14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 04.08.2011 gününde verilen dilekçe ile TMK 748. maddesine dayanan geçici geçit hakkı talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28.05.2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 748. maddesine dayanılarak açılmış geçici geçit istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin maliki olduğu 2755 ada 13 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın sıva, mantolama ve ısı yalıtım işlemleri için davalıya ait 2755 ada 14 parsel sayılı taşınmazın bir kısmının geçici olarak kullanılmasına izin verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile davalıya ait 2755 ada, 14 parsel sayılı taşınmazın bilirkişinin 23.05.2012 tarihli raporunda belirtilen şekilde davacı tarafından 13 parsel sayılı taşınmazının bitişik dış cephesinde yapacağı sıva, yalıtım, mantolama ve silikonlu boya işlemleri için izin verilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili ve davalının temyiz etmesi üzerine Dairemizin 24.04.2018 tarih 2015/13725 Esas 2018/3241 Karar sayılı ilamı ile,’’ mahkemece hükümde, davacıya ait 13 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın sıva, yalıtım ve mantolama işlemleri için, davalıya ait 14 parsel sayılı taşınmazın ne kadarlık kısmının, ne kadar süre ile ve kullanımına izin verildiğinin gösterilmemesi ve geçit davalarında davanın mahiyeti gereği yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması gerekirken davalının yargılama giderleriyle sorumlu tutulmasının doğru görülmediği" gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda mahkemece, davanın kabulü ile, davacıya ait, 2755 ada, 14 parsel sayılı taşınmazın bilirkişinin 23/05/2012 tarihli kök raporu ile 14/01/2019 tarihli ek raporunda belirtilen şekilde davacıya ait binanın dış duvar yüzünün sıva, yalıtım ve mantolama işleri yapabilmesi için 30 günlük süre verilmesine, davalı parselinin davacı binası tarafına isabet eden zeminde 1.20 metre genişlikli ve malzeme taşıma yolu da dahil olmak üzere toplam 12 metre uzunluk ve ortalama 17 metre yükseklik kısmını geçici olarak davacı tarafça kullanılmasına izin verilmesine karar verilmiştir.
Hükmü davalı ... temyiz etmiştir.
1- Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince;
Davacının geçici kullanım istemi Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak geçici kullanım izninde de komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Geçici olarak davacı tarafça bir kısmının kullanılmasına izin verilen taşınmaz malikine ödenmesi gereken bedel taşınmazın niteliği gözetilerek uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak belirlenmelidir. Bu bedel de hükümden önce depo ettirilmelidir. Hemen belirtmek gerekir ki, bedelin belirlenmesinden sonra hüküm tarihine kadar taşınmazın değerinde önemli derecede değişim yaratabilecek uzunca bir süre geçmiş veya bedel tespitinden sonra yörede taşınmazın değerini artıracak değişiklikler meydana gelmiş olabilir. Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır.
Somut olaya gelince :Mahkemece, davacıya ait 2755 ada 13 parsel maliki davacının, davalıya ait 2755 ada 14 parselin bir kısmının geçici olarak kullanılmasına izin verilmesine karar verilmiş ise de; geçici olarak kullanımla yükümlü tutulan parsel malikine fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi çerçevesinde kullanım bedeli ödenmesine hükmedilmemiştir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan ilkeler de gözetilerek bilirkişilerden denetime elverişli rapor alınıp davalıya ait parselin yükümleneceği kullanım bedeli hesaplanarak, bu bedel depo ettirildikten sonra karar verilmesi gerekirken yükümlü parsel maliki olan davalıya bedel ödenmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeplerle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...’ın sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...’ın temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11.06.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.