5. Hukuk Dairesi 2019/8025 E. , 2019/20511 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili, ecrimisil ve zararın tazmini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulmuş ise de, gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki;
1- Bozma öncesi hükme esas alınan bilirkişi raporunda emsal olarak incelenen Gündoğdu mahallesi 601 ada 16 ve 305 ada 15 parsel sayılı taşınmazların satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığından sorulmadan, resen belirlenen vergi değerleri ve satış akit tabloları getirtilmeden eksik incelemeye dayalı hüküm kurulması nedeniyle bozma yapıldığı halde, bozma sonrası hükme esas alınan bilirkişi raporunda gerekli araştırmalar yapılmadan aynı emsaller kullanılması nedeniyle bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
2-Arsa niteliğindeki taşınmazların getirebileceği ecrimisil miktarı hesaplanırken, dava konusu taşınmazın işgalden önce ne şekilde kullanıldığı, ayrıca civar taşınmazların ecrimisil istenilen dönemdeki kullanma biçimleri araştırılarak, bu kullanma şekillerine uygun kira sözleşmelerinin taraflardan ibrazı istenmeli, ayrıca bilirkişilerin re"sen bulacakları emsaller de dikkate alınmak suretiyle, taşınmazın ilk dönem getirebileceği ecrimisil miktarı bulunduktan sonra, takip eden dönemler için, ÜFE"deki artış oranları dikkate alınmak suretiyle alacak miktarı hesaplanmalıdır.
Emsal kira sözleşmesi doğrultusunda hesaplama yapılması gerekirken, varsayıma dayalı olarak ecrimisil bedeli belirlenmesi nedeniyle bozma yapıldığı halde, bozma sonrası hükme esas alınan bilirkişi raporunda emsal kira sözleşmesi bulunmadığı belirtilerek yine soyut ifadelerle ecrimisil bedelinin hesaplanması nedeniyle bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir.
Mahkemece yukarıda belirtilen ilkelere göre ecrimisil yönünden araştırma yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme karar verilmesi ,
3-Kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedeli ile maddi zarar bedelinin tahsilinde yasal faiz uygulanması gerekirken kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizin uygulanması,
4-Ecrimisil bedelinde dönem sonlarından itibaren faize hükmedilmesi gerekirken tüm bedele dava tarihinden itibaren faiz uygulanması,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.