MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Fikrî ve Sınaî Hak. Huk. Mhk. Sıfatıyla)


1. Taraflar arasındaki “markaya tecavüzün men’i ile maddi ve manevi tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesince (Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi Sıfatıyla) verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin karar, taraf vekillerinin temyizi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir.
2. Direnme kararı taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

I. YARGILAMA SÜRECİ
Davacı İstemi:
4. Davacı vekili; müvekkilinin tescilli "Kömürhan+Şekil" ibareli markasının bulunduğunu ve bu marka ile lokanta işleterek müşterilerine hizmet verdiğini, davalının aynı ibareyi işletmesinin her iki cephe camında yer alan bez afişler üzerinde kullandığını, bu kullanımın müvekkilinin marka hakkına tecavüz teşkil ettiğini ileri sürerek markaya tecavüzün men"i ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000TL maddi ve 10.000TL manevi tazminatın en yüksek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabı:
5. Davalı vekili; “Kömürhan” adının ...-... arasındaki köprüden geldiğini, köprünün bulunduğu yörede “Kömürhan Kavurması”nın meşhur bir et yemeği çeşidi olduğunu, bu nedenle yörede birçok lokantanın bu ad altında satış yaptığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararı:
6. ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi Sıfatıyla) 16.01.2014 tarihli ve 2013/46 E., 2014/26 K. sayılı kararı ile; "Kömürhan+Şekil" ibareli markanın davacı adına tescilli olduğu, davalının işletmesinin her iki cephesinde "Meşhur Kömürhan Kavurmasıyla Hizmetinizdeyiz" ibareli bez afişleri astırdığı, afişlerde "Kömürhan Kavurması" ibaresinin ön plana çıkarıldığı, bu haliyle karıştırma ihtimali ve tecavüz halinin doğduğu, ayrıca hem işaret benzerliği hem hizmet sektörünün aynı olması sebebiyle sınıfsal benzerliğin de bulunduğu, maddi tazminatın hesaplanmasının mümkün olmaması karşısında takdiren 2.500TL maddi tazminat ile 5.000TL manevi tazminatın dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, tescilli markaya yönelik tecavüzünün önlenmesine, 2.500TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren, 5.000TL manevi tazminatın kesinleşme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Özel Daire Bozma Kararı:
7. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
8. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 29.09.2014 tarihli ve 2014/7139 E., 2014/14852 K. sayılı kararı ile; “…1-Dava, marka hakkına tecavüzün giderilmesi, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davalı, uyuşmazlık konusu "Kömürhan Kavurması" ibaresinin bölgeye özgü bir et yemeği çeşidi olduğunu, farklı yapılış ve sunuluş şeklinin bulunduğunu, bölgedeki lokantalar tarafından bu ad altında servis edildiğini de savunmuştur. Davalının "... Et Lokantası" işletme adı altında bez afiş üzerinde ürünün resmi de bulunmak suretiyle "Meşhur Kömürhan Kavurmasıyla Hizmetinizdeyiz" şeklinde kullanımının bulunduğu dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Davalının bu kullanımının söz konusu işyerinde sunulan yöresel yemeğin tanıtımı amacıyla 556 sayılı KHK"nın 12"nci maddesi kapsamında kalan bir kullanım niteliğinde olup olmadığı tartışılmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir…” gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Direnme Kararı:
9. ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi Sıfatıyla) 22.09.2015 tarihli ve 2015/595 E., 2015/808 K. sayılı kararı ile; önceki gerekçelere ek olarak, Kömürhan kavurmasının yöresel bir yemek olmadığı, “Kömürhan” ibaresinin bizatihi davacının soyadından geldiği, davalı kullanımında özellikle “Kömürhan” ibaresinin ön plana çıkarıldığı gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
Direnme Kararının Temyizi:
10. Direnme kararı süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

II. UYUŞMAZLIK
11. Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; “Kömürhan kavurmasının” yöresel bir yemek olup olmadığı ve buradan varılacak sonuca göre davalının “... Et Lokantası” isimli işyerindeki afişlerde “Kömürhan” ibaresini kullanmasının 556 sayılı KHK’nin 12. maddesi kapsamında kalıp kalmadığı noktasında toplanmaktadır.

III. ÖN SORUN
12. Hukuk Genel Kurulundaki görüşme sırasında işin esasının incelenmesinden önce, temyize konu kararın gerçekte yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı; dolayısıyla, temyiz incelemesinin Hukuk Genel Kurulunca mı, yoksa Özel Dairece mi yapılması gerektiği hususu ön sorun olarak değerlendirilmiştir.
13. Bilindiği üzere; direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için, mahkeme bozmadan esinlenerek yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir (6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi).
14. Başka bir deyişle mahkemenin yeni bir delile dayanarak veya bozmadan esinlenerek gerekçesini değiştirmesi veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek karar vermiş olması hâlinde, direnme kararının varlığından söz edilemez.
15. Somut olayda ise mahkemece verilen karar, Özel Dairece; “davalının "... Et Lokantası" işletme adı altında bez afiş üzerinde ürünün resmi de bulunmak suretiyle "Meşhur Kömürhan Kavurmasıyla Hizmetinizdeyiz" şeklinde kullanımının bulunduğu, davalının bu kullanımının söz konusu işyerinde sunulan yöresel yemeğin tanıtımı amacıyla 556 sayılı KHK"nin 12. maddesi kapsamında kalan bir kullanım niteliğinde olup olmadığı tartışılmadan yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığı” gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece, ilk kararda tartışılmamasına rağmen, Kömürhan kavurmasının yöresel bir yemek olmadığı, “Kömürhan” ibaresinin bizatihi davacının soyadından geldiği gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
16. Bu itibarla, mahkemece bozma ilamında belirtilen hususların değerlendirilerek yerine getirilmesi hâli bozma kararına eylemli olarak uyma niteliğinde olup, direnme kararının varlığından söz edilemeyeceğinden, yerel mahkemenin direnme olarak adlandırdığı temyize konu karar yeni hüküm niteliğindedir.
17. Hâl böyle olunca; kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi Hukuk Genel Kuruluna değil, Özel Daireye aittir. Bu nedenle, yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Daireye gönderilmelidir.

IV. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
Taraf vekillerinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 11. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
Ancak karar düzeltme yolunun açık olması sebebiyle öncelikle mahkemesince bu işlemlerin yerine getirilmesine, karar düzeltme yoluna başvurulması hâlinde dosyanın Hukuk Genel Kuruluna, başvurulmaması hâlinde ise mahkemesince doğrudan 11. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren on beş gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01.04.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.