MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, meslek hastalığı sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
...Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre, davalı ... ... .... San. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
...Dava, sigortalının iş kazasından sürekli iş göremezliği nedeniyle maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece; Dairemiz bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama sonucunda, ....323,52 TL maddi tazminatın tespit tarihi olan 07.....1996 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, manevi tazminat davası bozma konusu yapılmayarak kesinleşmiş olduğundan yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; ....07.2008 tarihli hüküm ile 8.422,... TL maddi tazminatın ........1996 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline dair karar verildiği, iş bu kararın davalı şirket vekilince temyizi üzerine, davalının sair temyiz itirazlarının reddi ile davacının gerçek ve net ücretinin tespit edilerek 01.08.2000 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı alması da dikkate alınarak yapılacak hesaplamadan hükme en yakın tarihteki tüm gelir peşin sermaye değerinin Kurumdan sorularak zarar miktarından indirilmesi ile sonuca gidilmesi yönünde bozulmasına karar verildiği, bozma ilamından sonra yapılan yargılamada alınan ....01.2013 tarihli hesap raporu hükme esas alınarak sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda “usuli kazanılmış hak” kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin yada tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve .../5 sayılı YİBK).
Kazanılmış haklar Hukuk Devleti kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar Anayasanın ...maddesinde açıklanan “Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir” hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.
Yargıtay içtihatları ile kabul edilen “usuli kazanılmış hak” olgusunun, bir çok hukuk kuralında olduğu gibi yine Yargıtay içtihatları ile geliştirilmiş istisnaları bulunmaktadır:
Mahkemenin bozmaya uymasından sonra yeni bir içtihadı birleştirme kararı (09.05.1960 gün ve .../...sayılı YİBK) ya da geçmişe etkili bir yeni kanun çıkması karşısında, Yargıtay bozma ilamına uyulmuş olmakla oluşan usuli kazanılmış hak hukukça değer taşımayacaktır.
Somut olayda, ....07.2008 tarihli ilk hükme karşı davacı tarafın temyizi olmaması ve kararın davalı şirket yararına bozulması nedeniyle hüküm altına alınan maddi tazminat miktarı ve faizin başlangıç tarihi davalı şirket yararına usuli kazanılmış hak oluşturmuştur. Mahkemece bu durum dikkate alınarak ....07.2008 tarihli karar ile hüküm altına alınan maddi tazminat miktarını ve faizin başlangıç tarihini aşacak şekilde karar verilmemesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden H.M.K.’nun geçiçi 3. maddesi uyarınca H.U.M.K.’nun 438/7. maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı, düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün tamamen silinerek yerine;
“Davanın kısmen KABUL kısmen REDDİ ile,
1-)8.422,...-YTL maddi tazminatın .../.../1996 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan alınıp davacı tarafa verilmesine,
2-)Maddi tazminat istemli davada fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-)Manevi tazminat miktarı bozma ilamına konu edilmediğinden bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
4-) Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu ve Tarifesi uyarınca hüküm altına alınan miktar üzerinden alınması gereken 746,103 TL karar ve ilam harcından peşin alınan harç ve ıslah harcının mahsubu ile bakiye 272,253 TL davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına, Davacı tarafça ödenen peşin harç ve ıslah harcı toplamı 473,85 TL"nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
--/--
--3--

5-)Yargılamada davacı tarafça sarf edilen dört adet davetiye gideri ... TL, onyedi adet posta gideri ... TL, keşif gideri 358,84 TL, 05/07/2006 tarihli oturumda karara bağlanan üçlü bilirkişi ücreti olan 390 TL ile dosya gönderme masrafı ... TL, .../01/2008 tarihli oturumda karara bağlanan bilirkişi ücreti 270 TL ile, 50 TL dosya gidiş geliş masrafı, ... TL havale masrafı, APS ücreti ...50 TL olmak üzere toplam ...133,... TL yargılama gideri ile bozma sonrası yapılan yargılamada sarf edilen 8 adet davetiye gideri 40 TL, APS tebligat masrafı ...,00 TL, posta gideri ve dosyanın Yargıtay"a gidiş dönüş masrafı 49,... TL ve bilirkişi ücreti 250,00 TL olmak üzere toplamda ...487,49 TL yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre hesaplanan 462,88 TL"nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye yargılama giderinin davacının üzerinde bırakılmasına,
6-)Yargılamada davalı tarafça sarf edilen üçlü bilirkişi ücreti olan 375 TL ve dosya gidiş dönüş masrafı olan ... TL olmak üzere toplam 400,00 TL yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre hesaplanan 275,52 TL"nin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, bakiye yargılama giderinin davalının üzerinde bırakılmasına,
7-)Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan ..."ne göre kabul edilen maddi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan ...010,68 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
8-) Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan ..."ne göre red edilen maddi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan ...601,... TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
9-)Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan ..."nin .../...maddesi gereğince kabul edilen manevi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan 440,00 TL maktu vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
...)Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan ..."nin .../...maddesi gereğince red edilen manevi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan 440,00 TL maktu vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına ve hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davalıya yükletilmesine, ....02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Not:Önceki bozma ilamında iadesine karar verilen harç miktarları dikkate alınmamıştır.