20. Hukuk Dairesi 2020/1925 E. , 2020/2373 K.
"İçtihat Metni"Mirasın hükmen reddi istemine ilişkin olarak açılan davada ......ukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
A R A R
Dava, terekenin borca batık olduğu ile mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkindir.
....., bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesi olduğu kesin yetkili olduğunun belirtildiği anlaşıldığından mahkememizce .... yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
....ise açılan davada davalı taraf cevap dilekçesinde yetkili mahkemelerin......olduğunu belirtmişse de, davalının yerleşim yeri "...." adresinde yer almakla .......yetki sahasına girmektedir. HMK"nın 19/son maddesinde "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir" denilmekle, somut olayda süresi içinde yetki itirazı ileri sürülmüşse de, mahkememiz yetki sahası içinde olmayan bir hususta yetki itirazı yoluyla mahkememiz yetkili olmayacağından itiraz usulüne uygun olmamakla, geçerli bir yetki itirazı söz konusu olmadığından, HMK"nın 19/son maddesi gereğince ........yetkili hale geldiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ölüm tarihinde miras bırakanın ölmeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmişse miras reddedilmiş sayılır. (TMK"nın 605/2. maddesi). Mirasçılar zımnen mirası kabul etmiş durumuna düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczini isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Bu davanın tereke alacaklılarına karşı açılması gerekir. (28.12.1942 tarihli 24/29 sayılı YİBK) Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgâhı mahkemesidir. Ayrıca TMK"nın Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğünün 39/2. fıkrası gereğince mirasın yetkisini içeren özel vekâletname sunulması zorunludur. TMK"nın
605/2. maddesi gereğince bu tür davalar için özel bir yetki belirlenmemiştir. O halde, kesin yetki söz konusu olmayıp, davanın HMK"nın 9. maddesindeki genel yetki kuralına göre belirlenmesi gerekmektedir. Bir başka anlatımla mirasın hükmen reddinin tespiti hakkındaki davalarda yetkili mahkeme davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır; taraflar da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içerisinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir. (HMK m. 19)
Somut olayda, davalının yerleşim yeri "....." olduğu ancak davalı vekilinin de yetkisiz bir mahkemeyi seçtiği anlaşıldığına göre, davanın ilk açılan yer mahkemesi olan...... görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince .....Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 02/07/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.