5. Hukuk Dairesi 2019/4595 E. , 2019/20570 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca BOZULMASI hakkında Daireden çıkan kararı kapsayan 14/01/2019 gün ve 2017/15640 Esas - 2019/20 Karar sayılı ilama karşı davacı idare vekilince verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R –
4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini istemine ilişkin davanın kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiş, davacı idare vekilinin temyiz isteminin süresinde olmadığından reddine, davalı vekilinin temyiz istemi üzerine ise Dairemizce bozulmuş, bu karara karşı, davacı idare vekilince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, Yargıtay ilamında yazılı gerekçelere göre davacı idare vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme istekleri HUMK’nun 440.maddesinde yazılı nedenlerden hiç birisine uymadığından yerinde değildir. Ancak;
Mahkemenin gerekçeli kararın davacı idare vekiline 08.04.2016 tarihinde tebliğ edildiği, davacı idarece UYAP sistemi üzerinden gönderilen dilekçe ile 15.04.2016 tarihinde temyiz edildiği ve temyiz isteminin süresinde olduğu bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından;
Davacı idare vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 14.01.2019 gün ve 2017/15640 E- 2019/20 K sayılı bozma ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede,
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan rapor hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki,
1)Dava konusu taşınmazın değerinin belirlenmesi için niteliğinin tespiti gerektiğinden taşınmazın değerlendirme tarihi olan 23.07.2015 gününde belediye imar planı içinde olup olmadığı, değilse belediye veya mücavir alan sınırları dahilinde bulunup bulunmadığı, belediye hizmetlerinden yararlanıp yararlanmadığı ve etrafının meskun olup olmadığı hususları Milas Belediye Başkanlığından sorulup, alınacak yazı cevabına göre taşınmazın vasfı belirlendikten sonra, taşınmazın niteliğine göre oluşturulacak bilirkişi kurulu eşliğinde mahallinde keşif yapılarak,
Arsa ise Kamulaştırma Kanununun 11/1-g maddesi uyarınca özel amacı olmayan, yakın tarihte satışı yapılan emsallerle mukayese yapılarak, emsal ile dava konusu taşınmazın üstün ve eksik yönleri belirtilmek suretiyle dava konusu taşınmaz ile bilirkişi kurulunca emsal kabul edilecek taşınmazın, Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından belirlenen 2015 yılı emlak vergisine esas olan m² değerleri de ilgili Belediye Başkanlığından, emsal taşınmazların, bilirkişi raporunda belirtilen tarihteki satışına ilişkin alıcı, satıcı, satış tarihi, satış bedeli ve yüzölçümünü gösterir şekilde tapu kayıtları Tapu Müdürlüğünden istenip, Şehir Hali Hazır Haritası üzerinde dava konusu taşınmaz ile emsal kabul edilen taşınmazların birbirlerine olan mesafeleri ve bu taşınmazların ilçenin merkezi yerlerine (Adliye, Hükümet Konağı, Belediye Binası, ticari nitelikte olan yerler gibi) olan uzaklıkları fen bilirkişisine işaretlettirilip, dava konusu taşınmazın, emsal taşınmazlara göre üstünlük oranı yönünden bilirkişi kurulu raporu denetlenerek karar verilmesi;
Taşınmazın arsa olmadığı ve tarım arazisi niteliğinde olduğunun anlaşılması durumunda ise,
2)Zeytinin kuru ve sulu şartlarda dekar başına verim miktarı İl/İlçe Tarım Müdürlüğünden, değerlendirme tarihi olan 2015 yılı dekar başına üretim masrafları ile hasat dönemindeki ortalama toptan kg. satış fiyatlarının da ilgili resmi kuruluşlardan sorularak taşınmazın olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri belirlenmesi gerekirken, resmi veriler getirtilmeden ve 2014 yılı verisine göre hazırlanan bilirkişi raporunun hükme esas alınması,
3)İdarenin kıymet takdirinde taşınmazın sulu tarım arazisi olarak kabul edildiği gözetilerek, taşınmazın sulu tarım arazisi mi yoksa kuru tarım arazisi mi olduğu net olarak tespit edildikten sonra, sulu tarım arazisi olduğunun anlaşılması halinde değeri belirlenirken kapitalizasyon faiz oranının % 4; kuru tarım arazisi olduğunun anlaşılması halinde değeri belirlenirken kapitalizasyon faiz oranının %5 uygulanması gerekirken, bu oranın %6 kabulü ile az bedel tespiti,
4)Davacı idare harçtan muaf olduğu halde, maktu harç alınmasına karar verilmesi,
Doğru olmadığı gibi;
5)7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince, bozma sonrası bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedelde artış olması halinde bu kısım için; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden,
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle taraf vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile BOZULMASINA, davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine,16/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.