11. Hukuk Dairesi 2017/4466 E. , 2019/1432 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen .../02/2016 tarih ve 2015/427-2016/141 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davacı vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin elektrik hizmetlerinin özelleştirilmesi amacıyla 4046 sayılı Özelleştirme Kanunu hükümleri uyarınca kamu tüzel kişiliğinin nevi değiştirilmesi yolu ile kurulduğu ve ayrı bir tüzel kişiliği ve sermayesi olan tamamen özel hukuk hükümlerine tabi bir ticari şirket olduğunu, özelleştirme işlemleri gereği, ... mülkiyetinde bulunan dağıtım sisteminin işletme hakkını, kurulan müvekkil şirkete .../07/2006 tarihli işletme Hakkı Devir Sözleşmesi ile devrettiğini, Özelleştirmeye ilişkin sürecin yaklaşık yedi yılda tamamlandığı, ..."ın hisselerinin tamamının Özelleştirme Yüksek Kurulu"nun kararınca tarihli Hisse Satış Sözleşmesi ile ... Enerji Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş. "ye sattığını, ilgili bölgedeki dağıtım faaliyetlerinin davalı ... tarafından yürütüldüğü 2000 yılında meydana gelen olay neticesinde .... kişilerce müvekkil şirkete karşı açılan dava neticesinde icra yolu ile ....604,... TL ödemek zorunda kaldıklarını, görülen bu davaya dayanak olayın .../07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi öncesinde gerçekleştiğini, söz konusu olaydan kaynaklanan sorumluluğunun davalı ... "ta olduğunu belirterek ....604,... TL"in ödeme tarihi olan 27/03/2009 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili, zamanaşımı itirazı ile birlikte söz konusu alacak davalarına ilişkin talep edilen bedellerin...’ın devre arası bilanço tarihi olan 31/05/2013 tarihinden önce ödenmiş olduğunu, ayrıca davacı ile imzalanan .../07/2006 tarihli İHDS nin 18.6 maddesinden de anlaşılacağı üzere borç ve alacak işlemlerinin kesinleştirildiğinden davacı ...Ş.’nin geçmiş yıllara ilişkin olarak müvekkil kurumdan herhangi bir talepte bulunamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece tüm dosya kapsamına göre, davalı ..."ın İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi öncesinde faaliyetinin yürütülmesi sırasında elektrik tellerinin güvenlik sınırı dışında yakın mesafeden geçirilmesi ile oluşan kaza neticesinde .... Kişiye verdiği zarar için ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nce hükmedilen manevi tazminat tutarından sorumlu bulunduğu ancak bu ilamda davalı olarak Belediye"nin davalı ... ile müşterek ve müteselsil sorumlu olduğu ve dayanak bu ilamın takibe konulması ile sorumlu olunan tazminatın faiziyle birlikte borçlulardan ...
Belediyesi tarafından dava dışı .... Kişiler vekiline ....810,00 TL ödenerek karşılandığı, davacının dayanak ... 1. İcra Müdürlüğünün dosyasına yaptığı ödemenin mükerrer ödeme olup, ödenmesi gereken veya sorumlu olunan bir tazmin bedelinin kalmadığı, davacı tarafından fazlandan yapılan davaya konu bu ödemenin davalıya rücu edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinden kaynaklanan ve ödenen alacağın rücuen tahsili istemine ilişkindir. Dava dışı .... kişiler tarafından davalı ... ve ... Belediyesine açılan davada ....000 TL manevi, 5000 TL maddi tazminat istendiği, ve bu istemin kabulüne karar verildiği, bu kabul kararın temyizi üzerine davalılardan ... Belediyesinin süresinde olmayan temyiz isteminin reddine karar verildiği 3000 TL manevi, 5000 TL maddi tazminat isteminin ... Belediyesi yönünden kesinleştiği, ..."in temyiz isteminin ise kabul edilerek maddi tazminata yönelik kısmının ... yönünden bozulduğu ve ... yönünden ise 3000 TL’lik manevi tazminat kısmının kesinleştiği ve bu hükmün icraya konu edilmesi neticesinde ... Belediyesinin kısmi ödemede bulunduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Dava dışı ... Belediyesinin sorumlu olduğu ve ... olduğu miktar belirlenerek 3000 TL manevi, 5000 TL maddi olmak üzere 8.000 TL tazminat toplamını ödeyip ödemediği eğer ödenmemiş ise davacının davalı ... hakkında kesinleşen 3000 TL manevi tazminata ilişkin yaptığı ödemenin manevi tazminat, faiz ve vekalet ücreti bakımından fazla olup olmadığı, böylece mükerrer bir ödemenin bulunup bulunmadığının tespiti gerekir. Bu bağlamda davacının bilirkişi raporuna yönelik itirazları değerlendirilmeksizin davalı ... adına yaptığını iddia ettiği ve iş bu davaya konu ödemenin mükerrer ödeme olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, .../02/2019 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
Enerji sektöründeki özelleştirmelerin 4046 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde ... Başkanlığı tarafından gerçekleştirileceği 4628 sayılı Yasa ile düzenlenmiş, 02.04.2004 tarih ve 2004/22 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı ile ... özelleştirme kapsam ve programına alınmış, davacı şirketinde dahil olduğu 20 şirket, Türkiye"deki dağıtım bölgelerinde dağıtım lisansına sahip olarak 01.03.2005 tarihi itibariyle sermayesinin tamamı ..."a ait olmakla birlikte, ..."tan ayrı birer tüzel kişiliğe sahip olarak faaliyete başlamıştır.
... tarafından 20 adet dağıtım şirketi kurulduktan sonra herbiri ile ayrı ayrı ....07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi imzalanmıştır.
Davacı şirket, tüm hisseleri davalı ..."a ait olmak üzere 28.06.2013 tarihine kadar faaliyet göstermiş, bu süreçte özelleştirme işlemleri yürütülmüş, özelleştirmenin tamamlanmasıyla birlikte davacı şirketin hisselerinin tamamı ... Enerji Yatırım San. ve Tic. A.Ş"ne devredilerek 28/06/2013 tarihli hisse satış sözleşmesi akdedilmiştir.
Dava konusu ödeme, davacıya ait hisselerin tamamının kamuya ait olduğu, 28/06/2013 tarihli hisse satış sözleşmesinden önce 04.....2012 tarihinde yapılmıştır.
Özelleştirme aşamasında 28/06/2013 tarihinde ...tarafından düzenlenen ve beyan edilen devre esas mizan kayıtları temel alınarak “devre esas” bilanço düzenlemeleri yapılmak suretiyle geçmişe yönelik borç ve alacak işlemleri kesinleştirilmiş olup dava konusu ödeme bilançoda yer almaksızın işlemler ikmal edilmek suretiyle ...nin özel sektöre devri gerçekleştirilmiştir.
Bu halde, devre esas bilanço düzenlemeleri yapılmak suretiyle geçmişe yönelik borç ve alacak işlemleri kesinleştirildiğinden, davalı ..."tan geçmiş döneme ilişkin herhangi bir talepte bulunulamaz.
Keza, 28.06.2013 günlü Hisse Satış Sözleşmesi"nin 9.... maddesinde de “alıcının, basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle” ...... şirketlerin sözleşme tarihi itibariyle mevcut ve fiziki durumunu bilerek hisseleri devir ve teslim aldığı, şirketler hakkında kendisine verilen bilgilerin gerçek durumu yansıtmadığı veya benzer iddiaları ileri süremeyeceği, hisselerin devrinin gerçekleşmesinin ardından, ayıba ve zapta karşı tekeffül hükümleri başta olmak üzere yürürlükteki mevzuat kapsamında herhangi bir fiili veya hukuki nedene dayanarak talepte bulunamayacağı .....” hükmü karşısında da davalının sorumluluğundan söz edilmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan 28.06.2013 günlü sözleşmenin 9.4 maddesinde düzenlenen “şirketlerde yapılmış olan her türlü işlemden kaynaklanan borç ve yükümlülüklerden, kayıtlara intikal etmemiş olsa dahi şirketlerin sorumlu olduğu, bu hususlarda alınmış karar ve yapılmış sözleşmelerle ilgili olarak alıcının ve şirketlerin idare ve ..."ı ilzam edecek hiçbir başvuru ve rücu hakkı bulunmadığı” hükmü de davalının sorumluluğunun olmadığını göstermektedir.
Ayrıca, özelleştirme sürecinde, taraflarca takip edilen dosyalara ilişkin listeler hazırlanarak tesbit tutanakları düzenlenmiş olup, dava konusu ödemeye ilişkin dava ve icra dosyası bu tutanaklarda yer almamaktadır.
Hisselerin tamamının kamuya ait olduğu 28/06/2013 tarihi öncesi, 04.....2012 tarihinde yapılan ödeme nedeniyle davacının (devir öncesi) ....07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi"ne istinaden yine hisselerinin tamamı kamuya ait bulunan davalı ..."tan dava konusu alacağı talep etmesi nasıl mümkün değil ise, 28.06.2013 tarihli hisse devir sözleşmesi ile tamamen el değiştiren davacının, kendisi tarafından yapılmayan ödemeyi, kesinleşen devre esas bilançolarda yer almaması nedeniyle davalıdan talep etmesi de hukuken mümkün değildir.
Aksi düşüncenin kabulü, davacı yönünden sebepsiz zenginleşme, davalı yönünden ise ikinci kez aynı parayı ödeme sonucu doğuracaktır.
Sonuç olarak, taraflar arasındaki uyuşmazlığın ....07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi kapsamında bulunmaması nedeniyle 28.06.2013 günlü Hisse Satış Sözleşmesi hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinden, 28.06.2013 günlü sözleşmeden önce gerçekleşen 04.....2012 günlü dava konusu ödemeden dolayı, 28.06.2013 sözleşmenin 9.... ve 9.4 maddeleri gereğince davalının sorumluluğu bulunmadığından davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile dava reddedilmek üzere yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerekirken, bu yöne ilişkin davalının temyiz isteminin reddiyle yazılı gerekçe ile kararın onanmasına ilişkin sayın çoğunluk görüşüne karşıyız.