MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Yargıtay bozma ilamında özetle; "yapılan araştırma ve incelemenin yeterli olmadığı, taşınmaz üzerinde imar ve ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığını ve taşınmazın niteliğini belirlemenin en uygun yöntemi hava fotoğrafı uygulaması olduğu halde, hava fotoğraflarından yararlanılmadığı açıklanarak; tespit tarihinden en az 20 yıl öncesine ait iki ayrı zamanda çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ile taşınmaza komşu parsellere ilişkin kadastro tutanakları ve varsa bu taşınmazlara revizyon gören tapu ve vergi kayıtlarının bulundukları yerlerden getirtilerek dosyanın ikmal edilmesi; bundan sonra yeniden yapılacak keşifte hava fotoğraflarıyla komşu parsellere ait tapu ve vergi kayıtlarının jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi, yerel bilirkişi ve tanıklar aracılığıyla keşif yerinde zemine uygulanması; hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlere göre taşınmazın imar ve ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığı, kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadığı hususlarının belirlenmesi; taşınmazın gerçek niteliğini öngören denetime elverişli rapor alınması; davacı tarafın taşınmazın imar ve ihyasına hangi tarihte başladığı, imar ve ihyayı ne şekilde sürdürdüğü ve hangi tarihte tamamladığı hususlarının yerel bilirkişi ve tanıklardan sorularak açıklığa kavuşturulması; komşu parsellere ait tapu ve vergi kayıtlarının taşınmaz yönünü ne gösterdikleri üzerinde durulması, ayrıca kadastro tutanağında önce "hali arazi ve orman" ibaresi yazılı olduğu gözetilerek yöntemince orman araştırmasının yapılması" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ve müdahil davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, Yargıtay bozma ilamına uyulduğuna göre, bozma ilamında işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin yerine getirilmesi zaruridir. Yargıtay bozma ilamında; tespit tarihinden öncesine ilişkin stereoskopik hava fotoğraflarının getirtilip incelenmesi gereğine değinildiği halde, mahkemece hava fotoğrafları getirtilip incelenmemiş; yöntemince orman araştırması yapılması gereğine değinildiği halde orman araştırması da yapılmamıştır. Diğer taraftan, bozma öncesi yapılan keşif sonucu düzenlenen ziaat bilirkişi raporunda taşınmazın eğiminin % 25-30 civarında olup, kuru tarım arazisi niteliğinde bulunduğu, toprak verimliliğinin iyi, taşlılığın ise düşük seviyede olduğu, taşınmazın tarla ya da bağ olarak değerlendirmeye müsait olduğu belirtilmesine karşın; bozma ilamından sonra yapılan keşif sonucunda düzenlenen ziraat mühendisi bilirkişi raporunda ise taşınmazın eğiminin % 5-10 civarında, taşlılığın ise fazla olduğu, taşınmazın sürülü olmadığı, üzerinde meşe ağaçları ile çalıların bulunduğu ve taşınmaz üzerinde uzun zamandan beri tarımsal faaliyet yapılmadığı belirtilmiş olup, böylelikle raporlar arasında çelişki oluşmasına rağmen, söz konusu çelişki üzerinde durulmamış ve oluşan bu çelişki giderilmeksizin karar verilmesi cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye ve çelişkili raporlara dayalı olarak dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazın tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait farklı evrelerde çekilmiş en az üç adet stereskopik hava fotoğrafı ve bu fotoğraflardan yararlanılarak üretilmiş memleket haritaları ile en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları ilgili kurumlardan getirtilmeli, çekişmeli taşınmazın bulunduğu bölgede orman kadastrosu yapılıp yapılmadığı Orman İdaresinden sorularak yapılmış ise orman tahdidine ilişkin işe başlama, çalışma, işi bitirme ve sonuçlarının askı ilan tutanakları ile çekişmeli taşınmazın bulunduğu yeri orman tahdit sınır noktalarıyla birlikte gösterir onaylı orman tahdit harita örneği dosya arasına alınmalı, bu şekilde dosya ikmal edildikten sonra, mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, orman mühendisi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, bu keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmaz imar ve ihyaya konu edilecek yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasındaki çelişki oluşması halinde, oluşacak bu çelişkilerin gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmesine çalışılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsellerin tespit tutanakları ve dayanaklarıyla denetlenmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmaz imar-ihyaya konu edilecek yerlerden ise imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını içerir; orman mühendisi bilirkişiden ise, bölgede orman tahdidinin ne zaman yapılıp kesinleştiği, taşınmazın tahdit dışında bırakılıp bırakılmadığı, ormandan açılıp açılmadığı, orman sayılan yerlerden olup olmadığı hususlarında bilimsel esaslara ve maddi verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen hava fotoğrafları üzerinde stereskop aletiyle inceleme yaptırılarak çekişmeli taşınmazın fotoğrafların çekildiği tarihlerdeki niteliği ile kullanım şekli ve süresi hususunda ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli; fen bilirkişisinden, keşfi takibe ve bilirkişi sözlerini denetlemeye imkan verir şekilde krokili rapor aldırılmalı; çekişmeli taşınmazın yakın plan renkli fotoğrafları çektirilerek sınırları fotoğraflar üzerinde işaretlenmeli, bu yolla davacı taraf yararına zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği kesin olarak saptanmalı, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.