Esas No: 2021/11596
Karar No: 2022/3780
Karar Tarihi: 02.03.2022
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/11596 Esas 2022/3780 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Sigorta tahkim davası sonrasında, mahkeme davacıların desteği olan kişilerin ölümü nedeniyle davalı şirketten destekten yoksun kalma tazminatı istediği karar verdi. Sigorta Tahkim Komisyonu, başvuruyu kabul ederek tazminat miktarını belirlemiş, İtiraz Hakem Heyeti ise bu kararı onaylamıştı. Ancak davalı vekili bu karara itiraz etti ve davacıların hatır taşıması iddiasına da yer verdi. Mahkeme, Sigortacılık Yasası'nın 30/12. maddesi gereği kesin olan kararların temyiz istemlerinin reddedilebileceği ve hatır taşımasında maddi tazminatın indirim yapılabileceğini belirtti. Olayda hatır taşımasının varlığı kabul edilerek tazminattan %20 oranında indirim yapılması gerektiği kararına varıldı.
Kanun maddeleri: 5684 sayılı Sigortacılık Yasası'nın 30/12. maddesi, mülga 818 Sayılı BK 43 maddesi, 6098 sayılı TBK’nin 51. maddesi.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki sigorta tahkim davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı itirazın kısmene dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili; 19/06/2018 tarihinde davalıya sigortalı araç ile seyir halindeyken gerçekleşen çift taraflı kazada yolcu olan davacıların desteği ... vefat ettiğini, müvekillerinin destekten yoksun kaldıklarını, davalı tarafından ödeme yapılmış ise de eksik ve yetersiz olduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı ... için 500,00 TL, ... için 500,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının taraflarına ödenmesine karar verilmesini talep etmiş, dava değerini ... için 30.446,00 TL, ... için 41.567,00 TL'ye yükseltmiştir.
Davalı vekili; başvurunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyetince, başvurunun kabulü ile ... için 30.446,00 TL, ... için 41.567,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ... şirketinden alınarak başvuru sahibine ödenmesine karar verilmiş, davalı vekilinin karara itirazı üzerine İtiraz Hakem Heyetince itirazın reddine dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından temyiz yoluna başvurulmuştur.
- Davalı vekilinin davacı ... hakkında verilen karara ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
5684 sayılı Sigortacılık Yasasının 30/12. maddesi gereği sigorta tahkim komisyonlarının 40.000,00 TL'yi geçmeyen kararları kesindir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01/06/1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebilir.
Uyuşmazlık Hakem Heyeti; davacı ... yönünden başvurunun kabulü ile 30.446,00 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verdiğine göre; davalı aleyhine hükmedilen miktar 40.000,00 TL'lik kesinlik sınırı altında olduğundan, karar kesin niteliktedir. Açıklanan nedenlerle davalı vekilinin davacı ... yönünden verilen karara ilişkin temyiz isteminin miktar yönünden reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davalı vekilinin davacı ... hakkında verilen karara ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarara dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle bu gibi taşımalarda mülga 818 Sayılı BK 43 maddesi (6098 sayılı TBK’nin 51.) uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de indirim yaptığı takdirde indirim oranını objektif ölçüler içinde takdir etmek zorundadır.
Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir.
Somut olayda, davacıların desteği ... davalıya sigortalı araçta yolcu konumundadır. Davalı vekili cevap dilekçesinde olayda hatır taşıması olduğunu savunmuş, İtiraz Hakem Heyetince sigortalı araç sürücüsü ile ölen destekçinin babasının arkadaş oldukları, babasının izin vermesi üzerine destekçiyi aracına aldığı, sürücü ile başvuran Kamil'in arkadaşlık derecesi, oğluna aracına alması için mutad olarak ücret alması gerekip gerekmediği, gerekiyorsa ücret alıp almadığının belli olmadığı, ispat yükünün davalıda olduğu, hatır taşıması bulunduğuna dair somut delilin bulunmadığı gerekçesiyle hatır taşıması bulunmadığı yönünde hatalı şekilde değerlendirme yapılmıştır. O halde, olayda hatır taşıması bulunduğunun kabulü ile tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz dilekçesinin davacı ... yönünden İtiraz Hakem Heyeti kararının kesin olması nedeniyle reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin davacı ... yönünden sair temyiz itirazlarının reddine, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin davacı Kader Ergenç yönünden temyiz itirazının kabulüyle, İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 02/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.
