MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, Belediyesi"nde çalışmaya başladığı 01/01/2006 tarihinden bu yana ..."nin işçisi sayılması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalılardan ... avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01.01.2006 tarihinde belirsiz süreli iş sözleşmesi ile ...... ve ... bünyesinde işçi olarak çalışmaya başladığını, çalışmasının o tarihten bu yana aralıksız olarak devam ettiğini, delilleri arasında sunacakları yazılı belgelerden de görüleceği üzere görev yapmakta olduğu birimin amirleri tarafından kendisine verilen görev talimatları çerçevesinde sayaç okuma, su açma kapama, sayaç sökme, takma, rezerv kontrol vs. görevleri yaptığını, ancak davacının doğrudan doğruya ..... bünyesinde ve o birim amirlerinin verdiği görev talimatlar çerçevesinde görevini yapmakta olduğu halde kendisinin bilgisi ve isteği dışında ...’na yapılan bildirimlerde ağırlıklı olarak ... temizlik işlerini ihale usulü ile üstlenmiş olan... unvanlı şirketin elemanı olarak, bazı dönemlerde ise yine ...belediyesinde ihale ile bazı hizmet alımlarını üstlenmiş olan ... gibi şirketlerde gösterildiğini, davacının sigorta bildirimlerinin halen davalılardan ... şirketi üzerinden yapıldığını, ancak adı geçen şirket ile müvekkili arasında hiçbir şekilde fiili bir iş ilişkisi bulunmadığını, adı geçen şirketlerin faaliyet konuları ile davacının yaptığı işler arasında hiçbir ortak yön bulunmadığını iddia ederek davacının ..... çalışmaya başladığı 01.01.2006 tarihinden bu yana .... işçisi sayılması gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı belediye vekili, davacı iddiasının gerçeği yansıtmadığını, davacının dava dilekçesinde iddia edilenin aksine .... bünyesinde hiç çalışmadığını, davacı ile herhangi bir hizmet akdi imzalanmadığını, davacının çalıştığı yerlerin ...belediyesinin kendi bünyesi olmadığını, belediyenin ihale ile verdiği işler olduğunu, davacının belediyenin ihale verdiği şirket çalışanı olduğunu, ihaleyi alan şirketin de ihale konusu çalıştırmak üzere de davacıyı işe aldığını, ihale edilen işte çalışan işçinin taraflarına tespit davası açmasının hukuken mümkün olmadığını, davacının hiçbir şekilde belediye bünyesinde çalışmadığını, emir ve talimatları ihale dosyası kapsamında ihale alan şirketten aldığını, davacının açtığı davanın hukuki geçerliliği bulunmadığını, bu talebin taraflarına yöneltilemeyeceğini, davacının davalı belediyenin ihale ettiği işte ihale dosyası kapsamında çalıştığını ve sadece bu işi yaptığını, belediyenin herhangi başka biriminde çalışmadığını, belediyenin bilfiil kendi işini yapmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının 01/01/2006 tarihinde davalı belediyede belirli süreli hizmet akdi ile ...şirketi bünyesinde çalışmaya başladığı, son olarak da .... bünyesinde halen çalışmaya devam ettiği, bu işyerlerinden sigortalı çalışmalarının kuruma bildirildiği, ancak davacının, sigortası belediyeden ihale ile iş alan bu işverenler tarafından bildirilmesine rağmen, fiilen .... bünyesinde çalıştığı, davacının sigortasının bildirildiği işyerlerinin Belediyeden, belediyeye ait asıl ve yan işlerini yürütmek üzere ihale ile iş aldığı, davacının işe başladığı tarihten itibaren .... bağlı olarak çalıştığı, davacının çalıştığı işin şirketlerin ihale ile aldığı işle bir ilgisinin bulunmadığı, davacının işe başladığı 01/01//2006 tarihinden itibaren kesintisiz olarak ..."nde çalıştığı, görev saatlerinin, emir ve talimatların .... görevlileri tarafından belirlendiği, İş Yasasının 2. maddesinin 6. bendinde “bir işverenden işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet ücretine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” ve aynı maddenin 7. bendinde “asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren alt işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez” hükmünün yer aldığı, buna göre işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl işin bölünerek alt işverene verilmesinin mümkün olmadığı, bu konunun da davalı tarafından ispatlanamadığı, yasa gereğince asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamayacağından asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçilerinin başlangıçtan itibaren davalı asıl işverenin işçisi sayılması gerektiği, mahkememizde açılan diğer davalarda davacıların önce ...çalışmaya başlayıp, sonrasında şirketlere devredildiği, bu davalarda mahkemelerince "davaların davalı ... ile davacının kayıt üzerinde gösterdiği taşeron şirketler arasında asıl-alt işveren ilişkisinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesine uygun kurulmadığı, işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl işin bölünerek alt işverene verilmesinin mümkün olmadığı, yasa gereğince asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamayacağından asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı” gerekçesi ile davanın kabulüne karar verildiği, kararın temyizi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Başkanlığı tarafından; "...Somut uyuşmazlıkta davacı yargılama sırasında sendikaya üye olmuştur. Toplu İş Sözleşmesinden yararlanmak istediğinden güncel hukuki yararı bulunmaktadır. Davacının tespit davası açmasında dava şartı olan güncel hukuki yararı bulunma şartı yargılama aşamasında gerçeklemiş ve dava şartı olan hukuki yarar şartı tamamlanmıştır. Mahkemece sonuç itibari ile davacının davalı kurum işçisi olduğunun tespitine karar vermesi isabetli olduğundan, kararın ilave bu gerekçe ile onanması gerekmiştir." gerekçesiyle onandığı, davacının da sendika üyesi olduğu, davalı belediye işçisi olduğunun tespitinde hukuki yararının bulunduğu, tespit kararıyla birlikte işyerinde yürürlükte bulunan TİS hükümlerinden ve ... çalışan kadrolu işçilerin yararlandığı tüm haklardan yararlanacağı, bunun da özlük hakları konusunda davacının durumunda ekonomik ve sosyal anlamda iyileştirme sağlayacağı, çalıştığı süre boyunca TİS hükümlerinde öngörülen sosyal yardım haklarından yararlanacağı için hukuki yararının olduğu, davacının tespit talebinin amacının sadece iş akdinin feshinden sonra elde edebileceği haklara yönelik olmadığı, davacının amacının iş akdi devam ettiği süre içinde TİS hükümlerinden ve belediyede çalışan işçilerin yararlandığı haklardan yararlanmak olduğu, bunun için eda davası açmasına gerek bulunmadığı, iş akdi feshedilmeden tespit davası sonucunda bu haklardan yararlanacağı, davalı şirketin taraf ehliyetinin ve sorumluluğunun bulunmadığı, asıl işverenin davalı belediye olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davanın davalı belediye yönünden kabulüne, davalı şirket yönünden husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar davalı belediye vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
Davacı vekili, davacının .... çalışmaya başladığı 01.01.2006 tarihinden bu yana .... işçisi sayılması gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, özetle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, yazılı gerekçe ile davanın belediye yönünden kabulüne, davalı şirket yönünden husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
5393 Sayılı Belediye Kanununun 67. Maddesinde:
“Belediyede belediye meclisinin, belediyeye bağlı kuruluşlarda yetkili organın kararı ile park, bahçe, sera, refüj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; makine-teçhizat bakım ve onarım işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri; sağlıkla ilgili destek hizmetleri; fuar, panayır ve sergi hizmetleri; baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler; kanal bakım ve temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç sökme-takma işleri ile ilgili hizmetler; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işler, süresi ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Dava dosyası içerisinde bulunan davalılar arasındaki “Su Sayaç Okuma, Kesme ve Açma Hizmet Alımına Ait Sözleşmesinin” iş tanımı başlıklı 5. Maddesinde:
“5.1. Sözleşme konusu iş; Su sayaç okuma, sayaç sökme takma, kaçak su takip ve vs. idarenin aşağıda detayları verilen işleri yapacak elemanlar olmak üzere toplam on beş (15) adet personel ile; .... ve mücavir alan sınırları içerisinde bulunan yaklaşık 50.000 adet su abonesine ait sayaçların ayda bir olmak üzere yılda en az 10 kez dönem endeks tespiti, tespit edilen endekslerin endeksöre (yüklemesi) tuşlanması, su bildirim pusulasının tanzim edilmesi ve tanzim edilen bu pusulaların abonelere bırakılması, tespit edilen bilgilerin ...Belediyesi bilgisayarına aktarılması, sayaçların kontrolü, kaçak su kullanan (sayaçlı veya sayaçsız) abonelerin veya abone…” olarak belirlenmiştir.
Davacının yaptığı işin de esas itibariyle, sayaç okuma, su açma kapama, sayaç sökme, takma, rezerv kontrol vs. olduğu anlaşılmaktadır.
Belediye Kanununun yukarıda anılan 67. Maddesi hükmü gereği sayaç okuma ve sayaç sökme-takma işleri ile ilgili hizmetler ihale sözleşmesi kapsamında alt işverene gördürülebilecek işlerden olup, hizmet alımına ilişkin sözleşme kapsamından işçi temini yoluna gidildiğinden de söz edilemez.
Bu çerçevede davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ve yanılgılı değerlendirme ile belediye yönünden davanın kabulüne karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F)Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24/06/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.