MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar ... mirasçıları ... ve diğerleri vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve İGDAŞ aleyhine 14/11/2012 gününde verilen dilekçe ile trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın husumet nedeniyle reddine, davalı ... yönündeki davanın kısmen kabulüne dair verilen 07/05/2015 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1- Davacıların davalılardan İGDAŞ’a yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dava, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davalı İGDAŞ yönünden davanın husumet nedeniyle reddine, davalı ... yönündeki davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili; davalı sürücü ..."in sevk ve idaresindeki araç ile davacıların murisi ..."a çarparak ağır şekilde yaralanmasına neden olduğunu, anılan kişinin bir süre sonra kaldırıldığı hastanede vefat ettiğini, kazada davalı sürücünün asli kusurlu olduğunu, yapılan ceza yargılamasında davalı sürücü hakkında mahkumiyet kararı verildiğini, davaya konu aracın davalı kuruma ait olduğunu belirterek manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Davalı İGDAŞ vekili davanın reddi gerektiğini savunmuş, diğer davalı ..., usulüne uygun tebliğe rağmen davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece; davalı sürücü ..."in ceza yargılamasında taksirle ölüme sebebiyet vermekten mahkûm olduğu, ceza yargılamasında alınan kusur raporuna göre asli kusurlu olduğu gerekçesiyle bu davalı yönünden davanın kısmen kabulüne, diğer davalı İGDAŞ"ın ise ihale makamı olduğundan sorumlu olmayacağı, davalı sürücüyü çalıştıran şirketin davadışı ihbar olunan ... Turizm Taşımacılık Gıda İnşaat Temizlik Hizmetleri San. Tic. A.Ş olduğu gerekçesiyle davalı İGDAŞ hakkındaki davanın husumet nedeni ile reddine karar verilmiştir.
İşleten tanımı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 3. maddesinde “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır” şeklinde yapılmıştır.
2918 sayılı KTK"nın 85. maddesi ise “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar” hükmünü içermektedir.
Dosya kapsamından; davalı İGDAŞ ile davadışı ... Turizm Taşımacılık Gıda İnşaat Temizlik Hizmetleri San. Tic. A.Ş. arasında 09/06/2010 tarihinde bir (1) yıl süreli olmak üzere sürücülü araç kiralama sözleşmesinin yapıldığı, 29/04/2011 tarihli kazanın bu kira sözleşmesi süresi içerisinde meydana geldiği, sözleşmeye göre işin yapılma yerinin İstanbul İl sınırları içerisindeki İGDAŞ hizmet binaları olduğu, sözleşmenin kapsamının İGDAŞ’ın Anadolu yakasında bulunan tüm hizmet binalarının günlük hizmetlerinde kullanılmak üzere sürücülü binek araç ve kamyonet kiralama işi olduğu, kira sözleşmesi kapsamda davalı İGDAŞ’ın anılan davadışı şirketten 138 adet sürücülü araç kiralandığı, kazaya sebep olan ... plaka nolu aracın da kiralanan araçlardan biri olduğu, bu aracın olay tarihinde davalı ... adına kayıtlı olduğu, olay tarihinde davalı ...’in İGDAŞ aboneleri ile ilgili işlem yapmak üzere davaya konu yere aracı ile gittiği, davacıların murisine çarparak ölümüne sebep olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda, aracın kayden maliki davalı ... olup, araç davadışı ... Turizm Taşımacılık Gıda İnşaat Temizlik Hizmetleri San. Tic. A.Ş. tarafından 09/06/2010 tarihinde bir (1) yıl süreli olmak üzere sürücülü araç kiralama sözleşmesi kapsamında davalı İGDAŞ’a kiralanmış ise de kiracı İGDAŞ kendi nam ve hesabına aracı işletmektedir. Şu durumda; yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler göz önünde bulundurulduğunda davalı İGDAŞ"ın araç işleten konumunda olup zarardan sorumlu tutulması gerekir. Anılan yön gözetilmeden davalı İGDAŞ yönünden davanın husumetten reddi doğru olmayıp, kararın bozulması gerekmiştir.
2- Davacıların davalılardan ..."e yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Olay tarihinde yürürlükte olan 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi (6098 sayılı TBK m. 56) hükmüne göre hâkimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
22/06/1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça
gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Somut olayda; olay tarihi, olayın gelişim şekli, kusur durumu, ölenin davacılara olan yakınlığı, tarafların konumu ve yukarıdaki ilkeler göz önüne alındığında davacılar yararına hükmedilen manevi tazminat miktarı azdır. Mahkemece, daha üst düzeyde manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (1) ve (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 02/06/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.