22. Hukuk Dairesi 2016/11814 E. , 2016/19010 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, fark ücret, ilave tediye ile ikramiye alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalıya ait işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinde yer alan ücret artış düzenlemelerinin davacıya geç ve eksik uygulandığını belirterek, daha önce bu sebebe dayanılarak açılmış ve kesinleşmiş davanın devamını teşkil eden hakları olarak ücret, ilave tediye ve ikramiye fark alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, gerekli ödemelerin tam olarak yapıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, talepler kısmen hüküm altına alınmış, hükmün husumetin ... Genel Müdürlüğüne yöneltilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulması üzerine dava doğru hasma yöneltilmiş ve yeniden bilirkişi incelemesi gerçekleştirilerek bu rapora göre karar verilmiştir.
Mahkemece talepler kısmen hüküm altına alınmıştır.
Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacının daha önce işveren hakkında açtığı davada 31.12.2004 tarihine kadar olan dönem için toplu iş sözleşmelerinden doğan farklar belirlenmiş ve hüküm altına alınmıştır. Sözü edilen karar onanmak suretiyle kesinleşmiştir.
Davacı işçi 31.12.2004 tarihindeki yevmiyesinin önceki kararla kesinleştiğini ileri sürerek bu defa izleyen dönem için fark isteklerde bulunmuştur. Her dava kendi içindeki delil durumuna göre değerlendirilmelidir. Önceki davada belirlenen yevmiye, kesinleşen davaya konu istekler bakımından hüküm ifade eder. Bu dava ise daha sonraki dönemi ilgilendirmekle işçinin hesaplamada esas alınacak başlangıç yevmiyesi tarafların iddia ve savunmaları kapsamında bu davadaki delil durumuna göre belirlenmelidir.
Temyize konu uyuşmazlıkta davacının mevsimlik geçici işçi olarak işe başlayıp 06.02.2001 tarihinde daimi kadroya alınmış olduğu anlaşılmaktadır. Dairemize ait yerleşik içtihatlara göre, toplu iş sözleşmesinde yer alan kıdem terfi, sadece daimi işçilere uygulanabilmektedir. Mahkemece yeniden bilirkişi raporu alınmalı, davacının yevmiyesi Toplu İş Sözleşmesi Ek 1/b. cetvele göre doğru şekilde tespit edildikten sonra, daimi kadroya geçişten itibaren kıdem terfi uygulanmak suretiyle bu davanın konusu döneme getirilmeli, diğer delillerle birlikte bir değerlendirmeye tabi tutularak fark alacak doğup doğmadığı tespit edilmeli, daha önce açılan davadaki hesaplamalarla bağlı olmaksızın bu davadaki iddia ve savunma ile mevcut delil durumuna göre bir karar verilmelidir.
3-Davalı işveren işyerinde uygulanmakta olan 7, 8, 9, 10, 11, 12 ve 13. dönem toplu iş sözleşmelerinin 40. maddesindeki düzenlemelere göre, temininde güçlük çekilen personele Bakanlık olurlu yüksek ücret ödenmesi halinde toplu iş sözleşmesinin ücret artışlarının işçiye ödenen yüksek ücrete değil, işçinin pozisyonuna göre ek/1 b cetvelindeki ücrete uygulanması gerekir. Ancak zam sonucu belirlenen ücretin Bakanlık tarafından belirlenen yevmiyenin altında kalması halinde ücretten indirim yapılamaz. Sözü edilen hükümlere göre davacı işçiye Bakanlık olurlu olarak ödenen yüksek ücretleri üzerinden toplu iş sözleşmesi zamlarının uygulanması doğru olmaz. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2009/9-438 esas ve 2009/500 karar sayılı kararı da aynı doğrultudadır.
14. ve 1. dönem toplu iş sözleşmelerinde ise işçi statüsünde çalışan mühendis, mimar ve teknikerler için ayıca düzenleme yapıldığı, 2. dönem toplu iş sözleşmesinde bu defa işçi statüsünde çalışan üniversite ve yüksek okul mezunu personel için ayrı düzenlemelere yer verildiği anlaşılmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, davalı tarafından, davacının ücreti Bakanlık oluru ile yüksek şekilde belirlenmesine rağmen toplu iş sözleşmesi zamlarının ek1/b cetvelindeki ücret yerine belirlenen yüksek ücretlere uygulandığı ve davacının tekniker değil teknisyen olduğu savunulmuştur. Dosya kapsamından davacının ücretinin Bakanlık oluru ile belirlenip belirlenmediği tespit edilemediğinden, toplu iş sözleşmesi zamlarının da Bakanlık oluru ile belirlenen ücrete uygulanıp uygulanmadığı denetlenememektedir. Bu sebeple öncelikle davacının Bakanlık oluru ile belirlenen ücretle çalışıp çalışmadığı ve gerek fiilen yaptığı iş ve gerekse öğrenim durumuna göre tekniker mi teknisyen mi olduğu belirlendikten sonra, toplu iş sözleşmelerinin ilgili hükümleri gereğince dönemler itibari ile alması gereken ücretler tespit edilerek varsa fark alacaklar hüküm altına alınmalıdır. Eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 23.06.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.