12. Hukuk Dairesi 2020/1850 E. , 2020/9483 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlu aleyhine başlatılan ilamlı takipte, borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, icra takibinin kesinleşmesinden sonra zamanaşımına uğradığını ileri sürerek icranın geri bırakılmasını talep ettiği,ilk derece mahkemesince, davanın kabulü ile zamanaşımı nedeniyle icranın geri bırakılmasına karar verildiği, alacaklı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b(1) maddesi gereğince esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
... 2. İcra Müdürlüğü"nün icra mahkemesine gönderdiği 06.04.2018 tarihli cevabi yazıda, uyuşmazlık konusu olan 2017/9518 Esas (yenileme öncesi 2005/13112 E.) sayılı dosyanın tüm aramalara rağmen bulunamadığı belirtilmektedir.
4473 Sayılı Yangın, Yersarsıntısı, Seylap veya Heyelan Sebebiyle Mahkeme ve Adliye Dairelerinde Ziyaa Uğrayan Dosyalar Hakkında Yapılacak Muamelelere Dair Kanun"un 18. maddesinde; "İcra dosyalarının yenileme muamelesi yazılı deliller ve vesikalar üzerine icra ve iflas tetkik mercii vazifesini gören icra hakimleri tarafından yapılır. Tetkik mercii icabında zayi olan delilleri tesbit için şahit de dinleyebilir" düzenlemesi yer almaktadır. Yerleşik Yargıtay İçtihatları ve ... Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü genelgeleri uyarınca anılan yasa hükmü, başka nedenlerle kaybolan icra dosyalarının ihyası hakkında da kıyasen uygulanır. ... Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü’nün 30/01/2006 tarih ve 107 Sayılı “ Zayi olan Dosyaların Yenilenmesi” başlıklı Genelgesine göre öncelikle zayi olduğu ileri sürülen dosyanın ilgili mahkeme veya icra dairelerinin kalem ve arşivinde titizlikle aranması, bulunamadığı takdirde düzenlenecek tutanağın onaylı bir suretinin Bakanlığa gönderilmesi, Bakanlıkça dosyanın yenilenmesine karar verilmesi halinde bu kararın bir an önce mahallinde mutat vasıtalarla neşir ve ilan edilmesinin sağlanması, dosyanın yenilenmesine ilişkin kararın Bakanlıkça yaptırılacak resmi gazete ilanı ve kıyasen mahallinde yapılacak olan ilandan sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesi hükmünün uygulanabileceği dava dosyaları ile icra dosyalarının zayi olması durumunda 4473 Sayılı Kanun"un 3. maddesinde belirtilen kişilerin dosyanın ihyası talebi üzerine; ziyaa uğrayan dosyaların yenilenmesi için gereken işlemlerin yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Somut olayda, uyuşmazlık konusu olan... 2. İcra Müdürlüğü"nün 2017/9518 Esas (yenileme öncesi 2005/13112 E.) sayılı dosyası kayıp olduğu halde mahkemece icra dosyası ihya edilmeden UYAP safahat bilgilerine göre ve alacaklı vekilince icra dosyasında işlem yapıldığına ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı gerekçesi ile zamanaşımı itirazının kabulüne karar verildiği görülmektedir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan yasal düzenlemelerde belirtildiği şekilde icra dosyanın ihyasına karar verilip dosya ihya edildikten sonra borçlunun itirazı incelenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucunda yazılı şekilde hüküm tesisi ve bölge adliye mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddi isabetsiz olup bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılması ve ilk derece mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ :Alacaklının temyiz isteminin kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi"nin 23.12.2019 tarih ve 2019/1161 E. - 2019/2756 K. sayılı istinaf talebinin esastan reddine ilişkin kararının KALDIRILMASINA ve... 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 04.04.2019 tarih ve 2017/848 E. - 2019/220 K. sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 10/11/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.