9. Hukuk Dairesi 2015/17705 E. , 2015/22448 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A)Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalıya ait iş yerlerinde çalıştığını, iş akdinin işveren tarafından feshedildiğini, kıdem, ihbar tazminatı hakları ödenmediğini, davalı şirkette, saat başı 2,20 Euro ücretle işe başladığını, daha sonra İrlanda kanunlarınca inşaat sektöründe kayıtlı olan işçilerin saat başı ücretinin asgari 14,20 ve 16,20 Euro aralığında olmasının kanuni zorunluluk olması ve İrlanda"da yaşanan çeşitli olaylar sebebiyle ücreti saat başı net 16,20 Euro"ya arttırıldığını, yatacak yerinin ücretsiz olup, ısıtması, aydınlatması, temizliğinin sağlanması ve her gün üç öğün yemek verilmesi işverence sağlandığını, yasal haklarının ödenmediğini iddia ederek kıdem tazminatından 100.00 TL ve ihbar tazminatından 200 Euro"nun davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının İrlanda’da çalıştığını, sözleşmeye göre İrlanda mevzuatının uygulanması gerektiğini ve iş akdinin iş bitimi nedeniyle feshedildiğini ve tüm haklarının ödendiğini, davacının daha önce ..... İş Mahkemesine dava açtığını, bu davadan feragat ettiğini savunarak açılan davanın reddini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının ... Noterliğince düzenlenen 09/12/2005 tarih ..... yevmiye nolu feragatnamesi ile davalı işverende çalışmaları karşılığı her ne nam altında olursa olsun tüm hak ve alacaklarından feragat ettiği kabul edilerek feragatname gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiş, bu karar Dairemizin 2011/45824 Esas, 2013/31510 Karar sayılı ilamı ile “feragatname .... İş Mahkemesinin 2010/146 Esas sayılı dava dosyasındaki işçilik haklarına ilişkin değildir. Bu nedenle mahkemece işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi hatalıdır.” şeklindeki gerekçe ile bozulmuş olup, mahkemece bozma ilamına uyularak davanın esasına girilip, davacının bakiye kıdem ve ihbar tazminat alacaklarının bilirkişinin belirlediği miktarlar kadar alacağının olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. D) Temyiz:
Kararı taraflar yasal süresi içinde temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı vekili, davacının davalıya ait yurtdışı iş yerlerinde çalıştığını, iş akdinin işveren tarafından feshedildiğini, kıdem ve ihbar tazminatının ödenmediğini, İrlanda"da geçerli mevzuata göre inşaat sektöründe işçi ücretinin saat başı ücretinin 14,20 ve 16.20 Euro arası olması nedeni ile ücretinin 16,20 Euro’ya yükseltildiğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, işin tamamına yakınının İrlanda"da yapılmasıyla İrlanda Hukukunun uygulanması gerektiğini, davacıya işin bitimi nedeniyle haklarının ödendiğini savunarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece bozma sonrası yaptığı yargılama sonucu toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporuna itibarla davanın kabulüne karar verilmiştir.
İşçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmaktadır.
Davacı vekili davacının davalıya ait İrlanda"da bulunan şantiyede inşaat işinde çalıştığını, İrlanda Kanunu olan Minimum Vages Act 1991"e göre saat ücretinin 16,20 Euro olması nedeni ile saat ücretinin bu miktara yükseltildiğini iddia etmiştir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının iş akdinin sona erdiği 2005 yılı Mayıs ayı itibari ile İrlanda mevzuatına göre saat ücretinin 15,65 Euro olması gerektiği belirtilerek bu miktar üzerinden hesaplama yapılmış ve davacıya ödenen kıdem ve ihbar tazminatı mahsup edilmiş ise de, ücret konusunda yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya elverişli değildir. Bilirkişi İrlanda mevzuatını gerekçe göstererek saat ücretini 15,65 Euro olarak almıştır. Ancak bu kabulün dayanağı olan yasa ya da sözleşme dosya içinde yoktur. Öncelikle sözü edilen mevzuat dosyaya kazandırılıp, denetlenmelidir.
3-Davacının çıplak ücretine, üç öğün yemek ve barınacak yerin davalı işveren tarafından karşılanması nedeni ile fesih tarihi itibari ile aylık 200 TL eklenmiş ise de, bu kabulün de dosya içinde dayanağı bulunmamakta ve tahmini olarak bu şekilde bir hesaplama yoluna gidildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; davacı işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek alabileceği ücretin ve üç öğün ve barınma giderinin fesih tarihi itibari ile ne olabileceği konusunda ...... Bakanlığı aracılığıyla İrlanda yetkili makamlarına müzekkere yazılarak araştırma yapmak, Minimum Vages Act 1991 isimli yasayı getirtmek, taraflar arasında yapılmış bir hizmet sözleşmesi varsa bunu taraflardan sorarak varsa dosya içine koymak ve daha sonra toplanacak delilleri toplanmış deliller ile birlikte değerlendirerek gerekirse ek hesap raporu alarak karar vermektir. Mahkemece eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 22/06/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.