MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Davacı ..., ... İlçesi ... Köyü/Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1976 yılında yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, adına tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddi ile tapulama harici taşınmaz niteliğinde iken toplulaştırma çalışmaları neticesinde Hazine adına 132 parsel sayılı taşınmaz içerisinde tapuya tescil edilen karara ekli krokili bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen 84.824,59 metrekare yüzölçümü büyüklüğündeki alanın ve 131 parsel sayılı taşınmaz içerisinde tapuya tescil edilen karara ekli krokili bilirkişi raporunda (D) harfi ile gösterilen 14.301,00 metrekare yüzölçümü büyüklüğündeki alanın tapu kayıtlarının iptali ile, tapu sicilinin en son sıradaki yeni parsel numarası verilerek tarım arazisi vasfını haiz olmak üzere davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, ... ve Birecik Belediye Başkanlığı"na karşı açılan davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiş; hüküm, Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, temyize konu taşınmaz bölümleri üzerinde davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, dava konusu taşınmaz bölümlerinin niteliğinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından yöntemince yararlanılmamış, hava fotoğrafı incelemesinin harita mühendisi bilirkişi tarafından detaylı bir şekilde yapılması gerekirken, bu konuda harita mühendisi tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda, dava konusu yerlerin hava fotoğrafı üzerine işaretlendiği belirtildikten sonra "dava konusu yerlerde imar-ihyaya dönük tarımsal faaliyetlerin yapıldığı tespit edilmiştir" şeklinde soyut ve ayrıntılı olmayan görüş belirtilmiş; taşınmaz bölümlerinin niteliğinin belirlenmesi hususunda hava fotoğraflarının incelenmesi konusunda uzmanlıkları bulunmayan jeoloji ve ziraatçi bilirkişiler tarafından yapılan inceleme ile yetinilmiştir. Öte yandan davacı, dava konusu taşınmazlar üzerinde 22 yıldır zilyet olduğunu belirtmesine rağmen, ziraatçi bilirkişi raporunda aynı gün temyiz incelemesi yapılan diğer dosyalarda olduğu şekilde 29 yılı aşkın zilyetlikten bahsedilmekle beraber taşınmaz bölümlerinde imar-ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar zilyetliğin ne suretle sürdürüldüğü hususu da somut olarak durumu belirtilmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, dava konusu 131 ve 132 parsel sayılı taşınmazların dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç ayrı zaman dilimine ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları getirtilerek, dosya keşfe hazır hale getirildikten sonra, taşınmaz bölümleri başında, taşınmazların bulunduğu köy ile komşu köylerden yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeolog bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte dinlenilecek mahalli bilirkişiler ve tanıklardan, taşınmaz bölümlerinin önceki niteliklerinin ne olduğu, kim tarafından ve ne şekilde kullanıldıkları, imar-ihyaya konu edilip edilmedikleri, edilmişlerse imar-ihyalarına ne zaman başlanıp hangi tarihte tamamlandığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanları arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; ziraatçı bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin niteliğiyle ilgili önceki tarihli ziraat bilirkişi raporlarını da irdeleyen, tarımsal niteliklerini taşınmazların diğer bölümleri ve komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde açıklayan, taşınmaz bölümlerinin toprak yapılarını, eğimlerini, bitki desenlerini ve zirai durumlarını, üzerlerinde sürdürülen zilyetlik mevcut ise zilyetliğin şeklini ve süresini bildiren, taşınmaz bölümlerinin değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş bilimsel verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeolog bilirkişisinden taşınmaz bölümlerinin dere yatağı olup olmadıklarına ya da dereden kazanılıp kazanılmadıklarına ilişkin rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisinden belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmaz bölümlerinin hava fotoğraflarında gösterilmesi istenilmeli ve taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığının, imar-ihyaya muhtaç olup olmadıklarının, imar-ihyaya muhtaç yerlerden iseler imar-ihyalarına ne zaman başlanıldığının ve hangi tarihte tamamlandığının belirlenmesine çalışılmalı; fen bilirkişisine, keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli, bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek, eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.