlerine göre kazanılması mümkündür.
Bir arazinin kullanım süresi ve niteliği ile üzerinde imar, ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olup hava fotoğraflarının Hazine adına tapu kaydının oluştuğu 2004 yılından geriye doğru eski yıllara ait en az iki ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için tescil tarihine göre 20 – 25 yıl öncesine ait (1979 – 1984 yılları arası) stereoskopik hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilmesi ve stereoskopla incelenmesi gerekir. Ayrıca, stereoskopik çift hava fotoğrafının stereoskop altında incelenmesi halinde arazinin üç boyutlu olarak görülmesi, sınırlarının açıkça belirlenmesi ve bu amaçla ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için uygun hava fotoğraflarından gereği gibi yararlanılmamış ve hava fotoğrafları uzman bilirkişi aracılığıyla uygulanmamıştır.
Mahkemece, ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi veya fotoğrametri mühendisinden oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle tescil tarihine göre 20 – 25 yıl öncesine ait iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları getirtilip stereoskop aletiyle uzman bilirkişiler aracılığıyla taşınmaz başında uygulanmak suretiyle taşınmazın niteliği ve kullanım süresinin ne zaman başlandığının belirlenmesine çalışılması, tanık ve bilirkişi sözlerinin bilimsel esaslara göre hazırlanan uzman bilirkişi kurulu raporlarıyla denetlenmesi, taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerine başlandığı ve tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihinin ayrı ayrı belirlenmesi, ondan sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirilme yapılarak bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bundan ayrı, davacı ... 2005 yılında ölmüş, mirasçıları davada taraf olmuşlardır. TMK.nun 28.maddesi uyarınca kişilik ölümle son bulur. Öte yandan 04.05.1978 gün ve 4/5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ölü kişi adına tespite karar verilemeyeceği gibi dava tarihinde ölü bulunan kişiye karşı da dava açılamaz. Ölü kişi adına tespite ilişkin 3402 sayılı Kadastro Kanununun 30. maddesi hükmünün genel mahkemelerde uygulama yeri de bulunmamaktadır. Davacı ...’in ölümünden sonra mirasçılık belgesinde isimleri geçen mirasçıları vekâletname vermek suretiyle davada taraf durumunu aldığına göre koşulların varlığı halinde Ömer Bülbül mirasçıları adına zilyetliğin tespitine karar verilmesi gerekirken ölü kişi adına hüküm kurulmuş olması da doğru görülmemiştir.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile hükmün kabule ilişkin bölümünün açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 13.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.