14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Silivri 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 26.01.2016 tarihinde verilen dilekçeyle önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın reddine dair verilen 17.10.2017 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi taraf vekillerince talep edilmiştir. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf taleplerinin esastan reddine dair verilen kararın taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR
Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı ... vekili, davacının elbirliği halinde paydaşı olduğu .... ilçesi, 82 ada 56 parsel sayılı taşınmazda davalıya yapılan pay satışı ile ilgili önalım hakkını kullanmak istediğini belirterek dava konusu taşınmazın davalı ... adına olan hissenin iptali ile müvekkili adına tescilini talep etmiştir.
Davalı vekili, davacının dava konusu taşınmazda elbirliği halinde paydaş olduğunu, dava konusu satışın 28.01.2014 tarihinde gerçekleştiğini, davanın ise 26.01.2016 tarihinde açıldığını, elbirliği paydaşlarının tamamının davada taraf olması gerektiğini, dosyada taraf teşkili sağlanana kadar 2 yıllık hak düşürücü sürenin geçmiş olacağını ve taşınmaz üzerinde fiili taksim olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince, davanın reddine karar verilmiştir.
Taraf vekillerinin istinaf başvurusu üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince Silivri 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 17/10/2017 tarih ve 2016/20 Esas - 2017/242 sayılı Kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından taraf vekillerinin istinaf başvurularının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b/1. maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Hükmü, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Önalım hakkının kullanılmasında davacının dayandığı pay elbirliği mülkiyetine konu ise tüm ortakların birlikte dava açması veya birinin açtığı davaya diğerlerinin muvafakat etmesi gerekmektedir. Çünkü bu gibi hallerde her ne kadar davacı kendi adına dava açmış olsa da 11.10.1982 tarihli ve 3/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davanın tereke adına açıldığının kabulü gerekir. Davaya muvafakat, duruşmaya gelip bu konuda beyanda bulunmakla veya imzası noterce onaylı muvafakat belgesi ibraz edilmesi suretiyle yahut davacı adına davayı takip eden avukata vekalet verilmesi ile sağlanabilir. Bu yolda ortakların tümünün muvafakati sağlanamazsa 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 640.maddesi uyarınca murisin terekesine görevli mahkemede temsilci atanması için davacıya süre verilir. Temsilci davacı dışında biri olursa davacının sıfatı sona ereceğinden davayı temsilci takip eder. Dava hakkına ilişkin olan bu hususun hakim tarafından kendiliğinden nazara alınması gerekir.
Somut olaya gelince; davanın açıldığı tarihte davacı, dava konusu taşınmazda murisi ... adına kayıtlı 1/4 nispetindeki payın elbirliği halinde paydaşıdır. Mahkemece verilen süre içinde, davacı vekili 13.06.2016 tarihli dilekçe ekinde adı geçen murisin tüm mirasçılarına ait vekaletnameleri ibraz ederek müvekkillerinin davaya muvafakat ettiklerini beyan etmiştir. Yargılama sırasında elbirliği paydaşlarının tamamı davacı yanında vekil aracılığıyla yer aldıklarından dosyada taraf teşkili sağlanmıştır. Önalım hakkı, paylı mülkiyette kişiye değil, paya bağlı bir haktır. Elbirliği paydaşlığı durumunda ise tüm paydaşların elbirliği mülkiyet hükümleri uyarınca yer almaları yeterlidir. Davacı ..."ın elbirliği halinde paydaş olduğu paya bağlı olarak tereke adına süresinde dava açtığının kabulü gerekir. Taraf teşkili yargılama aşamasında tamamlandığına göre işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenler ve HMK"nın 373/1. maddesi gereğince davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, temyiz nedenine göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, karardan bir örneğin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesine, dosyanın İLK DERECE MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 07.06.2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.