20. Hukuk Dairesi 2020/1889 E. , 2020/2359 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, boşanma istemine ilişkindir.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2.Hukuk Dairesince; davacı vekili süresinde sunduğu istinaf dilekçesi ile; Antalya 9. Aile Mahkemesinin 2019/209 Esas-2019/291 Karar sayılı kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
Antalya 9. Aile Mahkemesinin 24/04/2019 tarihli yazıları ile ilgili dava dosyası Kayseri 1. Aile Mahkemesinden istenilerek dosya dairemize gönderilmiştir.
Her ne kadar davacı tarafça sunulan istinaf dilekçesinde Antalya 9. Aile Mahkemesinin 2019/209 Esas-2019/291 Karar sayılı ilamının kaldırılması talep edilmiş ise de, söz konusu ilam sonrasında Kayseri 1. Aile Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde 2019/297 Esas-2019/292 Karar sayılı ilam ile hüküm oluşturulduğu anlaşılmakta olup, davacı tarafın isteğinin Kayseri 1. Aile Mahkemesi kararının istinafına yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Karar tarihi itibariyle istinaf incelemesinin Ankara Bölge Adliye Mahkemesince değerlendirilmesi gerekeceği gerekçesiyle geri çevirme karar verilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince davacının, istinaf talebi yukarıda da belirtildiği üzere hiçbir şüphe ve tereddüde yer vermeyecek şekilde açıkça Antalya 9. Aile Mahkemesinin 19/03/2019 tarih, 2019/209 Esas-2019/291 Karar sayılı kararına yönelik olup, Kayseri 1. Aile Mahkemesinin 18/04/2019 tarihli davanın açılmamış sayılmasına dair kararına yönelik herhangi bir istinaf istemi bulunmamaktadır. Davacı tarafın istinaf dilekçesinde “davanın açılmamış sayılması” kararına yönelik hiçbir ibare de mevcut değildir. Olması da mümkün değildir, çünkü Kayseri 1. Aile Mahkemesinin davanın açılmamış sayılmasına dair kararı istinaf eden davacı tarafa tebliğ bile edilmemiştir. Taraflara tebliğ edilen ve davacı tarafça istinafa konu edilen karar Antalya 9. Aile Mahkemesinin 19/03/2019 tarihli kararıdır. Kayseri 1. Aile Mahkemesinin 19/03/2019 tarihli davanın açılmamış sayılmasına dair kararının Dairemizce incelenebilmesi, ancak bahse konu kararın taraflara tebliğinden sonra veya öğrenme üzerine istinaf edilmesi halinde mümkün olacaktır. Bu durumda; uyuşmazlığın Antalya Bölge Adliye Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK"nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanuna Ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25.madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete"de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında davacının, istinaf talebinin Antalya 9. Aile Mahkemesinin 19/03/2019 tarih, 2019/209 Esas- 2019/291 Karar sayılı kararına yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 02/07/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.