MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... Köyü çalışma alanında bulunan 1177 ada 333 parsel sayılı 2.361,32 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, üzerinde bulunan mandalina ve zeytin ağaçlarının Ali Rıza Doğan’a ait olduğu belirtilerek, tarla vasfıyla Hazine adına tespit edilmiş, bilahare 12.11.2013 tarihli komisyon kararı ile taşınmazın vasfı ham toprak olarak değiştirilmiştir. Davacılar ... ve müşterekleri, satın alma, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, taşınmazın adlarına tescili istemiyle, davacı Hazine ise çekişmeli taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu ileri sürerek taşınmazın beyanlar hanesinde bulunan muhdesata ilişkin şerhin terkini istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacıların davalarının ayrı ayrı reddine, çekişmeli taşınmazın tespit gibi tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı-davalı ... ve arkadaşları vekili ile davalı-davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davalı-davacı Hazinenin, çekişmeli taşınmazın beyanlar hanesinde bulunan muhdesata ilişkin şerhin terkini istemiyle açtığı davada verilen hüküm yönünden; dosya içeriğine, toplanan delillere ve kararda yazılı gerektirici nedenlere göre temyiz itirazları yerinde değildir.
Davacı-davalı ... ve arkadaşları vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, çekişmeli taşınmaza ait 1977, 1993 ve 2009 tarihli hava fotoğrafları ile dosyada mevcut uydu fotoğraflarında taşınmazın makilik niteliğinde görüldüğü, üzerinde herhangi bir bina ve yetiştirilmiş ağaç bulunmadığı, taşınmaz üzerindeki ağaçların aşı yaşları dikkate alındığında, zilyetlikle kazanım koşullarının davacılar lehine gerçekleşmediği gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahallinde icra edilen ilk keşif sonucunda düzenlenen bilirkişi kurulu raporunda, taşınmaza ait 1993 tarihli hava fotoğrafı ile 2004-2010 yıllarına ait hava fotoğrafları dikkate alındığında, taşınmaz üzerinde 20 yılı aşkın süredir tarımsal faaliyetin mevcut olduğu, ayrıca taşınmazın etrafının taş duvar ve tel örgü ile çevrili olup, taşınmaz üzerinde 10 adet 50-55 aşı yaşlı, 33 adet 20-25 aşı yaşlı zeytin ve 80 adet 12-15 aşı yaşlı mandalina ağacı bulunduğu, aynı bilirkişiler tarafından düzenlenen ek raporda da, 1993 tarihli hava fotoğrafında, taşınmazın zeminin temizlenmiş olup, toprağının sürülü olduğu, zeytin ağaçlarının çoğunun mevcut olduğu, taşınmaz üzerinde zeytinli tarla olarak tarımsal faaliyet bulunduğu ve taşınmazın imar ve ihyasının 1955-1960 yıllarında tamamlandığı belirtilmiş; 2. keşif sonucunda düzenlenen bilirkişi kurulu raporunda ise, 1977 tarihli hava fotoğrafında taşınmaz üzerinde 8-10 adet yapraklı ağaç mevcut olup, zeminin temizlenmemiş durumda olduğu, 1993 tarihli hava fotoğrafında taşınmaz üzerinde 8-10 adet yapraklı ağaç bulunmakta olup zeminin temizlenmiş durumda bulunduğu, ayrıca taşınmaz üzerinde üzerinde aşı yaşı 10-15 olan 25 adet, 15-20 olan 8 adet, 20-25 olan 10 adet zeytin ağacı ile 7-8 yaşında 90 adet mandalina ağacı bulunduğu, raporun sonuç kısmında ise taşınmaz üzerindeki imar-ihyanın 2008 yılında tamamlandığı belirtilmiştir. İş bu rapor içerikleri dikkate alındığında, mahkemenin gerekçesinde belirtildiği şekilde, çekişmeli taşınmaza ait 1977, 1993 ve 2009 tarihli hava fotoğrafları ile uydu fotoğraflarında taşınmazın makilik niteliğinde görüldüğü yönünde bir tespit bulunmadığından, sözü edilen gerekçe dosya kapsamına uygun değildir. Diğer yandan, ilk keşif sonucu düzenlenen rapor ile 2. keşif sonucu düzenlenen raporlarda taşınmaz üzerinde bulunduğu belirtilen zeytin ağaçlarının aşı yaşları ve ek rapor ile 2. keşif sonucu düzenlenen rapordaki imar ve ihyanın tamamlandığı tarihler çelişkili olduğu halde, bu çelişkiler üzerinde durulmamış, 2. keşif sonucu düzenlenen raporun sonuç bölümünde imar-ihyanın 2008 yılında tamamlandığı şeklindeki belirlemenin somut gerekçeleri gösterilmemiş, uzman fen bilirkişisine taşınmaz üzerindeki zeytin ve mandalina ağaçlarının dağılımını gösterir kroki düzenlettirilmemiş, tespit tarihine kadar davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluşup oluşmadığı kesin olarak ortaya konulmaksızın karar verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazın tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç ayrı zaman dilimine ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları getirtilip dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyetinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, bu keşif sırasında çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, öncesinin imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise buna en erken ne zaman başlanıldığı ve imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, taşınmaz üzerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla, kim tarafından ve ne şekilde sürdürüldüğü, taşınmaz üzerinde bulunan zeytin ağaçlarının yaşlarının ne olduğu, zeytin ağaçlarının deliceden aşılanıp aşılanmadığı, deliceden aşılanmış ise aşı yaşının kaç olduğu hususları yerel bilirkişi ve tanıklardan etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık beyanları arasında çelişki bulunduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkilerin giderilmesine çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın eğimini, niteliğini, toprak yapısını, bitki örtüsünü, öncesinin imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığını, imar-ihya gerektiren yerlerden ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp tamamlandığını, ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri hangi tasarruflar ile sürdürüldüğünü, taşınmaz üzerinde bulunan zeytin ağaçlarının yaşını, zeytin ağaçlarının deliceden aşılanıp aşılanmadığını, deliceden aşılanmışsa aşı yaşlarını ve yoğunluğunu açıklayan, komşu taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içeren, önceki bilirkişi raporlarını da irdeler şekilde bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmalı, çekişmeli taşınmaz ve çevresinin yakın plan panoramik fotoğrafları çektirilip fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmazın sınırları kabaca işaretlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğini, sınırlarını ve taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini açıklayan rapor düzenlettirilmeli; fen bilirkişisinden, keşfi takibe, bilirkişi sözlerini denetlemeye imkan verir ve taşınmaz üzerindeki ağaçların dağılımını gösterir şekilde kroki ve ayrıntılı rapor alınmalı, bundan sonra davacı taraf yararına 3402 sayılı Yasa"nın 14. maddesinde öngörülen zilyetlikle kazanım şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği kesin olarak belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacı-davalı ... ve müşterekleri vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacı/davalılara iadesine,
yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
10.03.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.