MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

TÜRK MİLLETİ ADINA

Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacının askerlik süresi dışında 01.06.1997-07.01.2012 tarihleri arasında davalı işverenlere ait iş yerinde ve davalı Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; 1033439 sicil numaralı işyerinin davalı ... adına 16.07.2001-15.11.2007 tarihleri arasında ve 1059606 sicil numaralı işyerinin davalı ... ve Ortakları adına 16.11.2007 tarihinden itibaren hala alçı ve dekorasyon işinden yasa kapsamında olduğu, 27.07.2001-31.10.2007 tarihleri arasında giriş çıkış yapılmak suretiyle davalı ... adına tescilli işyerinden, 22.05.2008-24.05.2010 ve 25.06.2010-12.01.2012 tarihleri arasında davalı ...-... adına tescilli işyerinden hizmetinin bildirildiği, davacının dava dışı işyerinden 09.06.2010-24.06.2010 tarihleri arasında çalışmasının olduğu, davacının 21.05.2002-21.08.2003 tarihleri arasında askerlik görevini ifa ettiği, davacı tanıklarının beyanına başvurulduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda, hükme esas alınan 29.12.2015 tarihli bilirkişi ek raporunda, davalı ... adına tescilli işyerinin 15.11.2007 tarihinde yasa kapsamından çıktığı dikkate alınmaksızın 2008 mayıs ayına kadar (mayıs ayı dahil) eksik hizmetinin belirlendiği, davacının 28.01.2010 tarihine kadar 10 gün istirahatli olduğu dair 19.01.2010 tarihli raporun dikkate alınmadığı ve yetersiz tanık beyanı ile karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, davalı 1033439 sicil numaralı işyerinin ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarının tamamını davalı Kurumdan istemek, her iki davalı işyerinin ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, beyanı alınan tanıkların hizmet cetvellerini davalı Kurumdan getirtmek, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, ... ... Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, işyerlerinin kanun kapsamında olduğu tarihleri dikkate almak, davacının istirahatli olduğu tarihlerde çalıştığının tespitine karar verilemeyeceğini de göz önünde bulundurmak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA 06.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.