MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR

Davacı vekili, dava konusu 770 parsel sayılı taşınmazın tarafların ortak murisi ..."e ait olduğunu, murisin oğullarından ...’in davacıların murisi olduğunu, ...’in vefat ettiği 1989 yılına kadar taşınmaz üzerindeki eski evde ... ... ile birlikte yaşadığını ve dava konusu taşınmazın da kendisi öldükten sonra oğlu ..."e kalması konusunda eşine ve çocuklarına sözlü vasiyette bulunduğunu, ...’in babasının ölümünden önce ve sonra taşınmaz üzerindeki binanın yeniden esaslı tamirat ve bakımını yaptırdığını, ..."in 2005 yılında öldüğünü, taşınmaz üzerindeki çeşitli yaş, cins ve sayıdaki ağaçları ...’in ekip dikerek yetiştirdiğini belirterek dava konusu 770 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki yer bina ile çeşitli yaş, cins ve sayıdaki ağaçların mülkiyetinin davacılar murisi ... ..."e ait olduğunun tespitini talep etmiştir.
Davalılar vekili, dava konusu bina davacıların murisi tarafından inşa edilmiş veya eklemeler yapılmış ise buna ilişkin harcamaların ve faturaların dosyaya eklenmesi gerektiğini belirterek, açılan davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kabulü ile 770 parsel sayılı taşınmazda fen bilirkişisi ..."ın 22.06.2015 tarihli rapor ve krokisinde (A) harfi ile gösterilen binanın ve parsel üzerindeki, 28.08.2015 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen ağaçların, davacıların murisi ... ... tarafından inşa edildiğinin ve yetiştirildiğinin tespitine karar verilmesi üzerine; hüküm, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, muhdesatın tespiti isteğine ilişkindir.
1. Aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan davalılar vekilinin sair temyiz itirazları, dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde görülmemiştir.
2. TMK’nin 684/1. maddesi uyarınca kural olarak, bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur. 22.12.1995 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukuku"nda, muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir.
Taşınmaz üzerine daha önce mevcut bir muhdesatın tamamlanması veya mevcut muhdesatın bakım ve onarımının yaptırılması bağımsız bir muhdesat meydana getirme niteliğinde olmayıp mevcut muhdesatın daha kullanılır hale gelmesini, bir başka deyişle muhtesattan sağlanacak faydanın artmasını sağlayan işlerdir. Bu işler için harcanan giderler de muhdesatın değerini artıran faydalı giderlerdendir.
İyileştirici nitelikteki giderleri tek başına karşılayan taşınmaz malik ya da maliklerinin koşullarının varlığı halinde bu giderlerden paylarına düşen kısmını TBK"nin 77 ve onu izleyen maddeleri hükmüne ve sebepsiz zenginleşme kurallarına göre açacağı eda nitelikli bir alacak davası ile taşınmazın diğer maliklerinden isteyebileceği kuşkusuzdur. İyileştirme giderlerini yapan malik ya da maliklerin taşınmazın ortaklığının giderilerek satılması ve muhdesattan yararlanmalarının son bulması ile istenebilir hale gelecek bu giderler için eda nitelikli alacak davası açma hakkı mevcut iken önceden bu iyileştirme giderlerinin tespitini dava etmekte hukuki yararı bulunduğundan söz edilemez.
Yargılama sırasında dinlenilen davacı tanıklarından ... beyanında kök muris ...’in kullandığı yerin yıkılmak üzere olduğunu, ...’in orayı tamir etmediğini, eski binanın yanında bulunan ...’in yaptığı yerin ...’e ait olduğunu, ...’in tadilatı kendi tarafına yaptığını ifade etmiştir. Buna göre, mahkemece eski binadan ayrı, bağımsız kullanılabilecek bir yapı bulunup bulunmadığının duraksamaya yer bırakmayacak şekilde tespit edilmesi, eğer dava konusu yer ayrı, bağımsız kullanılabilecek nitelikte bir yapı değilse iyileştirme gideri niteliğinde olduğunun kabulü, bağımsız kullanılabilecek nitelikte bir yer ise muhdesat olarak kabulü gereklidir.
Mahkemece, bağımsız kullanılabilecek nitelikte bir yer bulunup bulunmadığının tespit edilmesi ve yukarıda yapılan açıklamalar da dikkate alınmak suretiyle oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (2) no.lu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile Yerel Mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının yukarıda (1) no.lu bentte yazılı nedenlerle reddine, taraflarca HUMK"un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalılara iadesine, 11.12.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.