Mahkemesi :İş Mahkemesi

Davacı, davalı işyerinde 1.12.1979-31.12.1985 tarihleri arasında bildirilmeyen hizmetlerinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ilâmda belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı ... Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Dosya arasındaki bilgi ve belgelerden, (10905) nolu davalı işyerinin 10.3.1979 tarihinde kapsama alındığı, davaya konu edilen dönemlerde faal olduğu, davacıya ilişkin itilaf konusu dönemde (1.12.1979-31.12.1979) tarihleri arası 10 gün, (1.6.1980-16.12.1980) tarihleri arası 115 gün, (20.2.1981-25.6.1981) tarihleri arası 119 gün olmak üzere toplam 244 gün davalı işyerinden bildirim yapıldığı, başka bir işyerinden bildirim bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, resen bordro tanıkları dinlenmediği, dinlenen davacı tanıklarından...ın bordro tanığı olduğu, bordro tanığının beyanlarının tek başına yeterli olmadığı,
Yapılacak iş; uyuşmazlık konusu dönem yönünden işverence bildirim yapılan çalışmaların haricindeki sürelere ilişkin dönem yönünden tüm çalışma dönemine yönelik kesintisiz çalışıldığı iddia edildiğinden, hizmet tespiti davalarında gerekli araştırmaların mahkemece re"sen yapılması ilkesi ışığında; Mahkemece, dosya içerisinde yer alan (10905) sicil nolu davalı işyerine ait uyuşmazlık konusu tarihleri arası davalı Kuruma verilmiş dönem bordrolarından kayden çalışması görünen bordro tanıkları re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; dönem bordrolarında bildirimli çalışan bordro tanıkları tespit edilemediğinde veya tanıklara ulaşılamadığında, sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; bozmadan önce dinlenilen tanıkların anlatımları ile bozmadan sonra bilgi ve görgülerine başvurulan tanıkların beyanları arasında varsa çelişkiler giderilmeli; dinlenen tanıkların hizmet döküm cetveleri, Kurum kayıtları ve vergi kayıtları celp edilerek beyanları denetlenmeli, sigortalının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; çalışmanın varlığı, kısmi ve kesintili olup olmadığı yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre, karar verilmelidir.
Açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 04.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.