Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/15325 Esas 2022/3391 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki tazminat .davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki asıl ve birleşen davada davacılar vekillerince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 11/01/2022 Salı günü davalı ... Sigorta A.Ş. vekili Av. ..., davacı ...Ş. vekili Av. ..., davacılar ... Sigorta A.Ş., ... Sigorta A.Ş., ... Sigorta A.Ş ve .... vekili Av. ... ve davacı ... Sigorta A.Ş. vekili Av. ... ile davalı ... Hizmet .... İnş.Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. Vekili Av. ... ve davalı ... Makineleri Servis ve Tic A.Ş. vekili Av. ..., Av. ... ve Av. ...geldiler. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan tarafların vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Asıl ve birleştirilen davalarda davacı vekili, davacıya sigortalı iş yerinde davalıların sorumluluğundan olan forkliftten kaynaklı olarak yangın çıktığını ve iş yerinde hasara neden olduğunu, iş yerinin hasarının davacı ... şirketleri tarafından karşılandığını açıklayıp sigortalıya ödenen tazminat bedelinin rücuan davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, zarardan sorumlu olmadıklarını ileri sürerek davanın reddini savunmuşlardır.
İlk derece Mahkemesince, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacılar tarafından istinaf yoluna başvurulmuş, Bölge Adliye Mahkemesince, davacıların istinaf başvurularının reddine karar verilmiş; Bölge Adliye Mahkemesi kararı, asıl ve birleştirilen davaların davacı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, iş yeri sigorta sözleşmesine dayalı rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekilleri, davacılara sigortalı iş yerinde davalıların sorumluluğunda olan forkliftten çıkan yangının büyüyerek tüm iş yerine sirayeti sonucunda iş yerinde hasar meydana geldiğini, sigortalının zararının davacı ... şirketlerince karşılandığını açıklayıp ödedikleri tazminatın zarar sorumlusu olan davalılardan rücuan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece, yangının forkliftten çıktığının ispatlanamadığı gerekçesi davanın reddine karar verilmiş, bölge adliye mahkemesince de aynı gerekçeler ile başvuruların reddine karar verilmiştir. Varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
Davaya konu yangın 27/01/2013 günü, 08:45’te gerçekleşmiş, yangın sonucunda ambarın duvar kısımları, çatı kısımları, elyaf ürünleri ve forklift aracı tamamen yanmıştır.
Davacının sigortalısı ile davalı ... şirketi arasında “taşıma ve istifleme araçları kiralama sözleşmesi” bulunmakta, davalılar arasında da taşıma ve istifleme işi sözleşmesi bulunmaktadır.
Olay yeri inceleme tutanağında, forklift aracının akü ve elektrik ile çalıştığı, elyaf sıkıştırmada kullanıldığı tespit edilmiştir.
Forklift operatörünce itfaiye başkanlığına hitaben el yazısı ile yazılan dilekçede, 27/01/2013 günü 08:00 iş başı yaptığını, 1. bölümden presten çıkan malı forklifte alıp 6. bölüme götürüp istifine koyduğunu, daha sonra 5. bölüme geçip forklifti park ettiğini, inip buradaki istifleri, gelen malları, çevreyi kontrol etmek için gezdiğini, forkliftin olduğu noktaya baktığında forkliftin alevli bir şekilde yandığını gördüğünü, anında bilgisayar odasına koşmaya başladığını, telefonla 110 yangın ihbarı aradığını, Forkliftin yandığını, elyafın tutuşabilecek durumda olduğunu acil gelmelerini söylediğini ve orada bulunan arkadaşlara bağırarak yangın tüpü ile müdahale ettiklerini ancak istifin yüksekliği ve yandan üst balyaya kadar tutuşması nedeni ile tek kişi olarak yetersiz kaldığını, ambarı hızlı şekilde yoğun duman kapladığını beyan etmiştir. Operatörün aynı beyanlarına davacı tarafça yaptırılan ön ekspertiz raporunda da yer verilmiş, eksper tarafından operatörün beyanlarının kamera kaydına alındığı belirtilmiştir.
Yangının çıkış anına ilişkin kamera kaydının veya başka bir cihazın olmadığı da tutanak altına alınmıştır.
Delil tespiti dosyasında elektrik mühendisi ve makine mühendisi bilirkişilerince yerinde yapılan tespitte; yanmayan diğer forklifti incelediklerinde, akünün üzerinde üretici firma tarafından akünün patlama riski taşıdığı ve kısa devrelere karşı dikkatli olunması gerektiği şeklinde uyarı yazıları bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca akü şarj ünitesinin bölümlerinin şarj fişleri, fiş üniteleri, fiş ünitelerinin arıza yapma ve kısa devreye neden olma riskleri incelendiğinde; malzeme korozyonu vs. gibi nedenlerden kısa devre oluşma ve akülerin patlama riski var olduğu tespit edilmiş, periyodik kontrol raporunda forkliftin enerji sistemi ve yürümesini sağlayan aküler ile ilgili herhangi bir kontrol olmadığı, akülerin, topraklama kontrolü dışında başlıca bir teste tabi tutulmamış olduğu belirtilmiştir.
Yangın numuneleri üzerinde yapılan kriminal incelemede, petrol ve türevi maddelere rastlanmadığı tespit edilmiştir.
Ceza dosyasında beyanlarına başvurulan tanıklar, yangına ilişkin beyanlarda bulunmuşlar, yangının haber verilişine ilişkin olay sonrası beyanlarda bulunmuşlardır.
Eksper raporunda aynı iş yerinde kullanılan diğer forkliftlerde de akü hasarının oluştuğuna dair tutanak tutulduğu beyan edilmiştir.
... Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan analiz raporunda, forkliftten alınan numuneler üzerinde yapılan incelemelerde yangının forkliftten başladığına dair iz ve emarelerin bulunmadığı belirtilmiştir.
Hawkins tarafından olay sonrası yerinde yapılan inceleme sonrasından düzenlenen ön ekspertiz raporunda; yangına neden olduğu iddia edilen forkliftin aküsünün bypass edilerek çalıştırıldığı, normalde o gün operatörün kendisinin kullandığı forklifti başka birinin kullandığı, bu nedenle park yerinde olan müsait forklfiti alıp depoya gittiği, bu forkliftin yangından önceki günlerde kaza yapmış olup o günden beri kullanılmamakta olduğu, frokliftin arka sağ tarafında bulunan aküyü koruyan akü bölmesinin kapağının hasarlı olduğu, kapağın forkliftten bağımsız olarak onarılmak için söküldüğü, akü kapağının kapanmaması halinde forkliftin diğer ünitelerine giden akımı kesme sviçi bulunduğu, iddia edildiğine göre bu sviçin davalının çalışanı tarafından bypass edilerek veya tamamen kapalı konumda sabitlenerek çalıştırıldığı, bu sayede operatörün forklifti kullanabildiği, bu işlemin yangının meydana geldiği sabah mı yoksa daha önce mi yapıldığının bu aşamada kesin olarak bilinmediği, yangın günü olayın ilk anlarında yanan tek nesnenin forklift olduğu belirtilmiştir. Ayrıca eksper tarafından forklif üzerinde incelemeler yapılmış, inceleme sonucu ortaya çıkan tespitler de eksper raporuna yazılmış, akü bağlantı bloğunda erkek pim olduğu, ucu, bağlantı bloğuna girdiği yerden 7 cm ayrılmış olduğu, pmin ayrılan ucunda elektrik arkı hasarı bulunduğu, bu ark hasarının forkliftin besleme kablosunun erkek pminin tabana girdiği yerin etrafında mevcut olduğunu belirtmiştir.
Forkliftin teknik bakımlarına ilişkin belgeler dosya kapsamında mevcuttur. Ancak bu bakımların yeterli olup olmadığına dair herhangi bir inceleme mevcut değildir.
Dosya içindeki elektronik yazışmalardan, fokrliftin hasarlı olduğu ve hasarlı parçaların tedarikine ilişkin sürelerin belirtildiği, bu sürenin de yangından sonraki bir tarih olduğu, dolayısı ile forklift için gerekli parçaların henüz tedarik edilmediği ve forkliftin tamir edilmediği anlaşılmaktadır.
Teknik bilirkişiler tarafından yangının forkliftten çıkmadığı belirtilmiş ancak nereden çıktığı da belirtilmemiştir. Yangının olay yerine yakın elektrik tesisatı olmadığı çeşitli belgelerde ifade edilmektedir, sabotaj olmadığı soruşturma dosyası ile sabittir, bilirkişi raporuna göre elyafın kendiliğinden tutuşmasına neden olacak bulgunun da olmadığı belirtilmiştir. Yine teknik bilirkişilerce davacıya sigortalı iş yerinde aktif ve pasif yangın söndürme sistemlerinin yetersiz olduğu, yangının başlangıcının forklift olduğu kabul edilse dahi yangının büyümesinde davacının yangın söndürme sistemlerinin yetersiz kaldığı belirtilmiştir.
Tanıkların beyanlarının çelişkili olduğu kabul edilmiş ancak hangi yönleri ile tanık beyanlarının çelişkili olduğu konusunda herhangi bir gerekçeye de yer verilmemiştir.
Tüm bu açıklamalar karşısında, yazışmalardan frokliftin akü kapağının arızalı olduğu, ... raporunda aracın bypass edilerek çalıştırıldığının tespit edildiği belirlendiğine göre öncelikle konsunda uzman bilirkişilerden frokliftin akü kapağı olmadan çalıştırılmasının sakıncalarının ne olduğu, akü kapağı olmadan çalıştırılmasının yangında etkili olup olmadığının araştırılması, tutulan tutanaklardan yangından iki gün sonra da forkliftlerden duman çıktığı belirtildiği hususlarının değerlendirilmesi, davalılar tarafından yapılan yangının başlangıcına ilişkin savunmaların da ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yine mahkemece tanıkların ortak beyanlarında, yangın yerinde yandığını gördükleri ilk nesnenin forklift olduğunu beyan etmeleri de değerlendirilerek tanık beyanlarının da hangi gerekçe ile çelişkili olduğunun karar yerinde tartışılması gerekmektedir.
Tüm bu açıklamalar karşısında, yangının forkliftten kaynaklanıp kaynaklanmadığının araştırılarak, forkliftten kaynaklandığı sonucuna varılır ise davacının sigortalısının da aktif, pasif yangın söndürme sistemlerindeki yetersizliğin yangının ve hasarın büyümesindeki etkilerinin tartışılarak, davacının sigortalısının da müterafik kusurunun bulunup bulunmadığının araştırılarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle asıl ve birleştirilen davanın davacı vekillerinin temyiz itirazının kabulü ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk dairesinin kararının BOZULMASINA, bozma ilamı doğrultusunda işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, karar örneğinin Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 3,050.00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacılara verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden asıl ve birleştirilen davanın davacılarına geri verilmesine 24/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.