Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, davacının davalı işverene ait işyerinde 20.06.2009-01.05.2012 tarihleri arasında sigortalı gösterilmeyen çalışma sürelerinin tespitine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
1-Mahkemece Dairemizin 25.12.2014 tarih, .../... E., .../... K. sayılı bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş ise de usuli kazanımış hakkın gözetildiğinden bahsedilemez;
Kural olarak bozma kararına uyulmakla, ilamda belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar. Bozma dışında kalan yönler ise kesinleşir. Bu ilkenin sonucu olarak, oluşturulacak yeni hükümde usuli kazanılmış hak ihlal edilerek karşı taraf aleyhine hüküm verilemez. Bu kural, mahkemece verilen hükmün, taraflardan biri tarafından temyiz edilmemesi halinde de uygulanır. Hüküm aleyhine hüküm verilen tarafça temyiz edilmediği takdirde temyiz etmeyen taraf yönünden kesinleşir ve lehine hüküm verilen taraf yararına usuli kazanılmış hak doğar.
Eldeki davada, Mahkemenin 03.03.2014 tarihli kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilerek mahkeme ilamında açıklandığı üzere kısmen kabul kararı ile davacının 01/01/2010-31/12/2010 tarihleri arasında kuruma bildirilmeyen eksik günlerinin 53 gün olduğunun tespiti İle, davacının bu süre zarfında asgari ücret üzerinden çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin ise reddine karar verilmiş, davacı ve davalı Kurum vekilleri tarafından hükmün temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 25.12.2014 tarih, .../... E., .../...K. sayılı bozma ilamıyla, davalı Kurum vekilinin tüm temyiz itirazları reddilerek, mahkemenin 01/01/2010-31/12/2010 tarihleri arasındaki süre yönünden verdiği kabul hükmü kesinleştirilmiş, bu haliyle kabul edilen süreler yönünden davacı lehine usuli kazanılmış hak yaratılmıştır. Hal böyleyken, mahkemece davacı yararına oluşan usuli kazanılmış hak gözetilmeden, davanın reddine karar verilmesi, isabetsizdir.

2-Mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş ise de bozma gereğinin yerine getirildiğinden bahsedilemez;
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun geçici 7/1" inci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan mülga 506 sayılı Kanunun 79’uncu maddesidir. Hizmet tespitine ilişkin davaların kamu düzenine ilişkin niteliği, vazgeçilemez ve devredilemez insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının yaşama geçirilmesine olanak sağlayan özelliği de gözetilerek, hak kaybı ve yersiz sigortalılık süresi edinmeyi önlemek açısından, gerektiğinde re"sen kanıt toplanmak suretiyle, imzalı ücret tediye bordrolarının mevcut olup olmadığı ve bunların hukuksal geçerliliğe sahip belgeler olarak düzenlenip düzenlenmediğinin araştırılmalı, yazılı belge ibraz olunmayan çalışma süreleri yönünden çalışması kayıtlara yansımış başkaca işyeri çalışanlarının tanıklıklarına başvurulması ve dinlenen tanıkların aynı dönemde birlikte çalışmaya ilişkin iddialarının da kayıtlarla doğrulanması gerekleri gözetilmeli, kayıtlarda gözükmeyen çalışmaların neden kayıtlara geçmediği yöntemince araştırılmalı, tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde; işyerinin kapasitesi ve niteliği nazara alınmalıdır. Böylece, bu konuda yeterli ve gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu dönemin, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; delillerin hep birlikte değerlendirilip, takdir edilerek, varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmesi gerekir.
O halde, Mahkemece, davacının 01/01/2010-31/12/2010 tarihleri arasında kuruma bildirilmeyen eksik günlerinin 53 gün olduğu ve bu süre zarfında asgari ücret üzerinden çalıştığı sabit olmakla, tespiti istenilen diğer dönemler yönünden yapılacak iş; davalı işyerinin kapsamı, davalı işyerinde hangi işlerde çalıştığı, bu çalışmalarının ne kadar süreyle yapılabileceği, buna göre çalışmasının tam zamanlı çalışmayı gerektirip gerektirmediği, çalışmanın varlığı ve süresi yöntemince araştırılmalı, işverene ait işyerinde işe başladığı tarih açık ve net biçimde saptanmalı, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucunda, yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 06.10.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.