10. Hukuk Dairesi 2014/26287 E. , 2016/10187 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, Kurum denetim elemanı tarafından hazırlanan inceleme raporunun iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 87. maddesi olup, davada öncelikle halledilmesi gereken sorun, iş kazasına maruz kalan sigortalının işvereninin kim olduğu ve davacı şirket ile dava dışı Tasfiye Halinde A... İnş. Ul. San. Ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinin, bir başka ifade ile asıl işveren-taşeron ilişkisi olup olmadığının saptanmasıdır.
506 sayılı Kanunun 87. maddesi hükmüne göre aracı, bir işte veya bir işin bölüm veya eklentisinde işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran 3. kişidir.
Asıl işveren taşeron ilişkisinin varlığı için öncelikle, işin başka bir işverenden alınmış olması, bir başka ifade ile, asıl işverenin işverenlik sıfatına devredilen iş dolayısıyla sahip olması, asıl işyeri ya da işyerinden sayılan yerlerde kendi adına işçi çalıştırıyor olması gerekir.
İşin belirli bir bölümünde değil de, tamamının bir bütün halinde ya da bölümlere ayrılarak başkalarına devredildiği, işten bu yolla tamamen el çekildiği, sigortalı çalıştırılmadığı için işveren sıfatının haiz olunmadığı durumda ise, bunları devralan kişiler alt işveren, devredenler de asıl işveren olarak nitelendirilemeyecektir.
Aracı sıfatının kazanılmasında diğer koşullar ise; asıl işverenden istenilen işin, asıl iş ya da işyeriyle ilgili işin bir bölümünde veya işyeri eklentilerinde alınmış olması ve bu işte işi alanın kendi işçilerinin çalıştırılması ve bu nedenle de işveren sıfatına sahip olunmasıdır.
Mahkemece, öncelikle yukarıda belirtilen maddi ve hukuki esaslar çerçevesinde, davaya konu iş kazasının meydana geldiği bina tamirat işi ile ilgili ihale, sözleşme ve benzeri belgeler İl Özel İdaresinden celp edilerek, işin yapımının kime verildiği, davacı şirketin tamirat işi konusunda görevinin bulunup bulunmadığı, dava dışı Tasfiye Halinde A... İnş. Ul. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin inşaatın yapımındaki sıfatı, usta olarak işçi temin ettiği ileri sürülen M... K...’un tamirat işindeki görev ve yetkileri ile kaza tarihinde sigortalılığının bulunup bulunmadığı araştırılarak, varsa taraflar arasındaki sözleşmelerin bir sureti celp edilerek, davacı şirket ile dava dışı şirket ve gerçek kişinin iş kazasının gerçekleştiği olayda asıl işveren- taşeron sıfatına sahip olup olmadıkları irdelenerek, varılacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 20.06.2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.
