Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade
YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı işçi 11/06/2009 tarihinden itibaren .... da tıbbi mümessil olarak çalıştığını, görev yeri değişikliğini kabul etmemesi nedeniyle iş akdinin feshedildiğini, şirketin kendisini istifaya zorladığını, ikale teklif ettiğini bunları kabul etmediğinde ise işletmesel karar bahanesiyle .... veya ..... olarak görev yerinin esaslı şekilde değiştirildiğini, bulunduğu yerde istihdam fazlalığının olmadığını, kendisinden başka ve daha uygun konumda olan işçilere bu teklifin yapılmadığını, feshe son çare olarak başvurulmadığını, iş akdinin haklı ve geçerli bir neden olmaksızın feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı vekili, şirket Yönetim Kurulunun .... ve ..... illerine daha fazla odaklanarak çalışma kararı aldığını, toplam kadro sayısında kısıntıya gitmeyerek öncelikli olarak .... ve .... illerinde yapılan tanıtım çalışmaları ve buna bağlı insan kaynağının her iki ilden birer kişinin ..... ve .... İllerine kaydırılmasına ve işçilerin taşınma v.s masraflarının görülmesine dair karar aldığını, .... İlinde ihtiyaç fazlası personel olduğundan davacıya görev yeri değişikliğinin teklif edildiğini ve kabul etmemesi üzerine iyiniyetle karşılıklı mutabakat ile iş akdinin sonlandırılmasının teklif edildiğini, sözleşmesinde nakil yetkisinin mevcut olduğunu, feshin geçerli nedene dayandığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davalı şirketin .... ve ..... illerinde istihdam ihtiyacın karşılamak için işletmesel ihtiyaçlar nedeniyle davacının görev yaptığı .... ve .... ilinden birer personelin ihtiyaç duyulan illere yani .... ve .....a tayinine ilişkin tebligatın davacıya ve ....da çalışan ....."a tebliğ edildiği, ....."ın tebligata uyarak .... ilinde göreve başladığı, davacının ise tayin edildiği ..... İlinde görevine başlamaması nedeniyle iş akdinin sonlandırıldığı gerekçeli iş akdi feshinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı ve feshin geçerli olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğine göre, yetkili mahkemenin hangi iş mahkemesi olduğu, işletmesel karar gereği yapılan feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusudur.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5"inci maddesi uyarınca, iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme geçerli değildir.
İş mahkemesinin görevi kapsamında bulunan bir dava, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.
Türk Medeni Kanununun 19"uncu maddesi uyarınca, gerçek kişi yönünden yerleşim yeri, sürekli kalma niyetiyle oturulan yerdir. Gerçek kişi işverenin başka bir yerde yerleşmek niyetiyle oturduğu kanıtlanmadığı takdirde, kural olarak nüfusta kayıtlı olduğu yerin ikametgâh olarak kabulü gerekir. Aynı Yasanın 49"uncu maddesi gereğince, tüzel kişinin yerleşim yeri, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça, işlerinin yönetildiği yerdir.
Yetkili mahkemenin belirlenmesinde önemli olan işin yapıldığı işyeri tanımına, 5521 sayılı Yasada yer verilmemiştir. İşyeri, 4857 sayılı İş Kanununun 2"inci maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür. Bir yer, ancak işin niteliği ve yürütümü bakımından işyerine bağlı bulunmaktaysa, o işyerinden sayılacaktır.
İş veya toplu iş sözleşmesinin tarafları, davalının yerleşim yeri ve işin yapıldığı yer dışındaki bir mahkemenin yetkili olduğuna dair düzenleme yapmaları, 5521 sayılı Kanunun 5"inci maddesinin emredici nitelikteki son cümlesi gereğince geçersizdir.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan, davalı tarafça süresinde yetki itirazı yapılmamış olsa bile, mahkeme tarafından bu husus kendiliğinden göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hâkim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir.
İş mahkemelerinin yetkisi kamu düzenindendir, sözleşmeyle yetkili mahkeme belirlenemez.
Somut olayda dava dilekçesi başlığında İş Mahkemesi Hakimliğine /..... şeklinde ibare olmasına rağmen davanın İzmir"de açıldığı, davacının ...."da görev yaptığı tespit edilmiştir. Öncelikle Mahkemece yetkili olup olmadığı araştırılarak yetki konusunda belirtilen ilke doğrultusunda bir karar verilmelidir.
Yetkili olduğuna dair karar verilmesi halinde ise .... İlinde fesih tarihinde kaç işçi çalıştığı, seçimin neye göre belirlendiği (evli, bekar, kıdem performans), ...." ya fesihten sonra işçi alınıp alınmadığı davacı vekilinin bildirdiği .... isimli işçinin hangi tarihte hangi ilde çalışmaya başladığı, fesihten 3 ay öncesi ve sonrasına dair ... kayıtları getirtilerek ..... ve ...."ya işçi alımı yapılıp yapılmadığı belirlenerek işverence nakil yetkisinin objektif şartlar dahilinde kullanılıp kullanılmadığı tespit edilmelidir. Yeni işçi alımı yok ise şimdiki gibi karar verilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 02/03/2016 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.