Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/12412 Esas 2022/4603 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tahkim davasının yapılan yargılaması sonunda; Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti tarafından verilen 26.10.2018 tarih 2018/İHK-9256 sayılı kararın, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, davalı ... şirketinin trafik sigortacısı olduğu araç sürücüsünün kusuru nedeniyle gerçekleşen tek taraflı trafik kazasında araçta yolcu olarak bulunan davacının yaralandığını, iş gücü kaybına uğradığını, bakıcı ihtiyacı doğduğunu belirterek bedel artırım dilekçesiyle birlikte 260.000,00 TL sürekli iş göremezlik, 2.384,44 TL geçici iş göremezlik 10.320,00 TL bakıcı gideri tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili davanın reddini savunmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyetince, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; başvurunun kabulü ile 272.704,44 TL (sürekli- geçici iş göremezlik ve bakıcı gideri ) tazminatının 03.01.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmiş, karara karşı davalı vekili tarafından itiraz yoluna başvurulması üzerine Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetince, davalı vekilinin itirazının reddine karar verilmiş; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, kararın gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava trafik kazasından kaynaklı maddi tazminat istemine ilişkindir.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK'nın 43. (6098 sayılı TBK’nın 51.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hakim tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik
olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. Ayrıca hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi, indirim yapacak ise de Dairemizin uygulamalarına göre %20 oranında hatır taşıması indirimi yapması gerekmektedir.
Somut olayda, davalı vekilince davacı yolcunun araçta hatır için taşındığını iddia edilmiştir. İtiraz Hakem Heyetince, kaza tespit tutanağı incelendiğinde, kaza anında araçta davacı sürücüden başka üç yolcu bulunduğu ve araçta bulunan toplam dört kişinin de soyadlarının farklı olduğunun görüldüğü, dosyada soruşturma evrakı bulunmadığından taşıma ilişkisi ve taşımanın ne için yapıldığının dosya kapsamından anlaşılamadığı,davalıya verilen 3 günlük kesin süre içerisinde de delil sunulmadığı gerekçesiyle hatır taşıması itirazının reddine karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamı ile örtüşmemektedir.
Dosyanın incelemesinde; araç sürücüsü ile yolcu olan davacının birlikte seyahat ettiği esnada kazanın meydana geldiği somut olayda, karine hatır taşımasının varlığı olup aksinin davacı tarafından ispat edilmesi gerekir. Kararın gerekçeside de belirtildiği üzere araçta bulunan sürücü ve yolcuların soyadlarının da farklı olmasına göre, hatır taşımasının varlığı kabul edilerek hükmedilecek tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA; dosyanın hakem kararının saklanması kararını veren İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 11/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.