17. Hukuk Dairesi 2015/18604 E. , 2016/6272 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın davalı ... bakımından kısmen kabulüne, diğer davalılar bakımından reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkiline ait aracın müteveffanın sevk ve idaresindeki traktöre kusursuz olarak çarpması sonucu araçta meydana gelen hasarın 30.676,00-TL olduğunu, aracın kaza öncesi piyasa rayiç değeri 13.500,00-TL olduğundan pert olduğunu, sovtaj değerinin 2.500,00-TL olduğunu, müvekkilinin 11.000,00-TL maddi zarara uğradığını beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 11.000,00-TL maddi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, kazanın 14/07/2011 tarihinde saat 12:00 civarında meydana geldiğini, müvekkili şirket kayıtlarında zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinin 14/07/2011 tarihinde saat 12.56"da tanzim edildiğini, kaza meydana geldikten sonra tanzim edilen poliçe sebebiyle müvekkili şirketin sorumluluğu bulunmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... (... A.Ş.) vekili, müvekkil şirket ile dava dışı ... arasında noterde imzalanan düzenleme finansal kiralama sözleşmesi ile kiracı şirkete 5 yıl süre ile kiralandığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, müteveffanın müvekkilinin işçisi olmadığını, davalı ... şirketi ile akdedilen finansal kiralama sözleşmesinde de müvekkilinin kefil olup borçlu ve kiralayan olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre,(2012/163 esasa kayıtlı davalıları ..., ...(...)) yönünden davanın, a-Davalı ... şirketinin işletenlik sıfatı bulunmadığından hakkındaki davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, b-Davalı ... açısından sorumluluğunu gerektirecek iddia ispatlanamadığından davanın reddine, birleşen (2012/278 esasa kayıtlı davalıları ... A.Ş. ...) davanın kısmen kabulü ile; a-Zorunlu mali mesuliyet sorumluluk sigorta poliçesinin kaza meydana geldikten sonra düzenlendiği kanaatiyle davalı ... AŞ yönünden davanın reddine, b-10.000,00-TL maddi tazminatın haksız fiil tarihi olan 14.07.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."dan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin (1.000,00-TL) reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Mahkemece verilen ilk hüküm, davalı ... dışındaki diğer tüm davalılar tarafından temyiz edilerek Dairemizin 11.06.2014 tarih, 2014/9628 Esas, 2014/9473 Karar sayılı ilamıyla temyiz eden davalılar ... A.Ş., ...(...) ve ... yararına bozulmuş, ilk kararı temyiz etmeyen davalı ... hakkında verilen hüküm kesinleşmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, hakkındaki hüküm kesinleşmiş olan davalı ... yönünden yeniden hüküm kurulması doğru olmamıştır. Buna göre, mahkemece davalı ... yönünden kesinleşen hüküm nedeniyle yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmesi gerekirken, sanki önceki hüküm
davalı ... yönünden de bozulmuş gibi yazılı olduğu biçimde yeni hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
3- Adam çalıştıran kimselerin sorumluluğu 6098 Sayılı Borçlar Kanunu"nun 66. maddesinde (818 Sayılı BK"nın 55. maddesi) düzenlenmiştir. Buna göre "Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz. Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür."
Davacı, müvekkilinin kusursuz olarak çarptığı müteveffanın sevk ve idaresindeki traktörün finansal kiracısı ve müteveffanın çalıştığı çiftliğin sahibi olması nedeniyle davalı ..."dan pert olan araçtaki zararını talep etmiştir.
Davalı ... Bergama Cumhuriyet Başsavcılığı"na vermiş olduğu 15.07.2011 tarihli dilekçesinde, .... mevkinde işçisi olan traktör sürücüsü müteveffa ..."nin trafik kazası sonucu vefat ettiğini, müteveffanın kullandığı traktörün finansal kiralama sözleşmesi ile şirketlerince kiralandığını, müteveffanın yakınlarının cenaze işlemiyle ilgilendiğini beyanla savcılık dosyasından kaza tespit tutanağı ve genel adli muayene raporunun örneğini istemiştir. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde ise traktör sürücüsü müteveffa ..."nin müvekkilinin işçisi olmadığını, çalıştığı iddia edilen çiftliğin sahibinin müvekkili olmadığını da belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davalı ..."nın savcılıktaki dilekçesiyle çelişen cevap dilekçesinde yer alan soyut iddiasına göre hiçbir araştırma yapılmadan, davacının savunmanın aksini kanıtlayamadığından bahisle davanın reddine karar verilmiştir. Eksik inceleme ile karar verilemez. Bu durumda mahkemece traktör sürücüsü müteveffa ..."nin davalı ..."nın işçisi olup olmadığı, davalı ..."nın somut olayda adam çalıştıran sıfatıyla sorumluluğu olup olmadığı araştırılıp tartışılmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekir-
ken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
4-Mahkemece hükme esas alınan makine mühendisinden aldırılan bilirkişi raporunda aracın pert olduğu, tamiri halinde rayiç değerinden fazla masraf yapılacağı, araç rayiç değeri 13.500 TL, sovtaj değeri 3.500 TL olup zararın 10.000 TL olduğu belirtilmiş ise de, hasarlı ve değişmesi gereken parçaların bedeli, yapılması gereken işçiliklerin bedeli tek tek gösterilmemiş ve toplam hasar bedeli hesaplanmamıştır. Davacı vekili bilirkişi raporuna itiraz etmiştir. Bilirkişi raporu denetime elverişli değildir. Bu durumda mahkemece, davacının bilirkişi raporuna itirazları da değerlendirilerek, hasarlı ve değişmesi gereken parçaların bedelinin, yapılması gereken işçiliklerin bedelinin kalem kalem gösterilmesi ve toplam hasar bedelinin hesaplanması konusunda aynı bilirkişiden ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınarak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine,(2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin, (3) ve (4) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz istemlerinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ..."ya geri verilmesine 23/05/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.