14. Hukuk Dairesi

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 27.04.2017 gününde verilen dilekçe ile inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davasında yargılamanın yenilenmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; talebin usulden reddine dair verilen 01.11.2017 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:


K A R A R
Dava, inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davasında davanın reddine dair verilen karara karşı yargılamanın yenilenmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili; davalı aleyhine Sorgun 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde tapu iptali ve tescil davası açtıklarını, yemin deliline dayandıklarını ve davalının aleyhlerine yemin ettiğini, davanın reddine karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini, kesinleşmeden sonra 14/09/1999 tarihli belgenin ortaya çıktığını ve bu belge neticesinde şikayette bulunduklarını, netice olarak ceza davası açılarak davalının cezalandırılmasına karar verildiği, kararın Yargıtay tarafından onandığı, böylelikle kesinleşmiş ceza mahkumiyeti ile yalan yere yemin edildiğinin yazılı delille sabit olduğunu iddia ederek yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunmuştur.
Mahkemece, yargılamanın yenilenmesi isteminin, yargılamanın yenilenmesi istenilen dosyanın kesinleşmemiş olması nedeniyle HMK"nın 379. maddesi şartlarını taşımadığından usulden reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili, istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, yargılamanın yenilenmesi istenilen Sorgun 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/188 Esas - 2010/345 sayılı Kararının 15/09/2010 tarihinde verildiği ve kararın 21/12/2010 tarihinde kesinleştiği görülmekle; davacı tarafından ilk derece mahkemesi tarafından verilen 15/09/2010 tarihli hükme karşı yargılamanın yenilenmesi talep edildiğinden 6100 sayılı HMK"nın geçici 3/2 maddesi uyarınca, Bölge Adliye Mahkemelerinin görevli olmaması ve 1086 sayılı HUMK"nun uygulanması gerektiğinden dosyanın görevli Yargıtay ilgili Dairesine gönderilmek üzere Mahkemesine gönderilmesine 21/12/2018 tarihinde karar verilmiş, iş bu karar üzerine ilk derece mahkemesi dosyayı temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize göndermiştir.
Yargılamanın yenilenmesi, yargılama hataları ve noksanlarından dolayı, maddi anlamda kesin hükmün bertaraf edilmesini ve daha önce kesin hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama ve inceleme yapılmasını sağlayan olağanüstü bir kanun yoludur.
Gerek Yargıtay kararlarında gerekse doktrinde yargılamanın yenilenmesi daha çok yeni bir dava olarak kabul edilmektedir. Yargılamanın yenilenmesi sonucu verilen karar eski hükmü kaldırdığından geçmişe etkili yenilik doğuran bir karardır. Kural olarak yargılamanın yenilenmesine, kararın tarafları başvurabilir. Yargılamanın yenilenmesi olağanüstü bir kanun yolu olsa da, bir üst yargı organından değil aynı mahkemeden talep edilmektedir.
Yargılamanın yenilenmesi talebi bir dava olarak açılıp görüldüğünden, dava hakkında mahkemenin verdiği karara karşı süresi içinde diğer koşulların da bulunması halinde olağan kanun yollarına başvurulabilir.
Yapılan tüm bu açıklamalar doğrultusunda yargılamanın yenilenmesinin bir dava olduğu ve davanın açıldığı tarihte geçerli olan usul hükümlerinin uygulanacağı sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu durumda bölge adliye mahkemelerinin faaliyete başladığı tarihten sonra verilen, yargılamanın yenilenmesine ilişkin kararlara karşı ilk kanun yolu denetimi istinaf olup incelemekle görevli mahkeme bölge adliye mahkemesidir.
Somut uyuşmazlıkta, incelemeye konu yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine ilişkin mahkeme kararı ise, bölge adliye mahkemelerinin göreve başladığı 20/07/2016 tarihinden sonra olup, 6100 sayılı HMK"nın 341. maddesi gereğince kanun yolu olarak öncelikle istinaf yoluna tâbi bulunmaktadır.
Buna göre kararın istinaf incelemesinin bölge adliye mahkemeleri tarafından yapılması zorunlu olduğundan, HMK"nın 343. maddesi uyarınca gereği yapılmak üzere dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; gereği yapılmak üzere dosyanın görevli ve yetkili Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Dairesine gönderilmek üzere İLK DERECE MAHKEMESİNE İADESİNE, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 07.06.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.