14. Hukuk Dairesi 2014/2589 E. , 2014/4792 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 09/05/2011 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12/09/2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_K A R A R_
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davalı ..., dava konusu 2895 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki yeni yapının kendisi tarafından yapıldığını belirtmiştir.
Davalı ..., bilirkişi raporuna bir diyeceğinin olmadığını, 2895 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki yeni yapının davalı ... tarafından yapıldığını beyan etmiştir.
Davalı ..., arazilerin satılmasını istemediğini belirtmiştir.
Mahkemece, dava konusu 4 adet taşınmazın ortaklığının satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
1-Dava konusu... İli ... İlçesi .. Köyü 293, 1811, 2525 parsel sayılı taşınmazlar yönünden 492 Sayılı Harçlar Kanunu ve eki Tarifenin karar ve ilam harcına ilişkin hükmü uyarınca karar tarihi itibariyle gayrimenkulün satış bedeli üzerinden alınacak harcın binde 11,38 olması gerekirken hüküm sonucunda binde 9 olarak gösterilmesi doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nın 438/7. maddesi uyarınca hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına, diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava konusu...İli ... ilçesi... Köyü 2895 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise;
Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede dava açmak üzere HMK"nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Somut olaya gelince; davalı ..., dava konusu 2895 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki yeni yapının kendisine ait olduğunu iddia etmiş, davacı ile davalı ... tarafından da bu iddia kabul edilmiştir. Davalılar ... ile ..."a muhdesatlarla ilgili beyanları alınacağından duruşmada hazır olmaları yönünde ihtaratlı davetiye tebliğine rağmen yargılamaya katılmamışlardır. Bu nedenle Dairemizin yukarıda açıklanan ilkeleri doğrultusunda öncelikle davalı ..."a hangi yapı hakkında muhdesat iddiasında bulunduğu açıklattırılmalı, mirasçıların tamamı yönünden uzlaşma sağlanamadığı takdirde HMK"nın165. maddesi gereğince görevli mahkemede dava açmak için uygun bir süre verilmeli ve iddia olunan muhdesatın davalıya ait olduğu anlaşıldığı takdirde taşınmazın bulunan toplam değerinin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik oran kurulmak suretiyle belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."ın temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun beş numaralı bendinde "0,009" olan ibarenin "binde 11,38" olarak değiştirilmesi suretiyle düzeltilmesine, hükmün... İli... İlçesi ... Köyü 293, 1811, 2525 parsel sayılı taşınmazlar yönünden DÜZELTİLMİŞ ve değiştirilmiş bu şekli ile ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile... İli... ilçesi... Köyü 2895 parsel sayılı taşınmaz yönünden hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 10.04.2014 gününde oybirliği ile karar verildi.