Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, 29.12.2012 tarihinde vefat eden eşi üzerinden 5510 sayılı Yasa kapsamında ölüm aylığına hak kazanıldığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının murisi eşinin 29.12.2012 tarihinde öldüğü anlaşılmakta olup, olayda çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, davacının murisi sigortalının askerlik borçlanmasının, 5510 sayılı kanunun 32/2-a maddesinde belirtilen “900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olması” şartının oluşup oluşmadığının belirlenmesinde göz önüne alınıp alınmayacağı noktasında toplanmaktadır.
5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 32"nci maddesinin ikinci fıkrasında; ölüm aylığının, en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte bulunmaları halinde bağlanacağı öngörülmüştür.
Ayrıntıları Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 30.03.2016 tarih ve 2014/10-850 E. 2016/443K. sayılı ilamında da belirtildiği üzere, gerek özel hukuk ve gerekse kamu hukuku alanında, kural olarak her Kanun, yürürlüğe girdiği tarihten sonraki zamanda meydana gelen olaylara ve ilişkilere uygulanır.
Sigortalının ölüm tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan ve uygulanması gereken 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu"nun “Ölüm sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları” başlıklı 32’nci maddesinde ölüm aylığının, en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş durumda iken ölen
sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanacağı düzenlenmiştir.
Maddede geçen ""her türlü borçlanma süreleri hariç""ifadesi sigorta başlangıç tarihinin geriye götürülemeyeceğine ilişkin olmayıp açık bir şekilde borçlanmasız süreyi belirtmektedir.
Diğer taraftan, davacının dava dilekçesinde kendi hizmet döküm cetvelinde yer alan ve Kurumca kabul edilmeyen dava dışı, ... adına bildirim yapılan toplam 400 gün kadar hizmet süresinin de davacının murisine ait olduğunun iddia edilmesi karşısında, davanın yasal dayanaklarından biri de, 5510 sayılı Kanunun geçici 7/1" inci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan mülga 506 sayılı Kanunun 79’uncu maddesidir. Bu tür aidiyet ve tespit davalarında gerçeğin tam olarak saptanması için, işin kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde etraflıca araştırılması gereği ortadır. Vazgeçilemez ve devredilemez nitelikteki temel haklardan olan sosyal güvenlik hakkının yaşama geçirilmesine yönelik tespit ve aidiyet davalarının kamu düzenine ilişkin davalardan olduğu gözetilerek, davacının iddiasının gerçekliğinin resen araştırma ile saptanması gereklidir.
Eldeki davada ise, öncelikle aidiyet istemi hakkında adı geçen dava dışı şahsın da hak alanını ilgilendirdiği için husumetin bu şahsa da yöneltilerek göstereceği deliller toplanmalı, davacının kendisine ait olduğunu iddia ettiği hizmetlerin varlığı da usulünce araştırılarak kesin bir şekilde ortaya konulduktan sonra, davacı hakkında 5510 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gerektiği dikkate alınarak sigortalılık süresi ve gün sayısının belirlenmesi ve sonucuna göre 900 veya 1800 gününün varlığı araştırılmak suretiyle ölüm aylığı tahsis şartları irdelenmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu, anılan yasal düzenlemeler dikkate alınmaksızın davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 11.10.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.