Davacı ... ile davalılar 1-... Proje Yenilenebilir Enerji İnş. San. ve Tic. A.Ş.(eski ünvanı ... Elekt.Üretim Proje İnş. Petrol Ürün. Nak. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.), 2-... Elektrik Dağıtım A.Ş. aralarındaki tazminat davasına dair Aydın 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 22/12/2020 tarihli ve 2020/94 E. 2020/220 K. sayılı hükmün onanması hakkında Dairece verilen 14/06/2021 tarihli ve 2021/2260 E. 2021/6469 K. sayılı karara karşı, davalılar vekilleri tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteklerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davaya konu ormanlık alandan geçmekte olan davalı şirketlere ait elektrik nakil hatlarının 02/09/2011 tarihinde yangına sebebiyet verdiğini, 2 (iki) hektarlık ormanın yanarak zarar gördüğünü, meydana gelen yangına hemen müdahale edildiğini, yangının söndürülmesinde 4 teknik eleman, 1 memur, 66 yangın işçisi, 50 mükellef, 10 polis ve 20 jandarma personelinin görev aldığını; yangın söndürme çalışmalarında ise 3 ilk müdahale aracı, 5 arazöz, 1 su ikmal aracı, 1 dozer, 1 treyler, 4 helikopter, 1 uçak, 4 kamyon-kamyonet, 10 belediye arazözü kullanıldığını, enerji nakil hatlarının bakım ve onarımından sorumlu davalıların olayın meydana gelmesinde kusur ve ihmallerinin bulunduğunu, hukuka aykırı olarak ormanlık arazide faaliyette bulunduklarını ileri sürerek, 153.319,75 TL tutarındaki toplam zararın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş; 19/02/2014 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 230.724,30 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı ... ...; davaya konu orman yangının çıkmasında kendilerine atfedilebilecek herhangi bir kusur ya da sorumluluklarının bulunmadığını, enerji nakil hatlarının bakım ve onarımlarından diğer davalı şirketin sorumlu olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Elektrik Ltd. Şti.; davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davaya konu orman yangınının davalı şirketlerin sorumluluğunda bulunan enerji nakil hatlarından kaynaklandığı, meydana gelen zarardan her iki davalı şirketin de sorumlu olduğu, toplam zarar miktarının 230.724,30 TL olarak belirlendiği, dava belirsiz alacak davası olarak açılmadığından ıslah talebinin yerinde olmadığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile 153.319,75 TL’nin olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine dair verilen karar, tarafların temyizi üzerine; Dairece verilen 17/11/2015 tarihli ve 2015/5541 E. 2015/18218 K. sayılı kararla; davacının tüm, davalıların sair temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, mahkemece; olay günü rüzgarın hızı, bağıl nem oranı, davacı idarenin yangına müdahalesindeki etkin gücü gibi faktörler dikkate alınarak, somut olayda müterafik kusur incelemesi yapılması
gerekirken bu hususta herhangi bir inceleme yapılmadığı, gerçek zarar ilkesi uyarınca, zarar görenin zararı giderebilmek için kendi çalıştırdığı işçilerine ve araç sürücülerine ödediği ücretler ile araç yakıt giderlerinin genel idare giderleri olup, haksız fiil meydana gelmese dahi ödenmesi gereken giderlerden olduğu, özel olarak adam tutulup çalıştırılmadıkça bu nitelikteki giderlerin zarar kapsamına dahil edilemeyeceği, bu durumda konunun uzmanı üç kişilik bilirkişi kurulundan kusur ve zararın tespitine yönelik yeniden rapor alınarak, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm tesisinin doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece; davalı ... Proje San. Tic. A.Ş.’nin (önceki ünvanı ... Elektrik Ltd. Şti."nin) doğrudan sorumluluğuna gidilemeyeceği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, 122.655,80 TL’nin davalı ... ... tan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine dair verilen karar, davacı ve davalı ... ...’ın temyizi üzerine; Dairece verilen 23/12/2019 tarihli ve 2019/3613 E. 2019/10385 K. sayılı kararla;
“ Somut olayda, mahkemece verilen ilk kararda 153.319,75 TL" nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş, bozma ilamımızda davalıların sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş, bozmaya dahil edilen hususlar kalem kalem sıralanmış, davalı ... ....LTD( ... A.Ş)"nin tazminattan sorumlu olmadığına ilişkin bir husus belirtilmemiştir. Bu halde davalı ... ....LTD (... A.Ş)"nin sorumluluğu bozma ilamı kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş ve davacı ile diğer davalı ... Elektrik lehine usuli kazanılmış hak teşkil etmiştir. Ne var ki mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verildikten sonra davalı ... ....LTD (... A.Ş) yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Mahkemece kamu düzenine ilişkin olan usuli müktesep hakkına aykırı karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır...” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; 24/04/2018 tarihli bilirkişi heyeti raporu hükme esas alınarak, davaya konu orman yangınının davalıların sorumluluğunda bulunan enerji nakil hatlarından kaynaklandığı, izinsiz olarak tesis edilen enerji nakil hattının yapılması, işletilmesi, bakımı ile ilgili olarak gerekli denetim ve kontrol yükümlülüğünü yerine getirmeyen davacı idarenin % 20 oranında kusurunun bulunduğu, davacı idarenin gerçekleşen olay nedeniyle toplam zararının 153.319,75 TL olduğu, davacının kusuruna karşılık gelen miktar düşüldüğünde zararın 122.655,80 TL olacağı, belirlenen bu bedelden davalıların sorumluluğuna gidilebileceği gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne, 122.655,80 TL’nin olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine dair verilen karar, tarafların temyizi üzerine; Dairece verilen 14/06/2021 tarihli ve 2021/2260 E. 2021/6469 K. sayılı karar ile onanmış, onama kararına karşı, davalılar tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Karar düzeltme istemi üzerine yeniden yapılan incelemede;
1) Düzeltilmesi istenilen Yargıtay kararında açıklanan gerekçelere göre, davalıların sair karar düzeltme istemlerinin reddi gerekir.
2) Somut olayda; haksız fiil nedeniyle uğranılan gerçek zararın belirlenmesi hususunda alınan 24/04/2018 tarihli bilirkişi raporu incelendiğinde; davaya konu edilen uçak ve helikopter giderlerine yönelik herhangi bir inceleme yapılmaksızın, davacının talebi aynen kabul edilerek, talebe konu miktar üzerinden davacının kusuru oranında indirim yapılmak suretiyle zararın belirlendiği anlaşılmaktadır. Rapor, bu haliyle hüküm kurmaya elverişli değildir.
Hal böyle olunca, mahkemece; yangının söndürülmesinde kullanılan helikopter ve uçağa ilişkin kira sözleşmelerinin getirtilmesi, hava araçlarına ilişkin fiilen kullanım ücretinin ne şekilde belirlendiği, bu araçlar fiilen kullanılmasa bile bir miktar ücretin (garanti edilen bir kira bedelinin) ödenmesinin gerekip gerekmediği, garanti edilen kira bedelinin fiilen kullanım ücretine etkisinin olup olmadığı hususlarında yeniden rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken; yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
Ne var ki, mahkeme kararının bu gerekçe ile bozulması gerekirken, zuhulen onandığı bu defa yapılan yeniden inceleme sonucu anlaşıldığından, davalıların bu yöne ilişen karar düzeltme istemlerinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair karar düzeltme isteklerinin reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davalıların karar düzeltme isteklerinin kabulü ile Dairece verilen 14/06/2021 tarihli ve 2021/2260 E. 2021/6469 K. sayılı onama kararının kaldırılmasına ve hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harçlarının istek halinde düzeltme isteyenlere iadesine, 19/10/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi