MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... tarafından, davalı ... aleyhine 26/03/2013 gününde verilen dilekçe ile genel kurul toplantısının iptalinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13/01/2015 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, davalı ... 28/02/2013 tarihli genel kurul toplantısının iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı birliğin 5200 sayılı Kanun’a dayalı olarak kurulduğunu, 28/02/2013 tarihli genel kurul toplantısına davalı birlik üyesi olan ... Kooperatifi ve... Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin seçtiği gerçek temsilcilerin değil temsilci olmayan kişilerin katılarak oy kullandıklarını, ... Kooperatifini temsilen oy kullanan kişinin yönetim kuruluna da seçildiğini belirterek, olağan genel kurul toplantısının iptali isteminde bulunmuştur.
Davalı vekili, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalı Birliğin 28/02/2013 tarihli genel kurul toplantısına yetkili temsilci olmayan kişilerin katılarak oy kullandıkları gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Eldeki dava, 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu uyarınca kurulan davalı ... Üreticileri Birliğinin 28/02/2013 tarihli genel kurul toplantısının iptali istemine ilişkindir.
5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu’nun 20. maddesine göre, “Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde, genel hükümler ile 06/10/1983 tarihli ve 2908 sayılı Dernekler Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.” 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 34. maddesine göre; “Diğer Kanunlarda, 3512 sayılı ... Kanunu, 1630 sayılı Dernekler Kanunu veya 2908 sayılı Dernekler Kanunu ile bunların ek ve değişikliklerine veya belli maddelerine yapılan atıflar, bu Kanuna ve bu Kanunun aynı konuları düzenleyen madde veya maddelerine yapılmış sayılır. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde aynı konuları düzenleyen 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ilgili hükümlerine atıf yapılmış sayılır.” 5253 sayılı Kanun’un “Yargılama Usulü” başlıklı 18. maddesine göre; “Bu kanunla ilgili olarak hukuk mahkemelerinde bakılacak davalarda basit yargılama usulü uygulanır.” 6100 sayılı HMK’nın 316. maddesinde de basit yargılama usulünün kanunlarda açıkça belirtilenler dışında hangi dava ve işlerde uygulanacağı düzenlenmiştir.
İşlemden kaldırma ve davanın açılmamış sayılması müessesesi yazılı yargılama usulüne tabi davalar için HMK’nın 150 ve basit yargılama usulüne tabi davalar için HMK 320. maddesinde düzenlenmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 150. maddesinin 6. fıkrasında; "İşlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve sonradan yenilenmiş olan dava, ilk yenilenmeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılamaz. Aksi hâlde dava açılmamış sayılır.” hükmü, aynı Kanunun 320. maddesinin 4. fıkrasında; "Basit yargılama usulüne tabi davalarda, işlemden kaldırılmasına karar verilmiş olan dosya, yenilenmesinden sonra takipsiz bırakılırsa, dava açılmamış sayılır." hükmü yer almaktadır. Kanunun bu hükümleri emredici nitelikte olup kamu düzenine ilişkin bulunduğundan mahkemece re’sen uygulanmalıdır.
Dosya kapsamından; davacının 29/04/2014 tarihli duruşmaya katılmadığı, davalı vekilinin davayı takip etmediklerini bildirdiği, dosyanın HMK’nın 150. maddenin 1. fıkrası uyarınca yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar verildiği, davacının yenileme talebi üzerine yeniden duruşma günü verilerek davacıya 15/05/2014 tarihinde bizzat tebliğ edildiği, davacının 24/06/2014 tarihli duruşmaya yine katılmaması ve davalı vekilinin davayı takip etmeyecekleri yönündeki beyanı üzerine dosyanın HMK’nın 150. maddenin 1. fıkrası uyarınca yeniden işlemden kaldırılmasına karar verildiği, davacının ikinci kez yenileme talebinin mahkemece kabul edilerek yeniden duruşma günü verildiği ve yargılamaya devam edilerek hüküm tesisi cihetine gidildiği anlaşılmaktadır.
Eldeki dava yukarıda açıklanan kanuni düzenlemeler gereği basit yargılama usulüne tabi olup, en fazla bir kez takipsiz bırakılabilir.
Şu halde, mahkemece işlemden kaldırılmasına karar verilen dosyanın davacı tarafından bir kez yenilendikten sonra ikinci kez takipsiz bırakılması üzerine 6100 sayılı Kanun’un 320. maddesinin 4. fıkrası uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, ikinci kez takipsiz bırakılan davada uygulama imkanı bulunmayan 6100 sayılı Kanun’un 150. maddesi uyarınca yenileme talebinin kabulü ile yeniden duruşma günü verilerek yargılamaya devam edilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 09/03/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.