Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/19027 Esas 2022/3335 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yerel mahkemece verilen, gün ve sayısı yukarıda yazılı kararın Dairemizin 25/02/2021 gün 2020/2691 2021/1962 E-K sayılı ilamıyla düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir. Süresi içinde davalı ... vekilince kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440-442. maddeleri uyarınca, tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
K A R A R
Davacı vekili, 23/10/2009 tarihinde davacının aracı ile seyir halinde iken araç arızası nedeni ile yolda duran davalı ...’ın sürücüsü ve davalı müflis şirketin işleteni olduğu aracın yola akıttığı yağ nedeni ile davacı sürücünün kayarak bariyerlere çarptığını, araçtan indikten sonra arkadan gelen davalı ...’un sürücü, davalı ...’ün malik ve davalı ... şirketinin trafik sigortacısı olduğu aracın yaya haldeki davacıya çarpması ile meydana gelen kazada davacının yaralandığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 50.000,00 TL maddi ve 100.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş; 07/12/2015 harç tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 723.598,74 TL’ye yükseltmiş, ıslah dilekçesinde davalıların kusur durumlarına göre davalı sürücü ... idaresindeki araç yönünden bu davalıların kusuruna göre 103.371,20 TL ve diğer aracın kusuruna göre diğer davalıların 620.227,24 TL'den sorumlu tutulmaları talebinde bulunmuştur.
Davalı ... Sigorta A.Ş. şirketi vekili, davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalılar vekilleri, kusurlarının olmadığını, istenen tazminatların fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, maddi tazminat talebinin kabulü ile 723.598,44 TL maddi tazminatın tüm davalılardan (davalı ... poliçe limiti ile ve kaza tarihinden itibaren faiz ile sorumlu olmak şartı ile) kaza tarihi olan 23/10/2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine, davacı tarafın kusur oranına göre davalıların kusur oranına göre ayrı ayrı sorumlu tutulması talebinin reddine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 23/10/2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ..., ... ve ... Motorlu Araçlar Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş'den alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, süresi içinde davalı ... vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından; süre aşılarak davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiş,Dairenin 25/02/2021 gün 2020/2691 E 2021/1962 K sayılı ilamı ile kararın düzeltilerek onanmasına karar verilmiş olup, davalı ... vekilince süresi içerisinde karar düzeltme yoluna başvurulmuştur.
1- Her ne kadar, davanın kısmen kabulüne dair verilen karar Dairemizce düzeltilerek onanmış ise de;davacı tarafın ıslah dilekçesinde davalıların kusurları oranında sorumlu tutulmaları yönünde talepleri olduğu görülmekle toplam maddi zarardan tüm davalıların müşterek müteselsilen sorumlu tutulmaları yönünde hüküm kurulması isabetli görülmediğinden, davalı ... vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 25/02/2021 gün 2020/2691 2021/1962 E-K sayılı düzelterek onama ilamı ortadan kaldırılarak davalılar ... Sigorta,..., ..., ... vekillerinin temyiz nedenlerinin incelenmesine geçilmiştir;
2-Hükmün davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine mahkemece 17/03/2020 tarihli ek kararda davalı tarafından kesin süre içinde eksik harcın (13.211,13 TL nispi harç) yatırılmadığı gerekçesi ile temyiz talebinin reddine karar verilmiş; bu ek karar da, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemenin, hükmü temyiz eden davalı ... vekilinin temyiz isteminin reddine ilişkin 17/03/2020 tarihli ek kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan, temyiz itirazlarının reddiyle ek kararın onanması gerekmiştir.
3-Gerekçeli karar davalı ... vekiline 27/06/2016 tarihinde tebliğ edilmiştir. Davalı ... vekili, kararı 01/08/2019 tarihinde maktu harç yatırarak 11/07/2019 tarihinde temyiz etmiştir. Davalı ... vekilinin temyiz dilekçesi, süresinde olmadığından davalı ... vekilinin temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
4-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin ve davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
5-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeni ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Yargılamaya hakim olan ilkelerden olan “taleple bağlılık ilkesi” 1086 sayılı HUMK'nın 74. maddesinde (6100 sayılı HMK m. 26) düzenlenmiş olup, hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır ve ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez.
Davacı dava dilekçesinde maddi tazminat olarak (fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmak suretiyle) 50.000 TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş ise de, yargılama sırasında kusur raporları alınmış, davacı vekili 07/12/2015 harç tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini toplam 723.598,74 TL’ye yükseltmiş, ancak ıslah dilekçesinde; davalıların kusur durumlarına göre davalı sürücü ... idaresindeki araç yönünden bu davalıların kusuruna göre 103.371,20 TL ve diğer aracın kusuruna göre diğer davalıların 620.227,24 TL den sorumlu tutulmaları talebinde bulunmuştur.
Bu durumda, mahkemece davacı tarafın ıslah dilekçesi dikkate alınarak davalı (sürücü) ... yönünden kusuru oranında karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde talep aşılmak suretiyle toplam zarardan davalı ...'un müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına dair yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
6- Davalı ... Sigorta A.Ş kazaya neden olan karşı aracın trafik sigortacısıdır.
a)2918 sayılı KTK.nun 98/1, 99/1. maddeleri ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Genel Şartları’nın B.2. maddesi uyarınca rizikonun, bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigorta şirketinin tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Sigorta şirketine başvurulmadan dava açılması veya icra takibi başlatılması halinde ise bu tarihlerde temerrüt gerçekleşir.
Bu durumda, ilke olarak davadan önce usulüne uygun başvuru yapılmış ise bundan 8 iş günü sonrasında, başvuru yapılmamış ise dava tarihi itibarıyla, belirlenen tazminat alacağının tamamı için anılan tarihlere uygun faiz uygulanması gerekir.
Somut olayda; dosya içerisinde davalı ... şirketine başvuru yapıldığına ilişkin belge bulunmamasına göre, davalı ... Sigorta A.Ş’nin dava tarihinde temerrüde düştüğünün kabulü gerekir. Mahkemece; davalı ... Sigorta A.Ş yönünden hükmedilen tazminatın tamamına dava tarihinden faiz yürütülmesi gerekirken, kaza tarihinden faiz yürütülmesi hukuk ve yasaya uygun değildir.
b) Davalı ... Sigorta A.Ş, harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu olunan poliçe limitinin toplam hükmedilen maddi tazminata oranı dahilinde sorumludur. Mahkemece, harç, vekalet ücreti ve diğer yargılama giderleri belirlenirken davalı ... şirketinin sorumlu olduğu limitin gösterilmesi gerekirken bu giderlerin tamamından sorumlu tutulması isabetli değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin 25/02/2021 gün 2020/2691 2021/1962 E-K sayılı düzelterek onama ilamının ortadan kaldırılmasına, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ek karara ilişkin temyiz itirazlarının reddiyle ek kararın ONANMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinin süre yönünden REDDİNE, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine,(5) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve(6-a)-(6-b) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı ... Sigorta AŞ ve davalı ... yararına BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 51,50 kalan onama harcının temyiz eden davalı ...'dan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve ... Sigorta A.Ş'ye geri verilmesine, tashihi karar peşin harcının ve temyiz peşin harcının istek halinde karar düzeltme isteyen ...'a geri verilmesine 24/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.