7. Hukuk Dairesi 2015/40099 E. , 2016/5091 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı iş sözleşmesinin haklı ve geçerli neden olmaksızın sendikal nedenlerle feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğine, işe iadesine, yasal sürede başvurusuna rağmen süresi içerisinde işe başlatılmaması halinde sendikal tazminatın 6356 sayılı yasanın 25/4. maddesi gereği 1 yıllık ücretinden az olmamak üzere belirlenmesi ile boşta geçen süre ücretine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davalı şirketin davacının iş akdinin feshine gerekçe olarak gösterdiği yazılı bir işletmesel kararı destekleyen bir belge ya da delil sunmadığı, şirkette kadro daraltılmasını gerektirir ekonomik sebeplerin mevcut olmadığı, davacının başka bir pozisyonda çalışması için teklifte bulunulmadığı, işletmesel kararla iş sözleşmesini fesheden davalı işverenin, yönetim kapsamındaki bu yetkisini kullanırken keyfi davrandığı, feshin son çare olması ilkesine uyulmadığı, fesih sebebi olarak gösterilen nedenlerin yerinde olmadığı, davalı işverenin iddialarını ispatlayamadığı ve fesih işleminin geçersiz olduğu, davacı ile aynı dönemde iş akdi sonlandırılan işçilerin de sendika üyeliklerinden kısa bir süre sonra işten çıkarıldıkları dikkate alındığında davacının iş akdinin sendikal nedenlerle feshedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilerek sendikal tazminat işçinin başvurusu ve işe başlatılmama şartı aranmaksızın davacı işçinin 1 yıllık ücreti tutarında belirlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 21.maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 31.maddesindeki (6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 25/5) sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır.
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta işverence gerçekleştirilen feshin sendikal nedene dayandığı ve bu hali ile geçerli olmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetli olup davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak davacı işçinin dava dilekçesinde, yasal sürede başvurmasına rağmen davalı işverence işe başlatılmaması halinde işe başlatmama tazminatı olarak 1 yıllık ücreti tutarında sendikal tazminat talep etmesine rağmen talep aşılarak, 6356 Sayılı Kanunun 25/5 maddesi uyarınca (bu tazminatın davacının süresi içerisinde başvurusu ve davalı işverenin davacıyı işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın) 1 yıllık brüt ücreti tutarında belirlenmesi doğru bulunmamıştır. Davacı, dava dilekçesinde yasal sürede başvurusuna rağmen süresi içerisinde işe başlatılmama şartına bağlı olarak tazminat talep ettiğinden, bu tazminatın davacının talebi, fesih nedeni ve çalışma süresi dikkate alınarak işe başvuru ve başlatmama şartına bağlı olarak 1 yıllık ücreti oranında belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3.maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkeme kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni ve talebi dikkate alınarak davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 29,20 TL harçtan peşin yatırılan 25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,00 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile Hazine"ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 343,10 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, 02/03/2016 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.