Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/9126 Esas 2022/3315 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki sigorta tahkim davasının Uyuşmazlık Hakem Heyetince yapılan yargılaması sonunda başvurunun kabulüne dair verilen kararın davalı vekili başvurusu üzerine yapılan itiraz incelemesinde İtiraz Hakem Heyetince itirazın kısmen kabulüne dair verilen kararın süresi içinde davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, 16/10/2017 günü davacının yolcu olduğu araca plakası tespit edilemeyen olay yerini terk eden aracın çarpması ile meydana gelen çift taraflı trafik kazasında davacının yaralandığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 2.000,00 TL geçici maluliyet, 2.000,00 TL daimi maluliyet ve 1.000,00 TL geçici dönem bakıcı gideri tazminatı olmak üzere toplam 5.000,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsilini istemiş; 03/12/2019 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini toplam 173.121,71 TL’ye, 16/01/2020 tarihli ikinci ıslah dilekçesi ile talebini 185.130,78 TL’ye yükselmiştir.
Davalı vekili, başvurunun reddini savunmuştur.
Uyuşmazlık Hakem Heyetince, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; ikinci ıslah yapılamayacağı gerekçesi ile ilk ıslah edilen tutar üzerinden davanın kabulü ile 173.121,71 TL tazminatın 07/08/2019 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara, davalı vekili tarafından itiraz edilmiştir. İtiraz Hakem Heyetince, itirazın kısmen kabulü ile hakem kararının kaldırılmasına, başvurunun kısmen kabulü ile sürekli maluliyet tazminatının 175.336,14 TL olarak tespitine ancak iki kez ıslah yapıldığından ikinci ıslah kabul edilmeyerek ilk ıslah ile artırılan 173.121,71 TL’ye hükmedildiğinden bu miktara 07/08/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline, geçici iş göremezlik ve geçici dönem bakıcı gideri talebinin reddine karar verilmiş; itirazın kısmen kabulüne dair karar, davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, kararın gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki 4 numaralı bendin davalı vekilinin 2 ve 3 numaralı bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-) Dava, trafik kazasına bağlı geçici ve sürekli iş gücü kaybı zararı ve geçici dönem bakıcı giderinden oluşan maddi tazminat istemine ilişkindir. Davacı zararının hesaplanması için alınan kök aktüer raporunda; geçici iş göremezlik zarar tutarı olarak 6.113,89 TL, sürekli iş göremezlik zarar tutarı olarak 163.327,07 TL tazminat hesaplanmış ayrıca geçici bakıcı gideri tazminatı tutarı 3.680,75 TL hesaplanmıştır. Kök raporda davacı sehven kadın olarak kabul edilerek hesap yapıldığı için ek rapor alınmış; hükme esas alınan 14/01/2020 tarihli ek rapor ile; başvuru sahibinin geçici iş göremezlik zararının 6.113,89 TL, sürekli iş göremezlik zararının 175.336,14 TL, geçici bakıcı gideri tazminatının 3.680,75 TL olduğu tespit edilmiştir.
Uyuşmazlık Hakem Heyetince; geçici iş göremezlik tazminatı ile bu döneme ilişkin bakıcı gideri kabul edilmekle birlikte aynı davada iki kez ıslah olamayacağı belirtilerek ikinci ıslah dilekçesi kabul edilmeyerek ilk ıslah dilekçesinde geçici iş göremezlik zarar tutarı olarak 6.113,89 TL, sürekli iş göremezlik zarar tutarı olarak 163.327,07 TL, geçici bakıcı gideri tazminatı tutarı olarak 3.680,75 TL’den oluşan 173.120,71 TL toplam maddi tazminat tutarına hükmedilmiştir. Davalı vekilinin itirazı üzerine ise İtiraz Hakem Heyetince itiraz kısmen kabul edilerek Uyuşmazlık Hakem Heyetince verilen karar kaldırılmış ve başvurunun kısmen kabulü ile sürekli maluliyet tazminatının 175.336,14 TL (ek raporda tespit edilen ve ve ikinci ıslah dilekçesi ile talep edilen sürekli maddi tazminat tutarı) olarak tespitine ancak iki kez ıslah yapıldığından ikinci ıslah kabul edilmeyerek ilk ıslah ile artırılan 173.121,71 TL’ye hükmedilmiş, geçici iş göremezlik ve geçici dönem bakıcı gideri talebinin reddine karar verilmiştir. İtiraz Hakem Heyetince HMK 176. maddesi 2. fıkrası hükmü karşısında aynı davada bir kez ıslah yoluna başvurabileceği hükmü gereğince 16/01/2020 tarihli ıslah dilekçesinin kabul edilmeyerek 03/12/2019 tarihli ıslah dilekçesinin dikkate alınması yerinde ve isabetlidir. Ne var ki 03/12/2019 tarihli ıslah dilekçesi ile talep edilen 173.121,71 TL maddi tazminat toplamı; geçici iş göremezlik zarar tutarı 6.113,89 TL, sürekli iş göremezlik zarar tutarı 163.327,07 TL, geçici bakıcı gideri tazminatı tutarı 3.680,75 TL olarak kuruşlandırılmış olup İtiraz Hakem Heyetince sürekli iş göremezlik tazminatı olarak geçici iş göremezlik ve bu döneme ilişkin bakıcı giderini de kapsayan toplam tutar 173.121,71 TL sürekli iş göremezlik tazminatına hükmedilmesi hatalıdır. Bu nedenlerle, İtiraz Hakem Heyetince, ilk ıslah dilekçesinde talep edilen sürekli iş göremezlik zarar tutarının 163.327,07 TL olduğu, talep aşımında bulunulamayacağı gözetilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
3-) Somut olayda, Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından davacı yararına davalı sigorta şirketi aleyhine 1/5 oranında vekalet ücretine hükmedilmiş; davacı vekilinin İtiraz Hakem Heyeti nezdinde vekalet ücretine dair yapmış olduğu itiraz reddedilmiştir.
Sigortacılık Yasası 30/17 md. ve 19/01/2016 tarihli ve 29598 Resmi Gazetede yayımlanarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16. maddesinin 13. fıkrasına "(13) (Ek:RG-19/1/2016-29598) tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir." hükmü eklenmiştir.
Karar yılında yürürlükte olan 2020 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 17. Maddesinde; "(1) Hakem önünde yapılan her türlü hukuki yardımlarda bu Tarife hükümleri uygulanır. (2) Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla bu Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine bu Tarifeye göre hesaplanan ücretin beşte birine hükmedilir. Konusu para ile ölçülemeyen işlerde, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine öngörülen maktu ücretin beşte birine hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez." hükmü düzenlenmiştir.
İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine hükmedilecek vekalet ücreti için Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 maddesinin uygulanması gerektiği göz önüne alınarak hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi (hesaplanan miktarın maktu vekalet ücretinin altında kalmadığı da dikkate alınarak) gerekirken yazılı şekilde tam nispi
vekalet ücretine hükmedilmesi ve davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan itiraz başvurusunun reddi doğru değildir.
4-) Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelemesine gelince; davacı ...'ın davaya konu kazada % 19,3 oranında malul kaldığı, 120 ay geçici iş göremezliğinin bulunduğu, 60 gün süre ile bakıcıya ihtiyaç duyduğu, alınan uzman bilirkişi heyeti raporuyla sabit olduğu gibi İtiraz Hakem Heyetinin de kabulündedir. Taraflar arasındaki ihtilaf, geçici iş göremezlik tazminatının ve geçici dönem bakıcı giderinin 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren ... Genel Şartları gereğince poliçe teminatı kapsamı dışında bırakılıp bırakılmadığı noktasında toplanmaktadır.
İtiraz Hakem Heyeti tarafından, davacı tarafın geçici iş göremezlik ve bu dönem için bakıcı gideri tazminatının 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren ... Genel Şartları gereği poliçe teminatı kapsamı dışında bırakıldığı gerekçesiyle bu kalemler yönünden davalının sorumluluğunun bulunmadığı yönünde karar verilmiştir.
01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren ... Genel Şartları'na karşı yapılan başvurular üzerine, Anayasa Mahkemesi'nin 17/07/2020 tarih- 2019/40-2020/40 sayılı kararı ile; KTK'nun 90. maddesindeki "bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir" bölümündeki "bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda" ibaresinin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir. Bu iptal kararı gereği; sigorta teminatına giren ve girmeyen zararların belirlenmesi; zarar sigorta teminatına girmekle birlikte, poliçedeki hangi teminata girdiği belirlemesinin, ... Genel Şartları'na göre yapılması mümkün değildir. Anılan belirlemelerin, KTK ve bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde de Borçlar Kanunu hükümlerine göre yapılması gerektiği açıktır. Bu itibarla; Anayasa'ya aykırı olduğu için bir kısım hükümleri iptal edilen ... Genel Şartları'na ilişkin Anayasa Mahkemesi'nin kararı, KTK, BK ve yerleşik Yargıtay uygulamaları dahilinde belirleme yapılması gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı, Dairemizin önceki yerleşik uygulamaları gereği geçici iş göremezlik ve bu dönem bakıcı gideri zararının trafik sigorta poliçesi teminatı içinde değerlendirilmesi gerektiği hususları hep birlikte ele alındığında, İtiraz Hakem Heyeti tarafından yapılan değerlendirmenin doğru olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan hukuki ve maddi vakıalar karşısında; davaya konu edilen geçici iş göremezlik ve bu dönem bakıcı gideri zararının ... poliçe teminatından karşılanması gerektiği dikkate alınmak suretiyle karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirmeyle yazılı biçimde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekili ile davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; (2) ve (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya ve davalıya geri verilmesine 24/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.