MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasındaki kadastro tesbitine itiraz davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında ... İlçesi, ... Köyü 1111 parsel sayılı 11965 m2 yüzölçümlü taşınmaz tarla niteliği ile ... adına; 1183 parsel sayılı 140148,36 m2 yüzölçümlü taşınmaz mera niteliği ile orta malı olarak, 1179 parsel sayılı 6990,93 m2 yüzölçümlü taşınmaz ile 1182 parsel sayılı 1827,46 m2 yüzölçümlü taşınmazlar belgesizden ham toprak niteliği ile Hazine adına tespit edilmiştir.
Davacı vekili, taşınmazlarda müvekkileri yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile edinme koşullarının oluştuğunu iddia ederek taşınmazların müvekkili adına tescilini talep etmiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne, 1183 nolu parselde (A) harfi ile gösterilen 16516.024 m2 bölümün hazine adına yapılan tesbitin iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, 1111 nolu parselde (B) harfi ile gösterilen 670.69 m2"lik bölümün bu parselden ifrazı ile ayrı bir parsel numarasıyla davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, davacının 1182 ve 1179 nolu parsellere yönelik davasının reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından 1179 ve 1182 sayılı parsellere ve Hazine vekili tarafından 1183 sayılı parselin (A) bölümüne yönelik olarak temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde, 3302 sayılı Kanun ile değişik 6831 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılıp 09/04/2009 tarihinde ilân edilen orman kadastrosu ve 2/B çalışmaları vardır.
1) Davacı vekilinin 1179 ve 1182 sayılı parsellere ilişkin temyiz itirazları bakımından;
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye ve ziraat bilirkişisi raporunda temyize konu bu parsellerde imar ve ihya çalışmalarının en fazla iki yıl önce başladığı belirtildiğine göre taşınmazlarda imar ve ihya ile zilyetlik koşullarının oluşmadığı belirlenerek yazılı biçimde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmadığına göre davacı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2) Davalı ... vekilinin 1183 sayılı parselin (A) bölümüne yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Kural olarak; davacı sıfatı (aktif husumet ehliyeti), hakkın malikine; davalı sıfatı (pasif husumet ehliyeti) ise, o hakka uymakla yükümlü olan kişiye aittir. Kadastro tesbitine itiraza ilişkin davalarda, davalı sıfatı, dava tarihinde taşınmaz maliki olan kişiye (tesbit tutanağında
-2-
malik olarak yazılı olan kişiye) aittir. Husumet konusu, kamu düzenine ilişkin olup; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 116. maddesinde yer alan ilk itirazlardan olmadığından, davanın her safhasında ortaya atılabilir ve mahkemece de doğrudan doğruya (re’sen) (karşı tarafın, bu yollu bir savunmanın yapılmasına rızası olup olmadığına bakılmaksızın) incelenerek gözönünde tutulur.
Meraların kullanma hakkı, sınırları içinde bulunduğu köye; mülkiyet hakkı, Hazineye ait olduğundan, mera nitelikli taşınmazlar yönünden köy tüzel kişiliğinin zorunlu dava arkadaşlığı vardır. Bu husus, mahkemece kendiliğinden gözönünde bulundurularak, öncelikle, taşınmazların bulunduğu köy tüzel kişiliği davaya dahil ettirilerek taraf teşkilinin sağlanması, ondan sonra işin esası hakkında tarafların delilleri toplanıp araştırma yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
Kabule göre de, 1179 ve 1182 sayılı parseller ile 1111 sayılı parselin davacı adına tesciline karar verilen (B) bölümü çıkarıldıktan sonra kalan 11294,88 m2 bölüm ile 1183 sayılı parselin davacı adına tesciline karar verilen (A) bölümü çıkarıldıktan sonra kalan 123632,34 m2"lik bölüm hakkında sicil oluşturulmadan hüküm kurulması ve çekişmeli 1183 parsel sayılı taşınmaz mera niteliğiyle tesbit gördüğü halde usûlünce mera araştırması yapılmamış olması ve komşu parsel kayıtları getirtilerek keşifte uygulanıp dava konusu taşınmazı nasıl nitelendirdiklerinin üzerinde durulmamış olması doğru olmadığı gibi, orman bilirkişisi marifetiyle temyize konu 1183 parsel sayılı taşınmazın (A) bölümünün kesinleşen orman kadastrosuna göre konumu ile eski ve yeni tarihli memleket haritası ve hava fotoğraflarındaki durumu belirlenip temyize konu taşınmazın bu resmî belgelerde nasıl nitelendirildiğinin, zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olup olmadığının tartışılmamış olması da doğru değildir.
SONUÇ: 1) Yukarıda birinci bentde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin 1179 ve 1182 sayılı parsellere yönelik temyiz itirazlarının REDDİNE,
2) İkinci bentde açıklanan nedenlerle; davalı Hazinenin 1183 sayılı parselin (A) bölümüne yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu yönden BOZULMASINA 23/01/2014 günü oy birliği ile karar verildi.