İSTANBUL 11. TÜKETİCİ MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen ayıplı malın değişimi davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacının istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; 03/04/2015 tarihinde davalıdan 2015 model bir araç satın aldığını, teslimden yaklaşık 2 hafta sonra aracın motorundan ses geldiğini, aracı servise götürdüğünde bir sorun olmadığının söylendiğini, ancak sesin devam etmesi üzerine tekrar servise başvurduğunu, bunun üzerine aracının bir süre sonra tamir edildiği söylenerek kendisine iade edildiğini, motordan gelen sesin kesilmemesi ve sorunun giderilmemiş olması nedeniyle davalıya aracın yenisiyle değiştirilmesine ilişkin talebini bildirir ihtarname gönderdiğini, bu talebinin reddedildiğini, olan aracın bu kadar kısa sürede arızalanmasının ve yapılan tüm onarımlara rağmen arızanın giderilememesinin aracın ayıplı olduğuna işaret ettiğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 1.000 TL maddi ve 5.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini ve ayıplı aracın 0 km yeni bir araçla değiştirilmesini talep etmiştir.
Davalı; araçta gizli ayıp ya da üretim hatası bulunmadığını, nitekim arızanın şanzıman ve debriyaj setinin garanti kapsamında değiştirilmesiyle birlikte son bulduğunu, bu nedenle tüketicinin seçimlik hakkını kullanma koşullarının oluşmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; davaya konu aracın garanti kapsamında onarıldıktan sonra araçta herhangi bir ayıp ve arızaya rastlanılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararına karşı, davacı tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; araçtaki arıza nedeni ile değişen parçaların esasa ve aracın değerine etkili nitelikte oldukları, 6502 sayılı Kanun"un 11. maddesi uyarınca tüketicinin seçimlik haklarından biri olan satılanın ayıpsız misli ile değişim hakkının yasal şartlarının oluştuğu gerekçesiyle; davacının istinaf talebinin kabulüne ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulü ile dava konusu aracın aynı mahiyette sıfır km misli ile değiştirilmesine, maddi ve manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun"un 11/1. maddesinde; malın ayıplı olması durumda tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiştir. Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ne var ki, tüketici bu hakkını kullanırken 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 2.maddesinde ifadesini objektif iyiniyet (dürüstlük) kuralları içerisinde hareket etmek zorundadır.
6502 sayılı Kanun"un 11/3. maddesinde; “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.” düzenlemesi mevcuttur. Görüleceği üzere kanun koyucu, 11. maddenin birinci fıkrası ile tüketicinin seçimlik haklarını sıralama yoluyla düzenlemiş, bu seçimlik haklardan “ücretsiz onarım” ve “malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi” seçimlik haklarının kullanılması halinde karşı taraf için hakkaniyete aykırı olarak orantısız güçlüklerin ortaya çıkması halini ise tüketici insiyatifinde olan seçim hakkının bir istisnası olarak aynı maddenin üçüncü fıkrasında hüküm altına almıştır.
Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; dava konusu araç için 14/05/2015 ve 25/06/2015 tarihlerinde iki ayrı müşteri istek formunun düzenlendiği, bu formlara göre davacının seçimlik hakkını onarım yönünde kullandığı, bununla birlikte ilk derece mahkemesi tarafından hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda da dava konusu aracın garanti kapsamında arızasının giderildiğinin, yapılan incelemeler neticesinde araçta herhangi bir arızanın kalmadığının, arızanın giderilmesi amacıyla değiştirilen parçaların araçta herhangi bir değer kaybına neden olmadığının belirtildiği anlaşılmaktadır.
Buna göre bölge adliye mahkemesince; davacının seçimlik hakkını onarım yönünde kullanmış olduğu, onarım neticesinde arızanın giderildiği, bu hâli ile malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin TMK"nın 2. ve 6502 sayılı Kanun"un 11. maddeleri uyarınca hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olacağı gözetilerek; usul ve kanuna uygun olan ilk derece mahkemesince karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak, aracın misli ile değişimine karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle bölge adliye mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK"nın 371. maddesi uyarınca davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan 1.349,40 TL temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın aynı Kanun"un 373/2 maddesi uyarınca kararı veren bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 13/10/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi