MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, davalılardan iş verenlere ait iş yerinde geçen çalışmalarının gerçek ücret üzerinden tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacının 15/10/2007-17/01/2008 tarihleri arasında 4.187,00-TL aylık ücretle davalı işverenlere ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacının 15/10/2007-17/01/2008 tarihleri arasında brüt 3.492,11-TL prime esas kazançla sigortalı olarak 92 gün süreyle davalıların kurduğu... inş.Ltd.-. ... İnş.Ltd.Şti. Adi ortaklığına ait ... sicil nolu işyerinde çalıştığının tespitine dair verilen 13/09/2013 tarih 2013/305 Esas, 2013/925 Karar sayılı kararının davalı kurum vekilinin temyizi üzerine, Dairemizin 2013/19544 Esas, 2014/17092 karar sayılı ilamı ile “dönem bordrolarında ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, ... ... Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle davalı işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra davacının çalışmasının sürekli çalışma olduğu anlaşılırsa sonucuna göre karar vermesi gerektiği” belirtilerek bozulduğu, yerel mahkeme tarafından bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; “Davacının ... sicil numaralı iş yerinde 24/11/2007 - 16/01/2008 yılları arasında da ayda 30 gün üzerinden brüt 3.492,11 TL SPEK ile çalıştığı hususların tespitine ve karara bilirkişinin 04/10/2017 tarihli raporun eklenmesine, karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 17/01/2008-09/07/2009 tarihleri arasında davalı şirketlere ait adi ortakılığa ait 1148588 sicil numaralı işyerinden hizmet bildirimi yapıldığı, 2008/1-2011/7. ay arası dönem bordrolarının bulunduğu, ücret bordrolarının olmadığı, davacı tanıklarının beyanlarının alındığı, davalı işverenliğe ait muavin defterinin tetkikinden davacıya ödenmek üzere, 2008 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan aylarında 2.500,00TL, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, 2009 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan aylarına ilişkin olarak da aylık 3.000,00TL, 961,42TL kıdem tazminatı, 524,63TL ihbar tazminatının alacak kaydedildiği anlaşılmaktadır.
Bozmaya uyulduğu halde, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. 09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
Somut olayda, bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri yerine getirilmeden ;2007/10-11-12. aylara ait dönem bordroları getirtilip dava konusu dönemin tamamında çalıştığı tespit edilen bordro tanıklarını belirleyip bu tanıklara davacının çalıştığı tarihleri net olarak açıklattırmadan sonuca gidilmesi doğru olmamıştır.
Yapılacak iş,çalışmanın süresi bakımından tanık olarak dinlenen davacıdan önce çalışmış olan şantiye şefinin beyanlarını dikkate almak, ayrıca bozmadan sonra dinlenen tanıklar davacının çalışmasını net olarak tarih vermek suretiyle ortaya koyamadıklarından ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, ... ... Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle davalı işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.