Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/19276 Esas 2022/3235 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İstanbul 11. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davalılar vekilince talep edilmiş davalılardan ... vd. vekilince duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 23/02/2022 Çarşamba günü davacı vekili Av. ... ile davalılar ... vekili Av. ... ve davalı ... vd. vekili Av. Uğurcan Arslan geldiler. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan tarafların vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, müvekkilinin ... ve ...'den alacaklı olduğunu, davalı ... vefat etmesi üzerine mirasçılarının taraf olarak gösterildiğini, davalı borçlular aleyhine İstanbul 4. İcra Müdürlüğü’nün 2009/1807 E (İstanbul 109 İcra Müdürlüğü 2013/1020) sayılı dosyalar ile takip yapıldığını, takiplerin kesinleştiğini, davalı borçluların acz halinde olduğunu, adlarına kayıtlı gayrımenkullerin davalı ... İnşaat Sanayi Ticaret AŞ'ye ve ...'a devredildiğinin tespit edildiğini beyan ederek davalılar arasındaki tasarrufların iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalılar davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre davanın kabulüne karar verilmiş, söz konusu karar davalı ... vekili ve diğer davalılar vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesince; davalı ... vekilinin ve diğer davalılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK.m. 353/1-b/1 hükmü gereğince esastan reddine dair verilen karar davalı ... vekili ve diğer davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-İlk derece mahkemesince verilen karara yönelik olarak davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nin 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nin 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre, davalı ... vekili ve diğer davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, İİK 277 ve devamı maddelerine göre açılmış tasarrufun iptali davasıdır.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Özellikle İİK.nun 278.maddesinde akdin yapıldığı sırada kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği ve yasanın bağışlama hükmünde olarak iptale tâbi tuttuğu tasarrufların iptali gerektiğinden mahkemece ivazlar arasında fark bulunup bulunmadığı incelenmelidir. Aynı maddede sayılan akrabalık derecesi vs. araştırılmalıdır. Keza İİK.nun 280.maddesinde malvarlığı borçlarına yetmeyen bir borçlunun alacaklılarına zarar vermek kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastının işlemin diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde tasarrufun iptal edileceği hususu düzenlendiğinden yapılan işlemde mal kaçırma kastı irdelenmelidir. Öte yandan İİK.nun 279.maddesinde de iptal nedenleri sayılmış olup bu maddede yazılan iptal nedenlerinin gerçekleşip gerçekleşmediği de takdir olunmalıdır.
Somut olayda dava konusu gayrımenkuller kaydında yer alan çokça hacizler ve takyidatlar ile birlikte davalı 3. kişiler tarafından satın alınmış, satın alındıktan sonra da gayrımenkullerin kayıtlarında yer alan hacizler, satış avanslarının icra dosyalarına depo edilmediği ve süresi içerisinde satış talep edilmediği gerekçesi ile İstanbul 23. İcra Hukuk Mahkemesinin 2015/980 E- 2015/894 K sayılı ilamı ile kaldırılmıştır.
Mahkemece dava konusu gayrımenkullerin kaydında yer alan çokça takyidat ile birlikte satın alınıp, satın alındıktan sonra da hacizlerin mahkeme kanalı ile kaldırılmasının iyi niyetli kabul edilemeyeceği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilip Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmişse de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun görülmemiştir.
Dava konusu gayrımenkullerin kaydında yer alan bir kısım hacizler mahkeme kanalı ile kaldırılmışsa da, bir kısım hacizlerin gayrımenkul kaydında yer aldığının anlaşılmış olmasına göre; davalı 3. kişilerin söz konusu haciz bedellerini ödeyip ödemediği araştırılmaksızın ve söz konusu hacizlerin akıbetinin ne olduğu belirlenmeksizin , dava konusu gayrımenkulün tapuda gösterilen bedeli ile söz konusu hacizler davalı 3. kişiler tarafından ödendi ise ödenen meblağların da bedele eklenmesi veya haciz bedelleri ödenmedi ise tapuda gösterilen bedeller ile dava konusu gayrimenkullerin gerçek bedelleri arasında
misli aşan fark olup olmadığı ve İİK 277-278 ve 280 maddeleri de ayrı ayrı değerlendirilmeksizin, eksik inceleme ve araştırmaya göre yazılı olduğu gerekçeler ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ver diğer davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ver diğer davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, HMK 373/1 hükmü gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 3.815,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılardan ... ve diğerlerine verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 23/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.