Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/4654 Esas 2013/8219 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL


Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın husumetten reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, mirasçı bırakmadan ölen malikleri adına kayıtlı taşınmazın 5737 sayılı Vakıflar Kanunu"nun 17. maddesi uyarınca tapusunun iptali ve vakfı adına tescili isteğine ilişkin olup; son mirasçı sıfatıyla Hazine hasım gösterilerek açılmıştır.
Mahkemece, davalı Hazineye husumet düşmeyeceği gerekçesiyle davanın husumetten reddine karar verilmiştir.
Gerçekten de, mutasarrıf iken malik olan kişilerin mirasçı bırakmadan ölmeleri halinde taşınmazları 4721 sayılı TMK"nın 501. (eski 448. md.) maddesi uyarınca son mirasçı sıfatıyla Hazineye kalmıştır. Ancak, yasa koyucu, öncesi vakıf olan taşınmazların vakfına (aslına) dönmesini daha uygun görmüş, bazı ayrıcalıklar dışında Hazineye intikal yolunu kapatmak istemiştir. İşte bu nedenle 22.09.1983 tarihli, 2888 sayılı Kanun"un 2. maddesiyle 2762 sayılı Vakıflar Kanunu"nun 29. maddesini değiştirip ayrıca ikinci bir fıkra ekleyerek TMK"nın 501. maddesinin Hazinenin mirasçı olacağı yönündeki genel hükmünden ayrılmış "mülkiyeti mutasarrıfa geçmiş olan taşınmazlarda maliklerin bu yasanın yürürlük tarihine kadar ölmeleri üzerine son mirasçı sıfatıyla Hazineye intikal edip de bu husus tapu kaydına bağlanmış bulunanlar ayrık bırakılarak, işlenmemiş olan taşınmazların mahlulen vakfına rücu edeceği" kuralını getirmiştir. Yukarıda belirtilen hükümler birlikte değerlendirildiğinde, 2888 sayılı Kanun"un yürürlük tarihi olan 24.9.1983 tarihinden sonra aslı vakıf olan taşınmazların Hazineye geçmesine yasal olanağın kalmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan, daha önce Hazine üzerine oluşan tapu kayıtlarının iptal edilememesi için de; taşınmazın önce mutasarrıfına geçip özel mülk haline gelmesi, mal sahibinin mirasçı bırakmadan ölmesi ve 2888 sayılı Kanun"un yürürlüğünden önce tapuda Hazine üzerine yazılması gibi üç koşulun gekçekleşmesi gerekmektedir. Vakıflar Yasasının tasfiye hükümlerinin işlemesinden önce vakıf malın kuru mülkiyetinin mutasarrıfa geçtiğinden, mutasarrıfın tam malik sıfatını kazandığından söz edilemez. Anılan yasanın 29. maddesinde açıklanan koşullar gerçekleşmeden, mirasçı bırakmaksızın ölen kişi malik olamayacağı gibi tasarruf hakkı dahi sona ereceğinden taşınmazın mülkiyetinin Hazineye geçtiği ileri sürülemez. Aynı şekilde mutasarrıfı kaçak ve yitik kişi durumuna düşen taşınmazların mülkiyetinin de metruken vakfına dönmesi asıl olup hiçbir surette Hazineye geçmesine yasal olanak yoktur.
Hemen belirtmek gerekir ki, bütün bu yasal düzenlemeleri içeren 2762 sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5737 sayılı Vakıflar Kanunu"nun 80. maddesi ile iptal edilmiş ve aynı Kanunun 17. maddesi ile "Tasarruf edenlerin veya maliklerin mirasçı bırakmadan ölümleri, kaybolmaları, terk ve mübadil gibi durumlara düşmeleri halinde icareteynli ve mukataalı taşınmaz malların mülkiyeti vakfı adına tescil edilir." düzenlemesine yer verilmek suretiyle vakıf taşınmazların Hazineye intikal yolu kapatılmış bulunmaktadır.
Yukarıda değinilen açıklamalar karşısında, Hazine aleyhine açılan eldeki davanın husumetten reddedilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
Davacının temyiz itirazı yerinde değildir. Reddiyle, usül ve mevzuata uygun bulunan hükmün ONANMASINA, 21.05.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.