17. Hukuk Dairesi 2016/2712 E. , 2016/5996 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkiline ait davalıya kasko ve zorunlu trafik sigortalı olan aracın... kararı ile tescil edilen tarihi demir köprüye girmesi sonucunda köprünün kısmen yıkılması ile ilgili olarak ...."nün müvekkili aleyhine hasar bedeli ile ilgili açtığı davanın sigorta şirketine ihbar edildiğini, dava sonucunda mahkemece müvekkili aleyhine 09/04/2005 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte 14.534,85 TL tazminata, ayrıca 113,44 TL yargılama gideri ile 1.744,19 TL avukatlık ücretine hükmedildiğini, kararın kanun yolundan geçmek suretiyle kesinleştiğini, müvekkilince bu ödemenin yapıldığını beyanla, 14.534,85 TL"nin diğer tazminat dosyasından gönderilen ihbar dilekçesinin davalıya tebliği tarihinden işleyecek reeskont faizi ile birlikte, 113,44 TL yargılama gideri ile 1.744,19 TL avukatlık ücretinin de dava tarihinden işleyecek reeskont faizi ile davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, talep poliçe kapsamında olmadığından bahisle davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, sigortalı tarafından sigortacısı aleyhine açılan zorunlu mali sorumluluk sigorta ilişkisinden kaynaklanan rücuen tazminat davasıdır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Somut olayda davacı sigortalı tarafından aracı ile tarihi köprüye girmesi nedeniyle köprünün kısmen yıkılması sonucu ...tarafından aleyhine açılan hukuk davasında ödenen tazminatın davalı sigorta şirketinden rücuen tahsili talep edilmiştir. Her ne kadar mahkemece sebebi belirtilmeden talebin zorunlu trafik sigorta poliçesi kapsamında olmadığından bahisle dava reddedilmiş ise de, davacı sigortalının üçüncü kişiye ödediği zarar bedeli zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındadır. Ancak ...Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 30.11.2012 tarih, 2012/363 Esas, 2012/393 Karar sayılı kesinleşen dosyasında hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalı araç sürücüsü ...(işbu dava davacısı) köprüdeki zararın meydana gelmesinde tırın azami yükü 25 ton iken azami taşıma sınırı üzerinde, 31 ton
yükleme yapmaktan %15 oranında kusurlu bulunmuştur. Mahkemece istiap haddinin aşılması hususunda hiçbir değerlendirme yapılmamıştır.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.4. maddesinde sigorta şirketinin sigortalısına rücu edebileceği haller sayılmıştır. B.4.e maddesinde ise “Tazminatı gerektiren olay, yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tespit edilmiş olan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve tehlikeli maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda, bu maddelerin parlama, tutuşma ve infilakı yüzünden meydana gelmiş ise” sigorta şirketinin sigortalısına rücu edebileceği düzenlenmiştir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın B.7.i maddesinde yazılı “Tazminatı gerektiren olay, yetkili makamlarca saptanan istiap haddinden fazla yolcu ve yük taşınmasından doğmuşsa” sigortacının sigortalıya rücu edebileceğine ilişkin istisna hükmünün uygulanabilmesi için riziko ile istiap haddinden fazla yük ve yolcu taşıma arasında uygun illiyet bağının bulunması ve kazanın sırf bu nedenle meydana gelmesi gerekmektedir. Başka bir anlatımla, sadece istiap haddinin aşılmış olması, rizikonun teminat dışı olduğu sonucunu doğurmaz.
Yatağan Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 30.11.2012 tarih, 2012/363 Esas, 2012/393 Karar sayılı dosyasında davacı ... Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından davaya konu köprü yıkılması olayıyla ilgili olarak işbu dosya davacısı ... aleyhine açılan tazminat davasının davalının kusur oranına göre kısmen kabulü ile 14.534,85 TL"nin olay tarihi olan 09/04/2005 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, 113,44 TL yargılama gideri ile 1.744,19 TL avukatlık ücretine hükmedilmiş, hükmün davacı ve davalı tarafça temyizi üzerine hüküm 23.05.2012 tarihinde Yargıtay ilgili dairesince onanmış, davacı vekilinin karar düzeltme isteği 02.07.2013 tarihinde reddedilmek suretiyle hüküm 02.07.2013 tarihinde kesinleşmiştir. Bu dosyada hükme esas alınan 02.11.2009 havale tarihli bilirkişi heyet raporuna göre, davalı araç sürücüsü ...(işbu dava davacısı) tırın azami yükü 25 ton iken azami taşıma sınırı üzerinde, 31 ton yükleme yapmaktan %15 oranında kusurlu, davalı araç sürücüsü ..."a kılavuzluk yapan ... mermer fabrikası azami yük sınırını aşan davalı tırı bu konuda ikaz etmeyerek yükün taşınmasına olanak sağlamaktan %50 oranında kusurlu, köprüye
gece aydınlatması yapmayan ve tonaj sınırlamasıyla ilgili levha koymayan belediye %35 oranında kusurlu bulunmuştur. Davalının kusurla ilgili temyiz itirazları da Yargıtay ilgili dairesince reddedilerek hüküm onanmış ve karar düzeltme talebinin reddine karar verilerek hüküm kesinleşmiştir. Bu durumda mahkemece, kazanın münhasıran davacı sigortalının istiap haddini aşmasından kaynaklanmadığı sabit olduğundan, riziko teminat kapsamında olup sigortalının sigortacısına rücu şartları bulunduğundan, ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2012/363 Esas, 2012/393 Karar sayılı dosyası davalıya ihbar edildiğinden, davalı ilgili hukuk davasında taraf olmasa da dava, hakkında güçlü delil sayılacağından sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine,(2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 16/05/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.