5. Hukuk Dairesi 2021/2064 E. , 2021/7988 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
İtirazın iptali istemine ilişkin olarak açılan davada, Sapanca Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ile Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava; İİK"nun 67/2. maddesine göre Sapanca İcra Müdürlüğünün 2018/583 Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ve %20 İcra İnkar tazminatına hükmedilmesi istemine ilişkindir.
Sapanca Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla), davalı vekilinin 23/11/2018 tarihinde Sapanca İcra Müdürlüğünün 2018/583 Esas sayılı dosyasına yetki itirazında bulunduğu, yerleşim yeri ve ticaret sicile kayıtlı olduğu yerin Adana ili olduğu, cevap dilekçesi ile beraber süresinde davaya 19/08/2019 tarihinde yetki itirazında bulunduğu, mahkemelerin yetki ve görevlerinin HMK 6. ve 19. maddeleri uyarınca açıklanmış olduğu, genel yetki kuralına göre yetkili icra müdürlüğünün Adana İcra Müdürlüğü olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesince ise, her ne kadar Sapanca Asliye Hukuk Mahkemesi"nce davalının yerleşim yerinin Adana ili olduğundan bahisle ve bu durumun ilk itiraz olarak öne sürülmüş olmasına göre dosya yetkisizlik kararı verilerek gönderilmiş ise de, dosya kapsamında yapılan incelemede Adana Ticaret Sicil Müdürlüğünün yazısına göre dava tarihinden ve hatta icra takibinin başladığı tarih olan 31/03/2018 tarihinden önce davalının 14/08/2017 günü Adana olan şirket merkezini İstanbula taşıdığı ve İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğüne tescilini yaptırdığının anlaşılması karşısında yetki ilk itirazından dava tarihinden ve hatta iptali istenen itiraza konu icra takip tarihinden önce davalının yerleşim yerinin nakil nedeni ile İstanbul olup Adana olmadığı, yetki ilk itirazının bu nedenlerle doğru yetkili yer gösterilmemesine göre geçerli olmadığı ve Adana mahkemlerinin iş bu davada yetkili bulunmadığı gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
HMK"nın 6/1. maddesi uyarınca "(1) Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." Bu yetki kuralı kesin olmadığından HMK"nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir ve mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemez. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19/2. maddesinde; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz." hükmünü içermektedir. Yine, 116/1-a maddesinde "Kesin yetki kuralının bulunmadığı hâllerde yetki itirazını "ilk itiraz" olarak düzenlemektedir. 117/1. madde ise; "İlk itirazların hepsi cevap dilekçesinde ileri sürülmek zorundadır; aksi hâlde dinlenemez." hükmünü içermektedir. Son olarak; "Cevap dilekçesini verme süresi" başlıklı 127/1. maddesi ise; "Cevap dilekçesini verme süresi, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren iki haftadır. Ancak, durum ve koşullara göre cevap dilekçesinin bu süre içinde hazırlanmasının çok zor yahut imkânsız olduğu durumlarda, yine bu süre zarfında mahkemeye başvuran davalıya, bir defaya mahsus olmak ve bir ayı geçmemek üzere ek bir süre verilebilir. Ek cevap süresi talebi hakkında verilen karar taraflara derhâl bildirilir." şeklinde düzenleme getirmektedir.
Somut olayda, davanın, Sapanca Asliye Hukuk Mahkemesinde (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) açıldığı, davalının cevap dilekçesinde dosyanın “Adana Nöbetçi Tüketici Mahkemesi"ne gönderilmesini” talep ettiği, ancak Adana Ticaret Sicil Müdürlüğünün yazısına göre davalının 14/08/2017 günü Adana olan şirket merkezini İstanbula taşıdığı ve İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğüne tescilini yaptırdığı, böylelikle davalının yetkisiz bir mahkemeyi seçtiği anlaşıldığına göre, davanın ilk açılan yer mahkemesi olan Sapanca Asliye Hukuk Mahkemesinde (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Sapanca Asliye Hukuk Mahkemesi"nin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 31/05/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.