17. Hukuk Dairesi 2016/4946 E. , 2016/7288 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı ... vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 14/06/2016 Salı günü davalı ... vekili Av. .... geldi. Davacılar vekili Av. ... geldi. Davalı ... tarafından gelen olmadı. Davalı ... tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalı ... vekili ve davacılar vekili dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü.
-K A R A R-
Davacılar vekili; davacı ... tarafından kullanılan ve davacı ..."in yolcu olarak bulunduğu motosiklete davalıların işleteni, sürücüsü ve zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu aracın çarpması sonucu 03.08.2009 tarihinde meydana gelen trafik kazasında müvekkillerinin yaralandığını, ..."de kalıcı iş göremezlik oluştuğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, ... için 30.000 TL maddi tazminatın tüm davalılardan, ... için 10.000 TL, ... için 5.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve ..."den kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 24.06.2014 tarihinde harcını tamamlamak suretiyle davacı ... için maddi tazminat talebini 189.106,36 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... şirketi vekili; kazaya neden olan aracın kaza tarihinde müvekkili nezdinde sigortalı olmadığını öne sürerek, davanın husumet yönünden reddini savunmuştur.
Davalı ...; aracın kazadan önce dava dışı şahsa satıldığını, araçla herhangi bir bağlantısının kalmadığını, kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda, iddia, savunma, toplanan kanıtlara ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davalı ... şirketine yönelik davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, diğer davalılara yönelik davanın kısmen kabulü ile, davacı ... için 187.156,36 TL maddi, 7.000 TL manevi, davacı ... için 5.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve ..."den kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, davanın HGK."nun 05.06.2015 gün 2014/17-2198- 2015/1495 ve 16.09.2015 gün, 2014/17-116-2015/1771 sayılı kararları ile benimsenmiş olan uzamış ceza zamanaşımı süresi içinde açılmış olmasına, özellikle, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 20/d maddesine göre trafikte kayıtlı motorlu araçların noterlerce yapılmayan her çeşit satış ve devirlerinin geçersiz olmasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, Borçlar Kanunu"nun 46. maddesi (6098 sayılı TBK md. 54) gereğince çalışma gücünün kaybı nedeniyle maddi ve BK 47. maddesi (TBK m. 56) gereğince manevi tazminat istemine ilişkindir.
Trafik kazası sonucu işgöremezlik nedeniyle ortaya çıkan zararın tayininde zarar görenin elde ettiği gelirin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır. Kişinin herhangi bir işi yoksa, zarar gören kişinin geliri asgari ücret kabul edilerek bu miktar üzerinden hesaplanacaktır. Zarar gören kişi gelirinin asgari ücret üzerinde olduğunu, bir başka anlatımla herhangi bir işyerinde çalıştığı ya da bir meslek icra ettiği ve asgari ücret üzerinde bir gelir elde ettiğini iddia ediyorsa bunu ispat etmesi gerekmekte olup, yerel mahkeme de bedensel zararların tazmini davalarında zarar görenin zararını resen belirlemek durumundadır. Bu nedenle zarar gören davacı asgari ücret üzerinde bir gelir elde ettiğini iddia etmiş ise çalıştığı iş yerinden trafik kazasının olduğu tarihteki ücret ve tüm gelirlerini gösterir ücret bordrolarını getirtilmelidir. Kişi belirli bir iş yerine bağlı olmaksızın, mesleğini icra eden kişilerden ise ekonomik ve sosyal durumu ile ilgili zabıta araştırması yanında o meslek odasından o mesleği icra edenlerin kaza tarihi itibarı ile ortalama ücretleri sorulmalıdır.
Dava dilekçesinde, davacı ..."in kazadan önce bahçıvanlık yaptığı, aylık 1.500 TL gelirinin olduğu iddia edilmiş, mahkemece yaptırılan sosyal ve ekonomik durum araştırmasında da, davacının kazadan önce bahçıvanlık yaptığı, ve aylık gelirinin 1.500 TL olduğu tespit edilmiş ise de, gerçek gelirin tespitinde sosyal ve ekonomik durum araştırması tek başına esas alınamaz. Nitekim, davacının bahçıvanlık yaptığını doğrulayan davacı tanıkları aylık gelirinin ne kadar olduğunu bilmediklerini beyan etmişlerdir. Öte yandan dosya içerisindeki Sosyal Güvenlik Kurumu belgelerinden, davacının kaza tarihinde Bağ-Kur 4/b kapsamında tarım sigortalısı ve aylık gelirinin asgari ücretin altında olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının bahçıvanlık yaptığı iş yerlerine ilişkin varsa kayıtlar getirtilip, meslekteki tecrübesi belirlenerek, ilgili meslek odalarından ve kuruluşlarından davacının elde edebileceği gelirin sorulması, asgari ücretten daha fazla gelir elde ettiğinin ispatlanamaması halinde ise asgari ücretin neti tutarında gelir sağladığının kabulü ile bu miktar üzerinden tazminatın hesaplanması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 1.350,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ..."a verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."a geri verilmesine, 14.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.