10. Hukuk Dairesi 2015/4950 E. , 2016/12551 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Rücuan tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; ilâmda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi taraflar avukatlarınca istenilmesi ve davalı ... avukatınca da duruşma talep edilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 18.10.2016 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü duruşmalı temyiz eden davalı adına Av. ... ile karşı taraf adına Av. ... Karakullukçu geldiler. Diğer davalı adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak, hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı günde Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, 30.01.2006 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucu sürekli iş göremezlik durumuna giren sigortalaya bağlanan gelirlerin, davalı üst işveren Şirket ile alt işveren ...’dan rücuan tahsili istemine ilişkin olup; davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 9. 10. 26.ve 87. maddeleridir.
Mahkemece, 506 sayılı Yasanın 10. maddesiyle birlikte davalı işverenler kusuru %90 alınmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; Mahkemenin, davanın yasal dayanaklarından olan 9. ve 10.madde şartlarının varlığına ilişkin hükmü ile, davalı ...’ın alt işverenliğine ilişkin kabulleri eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
1-506 sayılı Yasanın 25.08.1999 tarih ve 4447 sayılı kanunun 2. maddesi ile değiştirilen ve 08.09.1999 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 9. ve 10.maddeleri hükmüne göre,davalı işverenin rücu alacağından sorumluluğu için işe giriş bildirgesinin sigortalının işe başlatılmasından önce verilmiş olması ve zararlandırıcı sigorta olayının da işe giriş bildirgesinin Kuruma verilmesinden sonra meydana gelmemesi gerekir. Aynı yasanın 9.maddesi hükmüne göre, inşaat işyerlerinde işe başlatılacak kimseler için işe başlatıldığı gün, Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilen işyerlerinde ise, en geç bir ay içerisinde işe giriş bildirgesinin verilmiş olması gerekir.
Davanın yasal dayanaklarından olan ve kusursuz sorumluluk halini düzenleyen 506 sayılı Yasanın 10.maddesine ilişkin olarak, bir inceleme ve araştırma yapılmaksızın hüküm tesisi hatalı olup; inceleme konusu davada, 506 sayılı Yasanın 9. ve 10. maddesindeki koşulların oluşup oluşmadığı; sigortalının özlük dosyası (hizmet cetveli, işe giriş bildirgesi, dönem bordroları ile birlikte) celbedilip dosyadaki mevcut delillerle birlikte
değerlendirilmek suretiyle, somut olayda 4447 sayılı Yasa ile değişik 506 sayılı Yasanın 9. ve 10. madde koşullarının varlığı araştırılıp irdelenerek, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekir.
2-Davalı ... İnş. A.Ş.’ye ait otel inşaatı işyerinde sıva işçisi olarak çalıştığı anlaşılan sigortalının, olay günü elektrik akımına maruz kalarak vefatı şeklinde oluştuğu anlaşılan iş kazasında, alt işveren olduğu iddia edilen davalı ... aşamalardaki tüm beyanlarında, kendisisin sıva işi yapmadığını, taraflar arasındaki sözleşmenin ilk sayfasına “Sıva” ibaresinin bilahare eklendiğini, nitekim aynı sözleşmenin ücreti düzenleyen ikinci sayfasında sıva ile ilgili bir kalemin bulunmamasının bunu doğrulamakta olduğunu ifade etmiştir.
Davalı işveren Şirket tarafından ibraz edilen iki sayfalık taşeronluk sözleşmesinin imzasız ilk sayfasının, sözleşmenin konusunu düzenleyen 1. maddesinde yapılacak işler kapsamında “Sıva” işi yer alırken, davalı ... tarafından ibraz edilen aynı sözleşmenin aynı maddesinde “Sıva” ibaresinin yer almadığı; yine her iki tarafça sunulan sözleşmenin imzalı ikinci sayfasında ise “ücret yükümlülüklerini” düzenleyen 4.maddesinde yapılacak işler kapsamında “sıva” işçiliğinin bulunmadığı görülmektedir.
Şu halde yapılması gereken iş; taraflar arasındaki iş kazasını kapsayan bu sözleşmenin geçerliliği usulünce araştırılmalı, sözleşmeye dayalı olarak davalı ...’a yapılan ödemeler ile ödeme kayıtları Anonim Şirket olan davalıdan istenilerek incelenmeli, aynı işyerinde sıva işi yapan işçilerle varsa diğer işçilerin konuya ilişkin beyanlarına başvurulmalı; sigortalı tarafından açıldığı anlaşılan tazminat dosyası ile varsa ceza dosyaları usulünce araştırılıp celbedilerek içeriği incelenmeli, böylece davalı ...’ın işverenlik sıfatının bulunup bulunmadığı değerlendirilmeli; bulunmadığı sonucuna ulaşılırsa yeniden kusur raporu alınması gerekeceği gözden uzak tutulmamalıdır.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, davacı avukatı yararına takdir edilen 1.350,00 TL duruşma avukatlık parasının davalı ..."a yükletilmesine, davalı ... avukatı yararına takdir edilen 1.350,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıya yükletilmesine, 18.10.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
.