Danıştay 13. Daire 2020/3436 Esas 2020/4031 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/3436
Karar No:2020/4031

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Akaryakıt Dağıtım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Daresi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket hakkında 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu uyarınca verilen 1.208.229,00.- TL tutarındaki idari para cezasının tahsili için düzenlenen … tarih ve … takip numaralı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; ödeme emrinin dayanağı olan idari para cezasına karşı herhangi bir dava açılmaması nedeniyle ödeme emrinin dayanağı idari para cezasının kesinleştiği ve davacının mevzuat hükümleri uyarınca dava konusu ödeme emrine karşı ileri sürülebilecek itirazı da olmadığından, dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, kendisine aynı vergi dönemine ait birden fazla ödeme emri gönderildiği, bunun sebebinin anlaşılamadığı, bayinin eylemi nedeniyle kendilerinin sorumlu tutulamayacağı, bu durumun cezaların şahsiliği ilkesine aykırı olduğu, kendilerine idari para cezasının tebliğ edilmediği, aynı vergi dönemine aynı vergi türüne dayanarak düzenlenen ödeme emrine ilişkin olarak açılan davada yürütmenin durdurulmasına karar verildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararıyla, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesi uyarınca davacıya 1.208.229,00 TL idari para cezası anılan Kurul kararı … tarih ve E:… sayılı yazı ekinde davacıya tebliğ edilmiş, Kurul kararına dava açılmaması ve ödeme de yapılmaması üzerine, idari para cezasının tahsili amacıyla … tarih ve … takip numaralı ödeme emri tanzim edilmiş, bu ödeme emrinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 55. maddesinde, kamu alacağını vadesinde ödemeyenlere 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; 58. maddesinde ise, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde dava açabileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Ödeme emrinin dayanağı olan tahakkuk işlemine karşı dava açılmaması, 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesi uyarınca, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı, kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı yolundaki itirazlarının yargısal incelemesinin yapılmasına engel teşkil etmez. Bu nedenle, ödeme emrine dayanak teşkil eden kamu alacağından ödeme emrinin tebliği üzerine haberdar olunduğu ileri sürülerek ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davalar, 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesi gereğince davacının "böyle bir borcu olmadığı" şeklindeki itirazı kapsamında değerlendirilerek ödeme emrinin dayanağını teşkil eden kamu alacağının hukuken mevcut olup olmadığının belirlenebilmesi için borcun tahakkukundan önceki aşamaya ilişkin hukuka aykırılık iddialarının incelenmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, davacının ödeme emrinin dayanağı olan idarî para cezası verilmesine ilişkin Kurul kararına karşı dava açmadığı göz önüne alınarak, söz konusu Kurul kararının usulüne uygun olarak tebliğ edilmediği, idarî para cezasından dava konusu ödeme emri ile haberdar olunduğu yönündeki iddiaların ödeme emrine karşı açtığı işbu davada "böyle bir borcu olmadığı" itirazı kapsamında değerlendirilip uyuşmazlığın esası yönünden yapılacak inceleme sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu yönde bir inceleme yapılmaksızın verilen davanın reddi yolundaki Mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 30/12/2020 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.