22. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/18555 Karar No: 2016/19049 Karar Tarihi: 23.06.2016
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2016/18555 Esas 2016/19049 Karar Sayılı İlamı
22. Hukuk Dairesi 2016/18555 E. , 2016/19049 K. "İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, Türkiye Taşıma İşçileri Sendikasının yönetim kuruluna işten el çektirilmesi ile kanun ve tüzük hükümlerine göre en kısa sürede genel kurulu toplamak ve yeni yönetim kurulu seçilinceye kadar sendikayı yönetmek üzere kayyum atanmasına karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir. Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 12. ve sendika tüzüğünün 23. maddelerine aykırı olarak, davalı sendikanın dört yıl geçmesine rağmen olağan genel kurulunu süresinde icra etmediğini ileri sürerek davalı sendika yönetim kuruluna işten el çektirilmesi ile en kısa sürede genel kurulu toplamak üzere kayyım tayinine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Cevabının Özeti: Davalı cevap vermemiştir. Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, davalının yerleşim yerinin D.....olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Temyiz: Kararı davacı temyiz etmiştir. Gerekçe: Dava, 6356 sayılı Kanun"un 12. maddesi kapsamında sendika yönetim kuruluna işten el çektirilmesi ve kayyım tayini istemine ilişkindir. 6356 sayılı Kanun"un 79. maddesine göre “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ilâ on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.” 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 5. maddesine göre, iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihteki davalının Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde veya işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede görülür. İş mahkemelerinin yetkisi kamu düzenine ilişkin olduğundan, anlaşma ile bertaraf edilemeyeceği gibi genel yetki kuralları da uygulanmaz. Hatta, davalı tarafından yetki itirazında bulunulmamış olsa bile, mahkemece yargılamanın her aşamasında yetki hususunun gözetilmesi gerekir. 5521 sayılı Kanun"un gerekçesinde, mahkemenin yer itibariyle yetkisi konusundaki hükmün kamu düzenine ilişkin olduğu açıkça ifade edilmiş ve 5. maddede belirtilen yetki kuralına aykırı sözleşmelerin geçersiz olduğu belirtilmiştir. Kamu düzenine ilişkin ve kesin olan yetki kuralına aykırı sözleşme yapılamaz. Bu halde, yetki itirazı ilk itirazlardan olmadığından, taraflar yargılama bitinceye kadar yetki itirazında bulunabileceği gibi, mahkeme de yargılamanın her aşamasında kendiliğinden yetkisizlik kararı verebilir. 5521 sayılı Kanun"da kamu düzenine ilişkin ve kesin yetki kuralı düzenlenmiştir. Somut olayda mahkemece, davalı sendika merkez adresinin tüzük gereğince Diyarbakır olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş ise de, karar dosya içeriğine uygun düşmemektedir. Sendika merkez yönetim kurulunun 30.03.2012 tarihli kararı ile sendika genel merkez adresi Ankara olarak değiştirilmiş ve bu durum Valiliğe de 18.04.2012 tarihli yazı ile bildirilmiştir. Bu itibarla, mahkemece işin esasının incelenmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, 23.06.2016 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.