8. Hukuk Dairesi 2012/2767 E. , 2012/9152 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali, tescil ve bedel iadesi
... ile ... aralarındaki tapu iptali, tescil ve bedel iadesi davasının reddine dair Mudurnu Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 27.10.2011 gün ve 50/107 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, dava konusu 155 ada 3 parselde kayıtlı taşınmazı, vekil edeninin, davalıdan 1994 yılında 45.000.000 liraya satın aldığını, bu işlemi 28.04.2003 tarihinde yazılı hale getirdiklerini, bu parselin kadastroca kayıt altına alınmasına rağmen davalının, hissesini davacıya devretmeye yanaşmayarak, ortaklığın giderilmesi davasını açtığını açıklayarak, öncelikle 155 ada 3 parselde kayıtlı taşınmazdaki davalı ... adına olan hissenin tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini, bu mümkün olmadığında taşınmazın dava tarihindeki değerinin, dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, iptal ve tescili istenen taşınmazın 1968 yılında yapılan kadastro çalışmalarında tapulu hale getirildiğini, dava dilekçesine ekli senedin harici satışa ilişkin olup, bu satışın TMK.nun 634, TK.nun 26 ve BK.nun 213 maddeleri uyarınca resmi şekilde yapılmadığından geçersiz olduğunu, tazminat davasının ise BK.nun 66.maddesi uyarınca bedelin ödendiği ve sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren 1 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, taraflar arasındaki sözleşmenin düzenlendiği 28.04.2003 tarihinde dava konusu taşınmazın tapuda kayıtlı olduğu, tapuda kayıtlı taşınmazın BK.nun 213 ve TK.nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekil şartlarına uyulmadan yapıldığı için tapu iptal ve tescil davasının reddine, satış bedelinin ödetilmesine yönelik talebin ise 1 ve 10 yıllık zamanaşımı süresi geçtiğinden reddine karar verilmiştir. Hüküm, süresi içerisinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Toplanan deliller, tüm dosya kapsamından; 28.04.2003 tarihli haricen düzenlenen senet fotokopisi dava dilekçesi ekindedir. Satıcısı ..., alıcısı ..., konusu: Mudurnu ilçesi, Ortaköy köyünde bulunan, miras yoluyla intikal eden ahşap ev ve ahır ile samanlıkta bulunan hisselerinin tamamını 45.000.000 liraya ...’a sattığı, parasını tamamen aldığı, bugüne kadar miras paylarına ait senedi veremediği, satış şartlarını aynen kabul ederek, tapusuz taşınmazdaki miras paylarının zilyetliğini ...’a teslim ettiğine ilişkindir. Davalı taraf, senede ve imzaya karşı gelmemiştir. Dava konusu taşınmazın tapu kaydı incelendiğinde; 12.07.1968 tarihinde davalı ve dava dışı kişiler arasında hisseli olarak kadastroca tesis edildiği görülmüştür. Dolayısıyla nizalı taşınmaz gerek harici satışın yapıldığı ve bedelin ödendiği iddia edilen 1994 ve gerekse sözleşmenin yapıldığı 2003 yılında tapuda kayıtlıdır. Mahkemenin de kabulünde olduğu üzere, tapuda kayıtlı taşınmazların harici satışı TMK.nun 634, BK.nun 213 ve Tapu Kanunu’nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekilde yapılmadığından geçersizdir. Bu nedenle davacı vekilinin tapu iptal ve tescil isteğine ilişkin tüm temyiz itirazlarının reddiyle hükmün esasının ONANMASINA,
Ancak, harici satış senedi 28.04.2003 tarihlidir. Dava 04.05.2011 tarihinde açıldığına göre, bu durumda 10 yıllık zamanaşımı süresi geçmemiştir. (07.06.1939 tarih 1936/31 E, 1939/47; 07.12.1955 tarih ve 18/27, 10.07.1940 tarih ve 2/77 sayılı YİBK. Kararları). O halde mahkemece yapılacak iş, davacının sözleşmede yazılı olan bedelin ödeme tarihinden itibaren ekonomik etkenler nedeniyle azalan alım gücünün enflasyon, tüketici eşya fiyat endeksi, döviz kurları, altın, memur maaşı ve işçi ücretlerindeki artışlar ve benzeri unsurların ortalamaları alınmak suretiyle denkleştirici adalet ilkesine göre dava tarihine kadar ulaşacağı alım gücünün saptanması gerekir. Bu nedenle dosyanın konusunda uzman hukukçu ve iktisatçı (muhasebeci) ve bir bankacıdan oluşacak bilirkişi kuruluna tevdi edilerek yukarıdaki açıklamalar ve ilkeler gözönünde tutularak rapor alınarak, belirlenecek bedel üzerinden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, davanın reddine karar verilmesi doğru olmadığından hükmün satış bedeli talebinin reddine ilişkin kısmının 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK. nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK.nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK.nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve aşağıda dökümü yazılı 18,40 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 2,75 TL"nin temyiz eden davacıdan alınmasına 12.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.