Mahkemesi :İş Mahkemesi

Rücuan tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; ilâmda yazılı nedenlerle davanın kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davacı ve davalılardan ... Mad. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. avukatlarınca istenilmesi ve davalılardan ... Mad. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. avukatınca duruşma talep edilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 18.10.2016 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü duruşmalı temyiz eden davalı adına Av. ... ile davacı Kurum adına Av. ...geldiler. Diğer davalı adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak, hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı günde Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, tarafların sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
Dava, iş kazası sonucu sürekli iş göremez duruma giren sigortalıya bağlanan gelir, geçici iş göremezlik ödemeleri ve tedavi gideri nedeniyle uğranılan Kurum zararının 5510 sayılı Yasa"nın 12. ve 21. maddeleri uyarınca rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davalı işverenlerin %90 kusuru üzerinden istemin kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemenin, davalı ... Madencilik Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti’nin asıl işverenlik sıfatının bulunduğuna dair kabulü, eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Davanın yasal dayanaklarından olan 5510 sayılı Yasanın 12.maddesi “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde, iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran üçüncü kişiye alt işveren denir. Sigortalılar, üçüncü bir kişinin aracılığı ile işe girmiş ve bunlarla sözleşme yapmış olsalar dahi, asıl işveren, bu Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumludur.” Hükmünü içerir.
Asıl işveren taşeron ilişkisinin varlığı için, öncelikle, işin başka bir işverenden alınmış olması, bir başka ifade ile asıl işverenin işverenlik sıfatına sahip olması, asıl işyeri ya da işyerinden sayılan yerlerde kendi adına işçi çalıştırıyor olması gerekir.
İşin belirli bir bölümünde değil de, tamamının bir bütün halinde, ya da, bölümlere ayrılarak başkalarına devredildiği, işten bu yolla tamamen el çekildiği, sigortalı çalıştırılmadığı için işveren sıfatının haiz olunmadığı durumda ise, bunları devralan kişiler alt işveren, devredenler de asıl işveren olarak nitelendirilemeyecektir.
Aracı sıfatının kazanılmasında diğer koşullar ise, asıl işverenden istenilen işin, asıl iş, ya da, işyeriyle ilgili işin bir bölümünde veya işyeri eklentilerinde alınmış olması ve bu işte işi alanın kendi işçilerinin çalıştırılması ve bu nedenle de işveren sıfatına sahip olunmasıdır.
Mahkemece, davalı ... Madencilik Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti’nin davaya konu iş kazasının meydana geldiği işte asıl işverenlik sıfatının bulunup bulunmadığı, varsa ceza ve tazminat dosyaları celbedilip incelenerek, taraflar arasındaki sözleşme içerikleri, işin anahtar teslimi verilip verilmediği, aynı yerde işçi çalıştırıp çalıştırmadığı hususları birlikte irdelenip değerlendirilerek varılacak sonuca göre karar verilmeli; yapılacak araştırma sonucu işverenlik sıfatının bulunmadığı anlaşılırsa, iş kazasının vuku bulduğu iş kolunda uzman bilirkişi heyetinden kusur oran ve aidiyeti konusunda yeniden rapor alınarak hüküm kurulmalıdır
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucunda yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, hükmü temyiz eden tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ... Madencilik Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti’ye iadesine, davacı avukatı yararına takdir edilen 1.350,00 TL duruşma avukatlık parasının davalı ... Mad. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti."ne yükletilmesine, davalı ... Mad. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. avukatı yararına takdir edilen 1.350,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıya yükletilmesine, 18.10.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.