Danıştay 8. Daire 2016/14115 Esas 2020/6059 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/14115
Karar No : 2020/6059

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : … Odası
Vekili : Av. …
Karşı Taraf (Davacı) : …
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, 1987 yılında Hava Harp Okulundan mezun olan davacının TMMOB Elektrik Mühendisleri Odasına kayıt başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacının mezun olduğu Hava Harp Okulu "Elektronik" bölümünde görülen öğrenimin Elektronik Mühendisliği bölümü ile eşdeğer olduğu Yükseköğretim Yürütme Kurulu tarafından belirlendiği belirtilerek, davacının Elektrik Mühendisleri Odasına kayıt başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun'un 1. maddesinde, "Türkiye Cumhuriyeti hududları dahilinde mühendislik ve mimarlık unvan ve salahiyeti ile sanat icra etmek isteyenlerin aşağıda yazılı vesikalardan birini haiz olmaları şarttır:
a) Mühendislik veya mimarlık tahsilini gösteren Türk yüksek mekteblerinden verilen diplomalar;
b) Programlarının yüksek mühendis veya mimar mektebleri programlarına muadil olduğu kabul edilen bir ecnebi yüksek mühendis veya yüksek mimar mektebinden diploma almış olanlara usulüne tevfikan verilecek ruhsatnameler;
c) Türk Teknik Okulu mühendis kısmı ile programlarının buna muadil olduğu kabul edilen memleket dahilindeki diğer mühendis veya mimar mekteblerinden verilen diplomalar;
d) Programlarının Türk Teknik Okulu Mühendis kısmı programlarına muadil olduğu kabul olunan bir ecnebi mühendis veya mimar mektebinden diploma almış olanlara usulüne tevfikan verilecek ruhsatnameler." hükmü yer almış; 3. maddesinde ise "Birinci maddenin (a) ve (b) fıkralarında yazılı vesikaları haiz bulunanlara (Yüksek mühendis) veya (Yüksek mimar) ve (c) ve (d) fıkralarında yazılı vesikaları haiz bulunanlara da (Mühendis) veya (Mimar) unvanı verilir. Bu unvanlar diploma veya ruhsatnamelere de derç olunur." hükmüne yer verilmiştir.
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu'nun 1. maddesinde, "Türkiye sınırları içinde meslek ve sanatlarını icraya kanunen yetkili olup da mesleki faaliyette bulunan yüksek mühendis, yüksek mimar, mühendis ve mimarları teşkilatı içinde toplayan tüzel kişiliğe sahip Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği kurulmuştur. Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan Birliğin ve Odaların merkezi Ankara'dadır"; 15. maddesinde, "Odalarda asli aza olabilmek için Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde olmak ve Türkiye hudutları içinde meslek ve sanatlarını icraya kanunen salahiyetli bulunmak şarttır."; 33. maddesinde, "Türkiye’de mühendislik ve mimarlık meslekleri mensupları mesleklerinin icrasını iktiza ettiren işlerle meşgul olabilmeleri ve mesleki tedrisat yapabilmeleri için ihdisasına uygun bir odaya kaydolmak ve azalık vasfını muhafaza etmek mecburiyetindedirler.(...)" hükümleri yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 1987 yılında Hava Harp Okulu Elektronik bölümünden mezun olduğu, 19.02.2014 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında; 2547 sayılı Kanun'un 43/b maddesi uyarınca, Üniversitelerarası Kurulun görüşü de dikkate alınarak, Hava Harp Okulu "Elektronik" bölümünde görülen öğrenimin Elektronik Mühendisliği bölümüne eş değer olduğuna karar verildiği, bu karar üzerine davacının Elektrik Mühendisleri Odasına kayıt için yaptığı başvurunun, "17.05.2000 tarihinde 4566 sayılı Harp Okulları Kanunu'nun yürürlüğe girmesiyle anılan okulların üniversiteye dönüştürüldüğü, 17.05.2000 tarihinden sonra bahsi geçen okullara kayıt yaptıranların gördükleri eğitim sonucunda alınan diplomaların yükseköğretim kurumlarınca verilen diplomalara eşdeğer sayılması gerektiği yönündeki 22.04.2005 tarihli Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı görüşü doğrultusunda işlem yapıldığı, davacının lisans diplomasının 17.05.2000 tarihinden önce olduğu" gerekçesiyle reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Benzer bir davada, 1983 yılı Deniz Harp Okulu mezunlarına Elektrik-Elektronik Mühendisliği eş değerliği tanıyan Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun 05.02.2014 tarihli toplantısında alınan kararın iptali için açılan … İdare Mahkemesi'nin … E. sayılı dosyasında, Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, bilirkişi incelemesinde, Deniz Harp Okulu Elektrik-Elektronik bölümünde görülen 83 yılı dersleri müfredat ve kredi sayısı bakımından Elektrik-Elektronik bölümü ile eş değer olup olmadığının incelendiği ve eşdeğer olmadığı yönünde rapor hazırlandığı, Mahkeme'nin de bu rapora dayanarak Deniz Harp Okulu mezunlarına Elektrik-Elektronik Mühendisliği eş değerliği tanıyan Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararının iptaline karar verdiği; benzer başka bir davada, 1988 yılı Kara Harp Okulu Makine Bölümü'nün Makine Mühendisliği Bölümüyle eşdeğer olduğuna ilişkin Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle YÖK aleyhine ... İdare Mahkemesi'nin … E. sayılı dosyasına kayıtlı olarak açılan davada, Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda, 2000 yılından önce Kara Harp Okulunda öğrenim görmüş olan davacının almış olduğu eğitimin Makina Mühendisliği eğitimi ile eşdeğer olmadığı ve Makina Mühendisliği eğitimi için gerekli olan standartları karşılamadığı kanaatine ulaşıldığı belirtildiğinden, bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle dava konusu Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararının iptaline karar verildiği ve anılan Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararları dayanak gösterilerek ilgili Odalara yapılan üyelik başvurularının reddedilmesi işlemlerine karşı ilgili Odalara açılan davalarda, Mahkemelerce Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararlarının iptali gerekçe gösterilerek davaların reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Buna göre, Harp Okullarının üniversiteye dönüştürüldüğü 2000 yılından önce Harp Okullarından mezun olan kişilerin, mezun oldukları bölümlerin üniversitelerin ilgili bölümleriyle eş değer olup olmadığı tespiti için öncelikle bilirkişi incelemesi yaptırılması, düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgeler beraber değerlendirilmek suretiyle dava konusu işlemin hukuka uygun olarak tesis edilip edilmediğinin değerlendirilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, 1987 yılında Hava Harp Okulu Elektronik Bölümü'nden mezun olan davacının Elektrik Mühendisleri Odası'na kayıt başvurusunun reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemin, İdare Mahkemesince bilirkişi incelemesi yaptırılmadan, sadece davacının mezun olduğu bölümünde görülen öğrenimin Elektronik Mühendisliği bölümü ile eşdeğer olduğu yönündeki Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararı gerekçe gösterilerek iptal edilmesinde hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 24/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.